Κίνηση, όραση, ακοή, συναισθήματα αποτελούν τα κλειδιά για τη φυσιολογική ανάπτυξη του μωρού. Μάθετε τα στάδια ανάπτυξης του μήνα με το μήνα.
1ος μήνας:
Η πρώτη προσαρμογή. Το μωρό βλέπει μόνο αχνές σκιές και το βλέμμα του στρέφεται προς εσάς όταν σας ακούει. Το πρώτο χαμόγελο οφείλεται σε συσπάσεις του προσώπου.
ΚινητικότηταΔεν είναι ακόμη σε θέση να στηρίξει το κεφάλι, προτιμά την εμβρυακή στάση (με χέρια και πόδια λυγισμένα όπως ήταν στη μήτρα), ενώ έχει σφιγμένες τις γροθιές.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΚλαίει απαιτητικά και δυνατά, χαμογελάει όταν κοιμάται, ξεχωρίζει τη φωνή των οικείων του προσώπων και βλέπει θολά σε απόσταση 25 εκ.
Αντίληψη Κλαίει όταν πεινάει ή θέλει αγκαλιά, ενώ η συμπεριφορά του είναι αυτόματη ή αντανακλαστική.
Τι του αρέσειΗ επαφή με το γυμνό δέρμα, η αγκαλιά, και να ακούει τις οικείες φωνές.
2ος μήνας.
Η πρώτη επαφή. Τώρα θα ακούσουμε τη φωνή του, θα το δούμε να μας παρατηρεί, ή να δηλώνει την δυσαρέσκειά του όταν δεν ικανοποιούμε τις ανάγκες του.
ΚινητικότηταΟι σύνδεσμοι χαλαρώνουν, τα χέρια και τα πόδια αρχίζουν να ξεδιπλώνονται. Τώρα μπορεί να στρίψει το κεφάλι 45 μοίρες, ενώ οι μυϊκές συσπάσεις μειώνονται.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΒγάζει άναρθρους ήχους και δείχνει τα συναισθήματα του, όπως ικανοποίηση ή άγχος. Πλέον παρατηρεί το πρόσωπο ή κάποιον που κινείται και κλαίει αν το αφήσεις στην κούνια.
ΑντίληψηΔιαμαρτύρεται αν δεν καλυφθούν οι ανάγκες του, ενώ αρχίζει να συνδέει την ενέργεια με το αποτέλεσμα, όπως για παράδειγμα να κλαίει όταν το αφήνουν στην κούνια.
Τι του αρέσει Η αγκαλιά, να παρατηρεί ό,τι κινείται (όπως κρεμαστά παιχνίδια). Επίσης η χαλαρή μουσική και οι χειρονομίες.
3ος μήνας. Η χαλάρωση. Το κορμί είναι πλέον χαλαρό, ενώ χέρια και παλάμες μένουν και ανοιχτά. Αντιλαμβάνεται αρκετά και αρχίζει να δείχνει περιέργεια για τον περιβάλλοντα χώρο.
ΚινητικότηταΞεδιπλώνει εντελώς χέρια και πόδια, κάνει ελεύθερες και κυκλικές κινήσεις, στηρίζει το κεφάλι του καθώς και (για λίγο) το βάρος του στα πόδια. Επίσης γυρίζει από μπρούμυτα στο πλάι με άνεση, κρατάει και κουνάει την κουδουνίστρα του, πιάνει σφιχτά τα χέρια των άλλων και πιπιλάει το δάχτυλο του.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΒγάζει ήχους από φωνήεντα, φωνάζει πιο δυνατά, κλαίει για κάθε ανάγκη του και αρχίζει να γελάει.
Αντίληψη Συνειδητοποιεί την αιτία και το αποτέλεσμα: χτυπάς το μόμπιλο και κουνιέται. Μαθαίνει την ανταπόδοση, ότι δηλαδή μπορεί να προκαλέσει την αντίδραση κάποιου αν γελάσει ή κλάψει.
Τι του αρέσειΝα στέκεται στην αγκαλιά μας, να ξαπλώνει στο στήθος και να κοιτάζει πίσω από τον ώμο. Να παίζει με τα χέρια του ξαπλωμένο και να περιεργάζεται τα παιχνίδιά του.
4ος Μήνας. Ο μήνας της ανακάλυψης. Ερευνά, ψάχνει και ανακαλύπτει.
ΚινητικότηταΣτέκεται και κάθεται υποστηριζόμενο. Σηκώνει το κεφάλι και στηρίζεται στους αγκώνες του. Αγκαλιάζει με τα δυο χέρια, πιάνει με ακρίβεια το παιχνίδι που του έπεσε, εξερευνά και ψαχουλεύει.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΣχηματίζει διαφορετικούς ήχους με το στόμα, κάνει φούσκες, γελάει δυνατά όταν το γαργαλάνε και απλώνει τα χέρια για να το σηκώσουν. Επίσης βλέπει καλύτερα και πιο μακριά.
Αντίληψη Ξέρει τι περιμένει όταν ζητάει κάτι, για παράδειγμα φαγητό. Αρχίζει να αντιλαμβάνεται ποιος είναι ο μπαμπάς και η μαμά.
Τι του αρέσειΧαιρετάει και αρχίζει τα παιχνίδια. Παίζει με βραχιόλια, κρίκους, και οτιδήποτε του τραβάει την προσοχή.
5ος Μήνας: Ο μήνας της αναγνώρισης. Το μωρό αναγνωρίζει πλέον όλα τα μέλη της οικογένειας. Τους χαμογελάει συνειδητά, ενώ μπορεί να κλάψει μπροστά σε αγνώστους.
ΚινητικότηταΚάθεται στο καρεκλάκι φαγητού, στέκεται όρθιο όταν το βοηθάμε, γυρίζει από μπρούμυτα ανάσκελα, τεντώνει το κεφάλι με περιέργεια για να δει, κρατάει πράγματα με το ένα χέρι και μεταφέρει τα παιχνίδια από το ένα χέρι στο άλλο.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΚάνει «μπαμπαμπα», γυρίζει το κεφάλι προς το πρόσωπο που του μιλάει, προσπαθεί να μιμηθεί ήχους και κινήσεις, αρχίζει να δείχνει ενδιαφέρον για τα χρώματα.
ΑντίληψηΜαθαίνει με ποιους ήχους και χειρονομίες ανταποκρίνονται οι άλλοι ή σπρώχνει το χέρι της μαμάς του όταν δε θέλει άλλο φαγητό.
Τι του αρέσειΝα σπρώχνει με τα πόδια, να τραβάει τα μαλλιά, να πιέζει και να ζουλάει τα παιχνίδια, να παίζει κρυφτούλι.
6ος Μήνας Ο μήνας των κατακτήσεων. Παρατηρεί τα πάντα, στέκεται και «έχει άποψη» για όλα.
ΚινητικότηταΚάθεται για λίγο μόνο του, χρησιμοποιεί τα χέρια για ισορροπία, πέφτει μπροστά, κάθεται άνετα στο καρεκλάκι του φαγητού. Γυρίζει με άνεση και από τις δυο πλευρές και προσπαθεί να κινηθεί μπροστά για να πιάσει κάτι.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΒγάζει κραυγές και ποικιλία ήχων. Δοκιμάζει τη φωνή του, παρατηρώντας τις αντιδράσεις των γύρω του. Φωνάζει, γελάει, σκυθρωπιάζει και μιμείται τις εκφράσεις καλύτερα.
ΑντίληψηΠερνάει ώρα μελετώντας τα παιχνίδια του και τι κάνουν.
Τι του αρέσειΝα κάνει φασαρία, να παίζει με τουβλάκια, να κάνει κούνια, να κάνει «βαρελάκια» στο πάτωμα.
7ος Μήνας.
Η περίοδος της εξερεύνησης. Το μωρό πλέον μπορεί να καθίσει χωρίς τη δική μας υποστήριξη ή βοήθεια.
ΚινητικότηταΚάθεται χωρίς βοήθεια και κρατάει το κεφάλι ψηλά. Σηκώνει τα χέρια και βγάζει φωνές για αγκαλιά, χτυπάει παλαμάκια, κουνάει πράγματα και με τα δυο χέρια.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΑρχίζει να δείχνει προσκόλληση προς την μητέρα, παράγει διάφορους ανάμεικτους ήχους και βιώνει για πρώτη φορά το άγχος προς τα ξένα πρόσωπα.
ΑντίληψηΑκούει το όνομά του, συνδέει ονόματα με πράγματα και ψάχνει κάτι αν το χάσει από το οπτικό του πεδίο.
Τι του αρέσειΝα περιεργάζεται τα μικρά αντικείμενα, να ακούει τραγουδάκια, το πλατσούρισμα στο νερό και το μπάνιο και να βάζει οτιδήποτε στο στόμα.
8ος Μήνας Η περίοδος του πειραματισμού. Τώρα το μωρό αρχίζει να πειραματίζεται όλο και πιο εντατικά με τον κόσμο γύρω του.
ΚινητικότηταΣτέκεται όρθιο, υποβασταζόμενο, σκύβει μπροστά για να πιάσει κάτι, προσπαθεί να χρησιμοποιήσει το κουτάλι. Μπουσουλάει προς τα μπρος και προς τα πίσω. Επίσης πιάνει τα
αντικείμενα μόνο με την παλάμη και τα βάζει μικρότερα αντικείμενα μέσα στα μεγαλύτερα.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΑνταποκρίνεται όταν ακούει τους γονείς του. Κινεί τη γλώσσα του για να αλλάξει τον ήχο.
ΑντίληψηΞεκινάει η μίμηση και αναγνωρίζει πλέον το όνομά του όταν το καλούν.
Τι του αρέσειΝα χορεύει και να τινάζεται προς τα πάνω όταν το κρατάμε στην αγκαλιά μας, τα κρεμαστά παιχνίδια και αυτά που παράγουν ήχους, να του τραγουδάμε ρυθμικά.
9ος Μήνας.
Η εποχή της λεπτομέρειας. Αρχίζει να αντιλαμβάνεται τις έννοιες «μαμά», «μπαμπάς». Κινεί με ακρίβεια τα χέρια και συγκεντρώνεται περισσότερο στα παιχνίδια του.
Κινητικότητα Ο αντίχειρας και τα δάχτυλα συνεργάζονται και το παιδί πιάνει αντικείμενα με σταθερότητα. Κινεί με ακρίβεια τα χέρια του Τα βήματά του είναι μεν ελεύθερα αλλά ασταθή και συνοδεύονται από συχνές πτώσεις και στέκεται στηριζόμενο σε έπιπλα.
Γλώσσα και κοινωνικότητα
Συχνά κλαίει για να εκφραστεί, μιμείται ήχους και δείχνει τα συναισθήματά του με εκφράσεις του προσώπου.
ΑντίληψηΑρχίζει να αντιλαμβάνεται τις έννοιες «μαμά» και «μπαμπάς», μιμείται λέξεις και συγκεντρώνεται στο παιχνίδι του.
Τι του αρέσειΝα τρέχει μπουσουλώντας και να στοιβάζει 2-3 τουβλάκια.
10ος Μήνας Ο μήνας του ελέγχου. Αυτό το μήνα ελέγχει τις κινήσεις του σώματός του, τρέχει μπουσουλώντας, αλλά και ανασηκώνεται. Επίσης, οι πρώτες λέξεις εμφανίζονται.
ΚινητικότηταΞεκινάει το μπουσούλημα, μετακινείται στον χώρο κατά βούληση, γαντζώνεται μόνο του από τα έπιπλα και ανασηκώνεται. Ακόμα χτυπάει παλαμάκια, χαιρετάει με το χέρι, στέλνει φιλάκια, κρατάει το ποτήρι του.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΛέει τις πρώτες του λέξεις, λέει συλλαβές και τις ενώνει μεταξύ τους π.χ. μα-μά και επαναλαμβάνει ήχους ή συλλαβές.
ΑντίληψηΚατανοεί κάποιες από τις λέξεις που ακούει, αντιδρά στους έντονους ήχους, ξεχωρίζει τις γεύσεις και τις μυρωδιές.
Τι του αρέσειΝα βάζει καπάκι στο σκεύος που του λείπει, να ψαχουλεύει τσέπες και ντουλάπια, να περιεργάζεται τα μικρά αντικείμενα.
11ος Μήνας Η καθοριστική περίοδος Η αντιληπτική του ικανότητα βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη και πλέον καταλαβαίνει πολλά περισσότερα από εκείνα που είναι σε θέση να εκφράσει.
ΚινητικότηταΚάνει τα πρώτα βήματα οδηγούμενο, σηκώνεται όρθιο μόνο του, στέκεται χωρίς να κρατιέται, προσπαθεί να σκαρφαλώσει, αρχίζει να κλωτσάει και να έρπει. Ακόμη,
πετάει τα παιχνίδια και τα βλέπει να πέφτουν, πίνει από ποτηράκι με άνεση.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΜιμείται ήχους, τον βήχα, τα παιχνίδια με τη γλώσσα.
ΑντίληψηΚατανοεί πολύ περισσότερα από όσα μπορεί να εκφράσει, δίνει κάτι που θα του ζητήσουν μαθαίνει να χρησιμοποιεί το κουτάλι και να τρώει μόνο του.
Τι του αρέσειΝα κοιτάζεται στον καθρέφτη, να πετάει τη μπάλα, να παίζει με άλλα παιδάκια, να χορεύει όταν ακούει μουσική.
12ος Μήνας: Ο μήνας των μεγάλων κατακτήσεων. Τώρα βηματίζει με ευκολία, λέει «μαμά» και «μπαμπά» και οι κινήσεις του γίνονται όλο και πιο σταθερές.
ΚινητικότηταΠερπατάει μόνο του ή υποβασταζόμενο, σηκώνεται όρθιο μόνο του, τα βήματά του είναι λεύθερα αλλά ασταθή και συνοδεύονται από συχνές πτώσεις. Μπορεί να βάλει και να βγάλει αντικείμενα από ένα κουτί και να αλλάξει χέρια για να βολέψει καλύτερα ένα αντικείμενο που κρατάει.
Γλώσσα και κοινωνικότηταΜπορεί να πει 2-3 λέξεις, Λέει «μαμά» και «μπαμπά» γνωρίζοντας ποιοι είναι, μιμείται ήχους ζώων.
ΑντίληψηΑντιλαμβάνεται το «μέσα» και το «έξω» ή το «όχι», είναι δραστήριο και έχει όρεξη για εξερευνήσεις.
Τι του αρέσειΝα κυνηγάει τις σαπουνόφουσκες, να παίζει κρυφτό, να χορεύει όταν ακούει μουσική, να παρακολουθεί συζητήσεις ενηλίκων, να εκτελεί απλές εντολές.
Με τη συνεργασία του
Μάριου Ανδρέου (παιδίατρος).
