Ο χωρισμός ακολουθεί τις ψυχολογικές και συναισθηματικές διαδικασίες του πένθους. Για να επανέλθει το άτομο που χωρίζει σε φυσιολογική κατάσταση χρειάζεται χρόνος ώστε να πραγματοποιηθούν οι διεργασίες επούλωσης της απώλειας. Όταν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία του χωρισμού τα συναισθήματα του ατόμου προς τον άλλο έχουν κατασταλάξει και η σχέση αποτελεί πλέον παρελθόν. Η πρώην σχέση δεν απασχολεί το άτομο για το παρόν αλλά δεν υπάρχουν ούτε μελλοντικά σχέδια για το άτομο αυτό.
Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε το χωρισμό είναι πολύ σημαντικός για την επίδραση του στους υπόλοιπους τομείς της ζωής μας αλλά και για την υγιεί συνέχιση σε μια μετέπειτα σχέση. Το άτομο πρέπει να βιώσει τον πόνο για όσο διάστημα χρειαστεί και να αφήσει τα συναισθήματά του να βγουν στην επιφάνεια. Είναι προτιμότερο να επιτραπεί η εκδήλωση των συναισθημάτων για να υπάρχει εκτόνωσή τους. Αντίθετα εάν δεν επιτρέψουμε στον πόνο να εκτονωθεί και επιτρέψουμε να κυριαρχήσουν συναισθήματα όπως πικρία και θυμός είναι πολύ πιθανό να επιστρέφουμε ξανά και ξανά στη σχέση, χωρίς όμως αποτελέσματα. Είναι απόλυτα φυσιολογικό και εν τέλει αποτελεσματικό, το άτομο που χωρίζει να βιώσει τα στάδια πένθους. Η καταπίεση και απόκρυψη των συναισθημάτων μπορεί να προκαλέσει εσωτερικά τραύματα τα οποία υπάρχει περίπτωση να εκδηλωθούν σε μετέπειτα στάδια της ζωής.
Τα στάδια του πένθους:
- Άρνηση
- Θυμός.
- Κατάθλιψη.
- Παζάρεμα.
- Αποδοχή.
Το άτομο που χωρίζει ανάλογα με τον χαρακτήρα του και τις προσωπικές του εμπειρίες περνάει διαδοχικά τα παραπάνω στάδια του πένθους. Δεν σημαίνει επειδή αναφέρονται στη θεωρία ότι όλοι όσοι χωρίζουν θα περάσουν όλα τα παραπάνω στάδια ή ότι θα χρειαστούν τον ίδο χρόνο στο κάθε ένα απο αυτά. Σε γενικές γραμμές πάντως ακολουθείται η διαδικασία πένθους στον χωρισμό.
Αρχικά το άτομο που χωρίζει δεν μπορεί να πιστέψει ότι συνέβει κάτι τέτοιο και αρνείται να το αποδεχτεί. Στη συνέχεια, μπορεί να εμφανίσει θυμό προς τον πρώην σύντροφό του αλλά και ορισμένες φορές προς τον εαυτό του πχ. γιατί ίσως δεν έγιναν ενέργειες για να διατηρηθεί η σχέση. Στο στάδιο αυτό μπορεί να συνεχίζονται οι συγκρούσεις μεταξύ του χωρισμένου ζευγαριού γεγονός που φθείρει και τις δύο πλευρές. Στο στάδιο της κατάθλιψης το άτομο αισθάνεται αδύναμο και ανίκανο να προχωρήσει αφού είναι ακόμα προσκολλημένο στο παρελθόν του. Στο στάδιο αυτό υπάρχουν ενοχές για όσα έγιναν. Στο στάδιο της αποδοχής η σχέση αποτελεί πλέον παρελθόν. Υπάρχουν πια αναμνήσεις για τις καλές αλλά και τις κακές στιγμές του ζευγαριού. Σε αυτό το στάδιο το άτομο μπορεί να ξεκινήσει να αναθεωρεί τη ζωή του. Ακόμα είναι η κατάλληλη περίοδος για την αναζήτηση νέου συντρόφου.
Προσοχή στα πισωγυρίσματα της διαδικασίας χωρισμού, πολλές φορές ξεχνάμε τις κακές στιγμές που είχαμε στην σχέση και παραμένουν στη μνήμη μας μόνο οι θετικές. Σε αυτό το σημείο γίνεται το λάθος να αναζητούμε το σύντροφό μας μετατρέποντας το χωρισμό σε μια διαδικασία χωρίς τέλος. Στο στάδιο της κατάθλιψης όπου το άτομο νοιώθει ανήμπορο μπορεί εύκολα να επιστρέψει στη σχέση με κλάματα και παρακάλια για να τον δεχτεί πίσω ο/η πρώην σύντροφος. Στο στάδιο του παζαρέματος υπάρχει περίπτωση να ζητηθεί επαναδιαπραγμάτευση και επαναπροσδιορισμός των πραγμάτων. Ενώ αν ακολουθηθεί η διαδικασία χωρίς να υποκύψουμε σε πειρασμούς και αδυναμίες το στάδιο της αποδοχής έρχεται γρηγορότερα χωρίς να αφήσει πίσω του ανεκπλήρωτα συναισθήματα.
Η περίοδος χωρισμού μπορεί να εκμεταλευτεί απο το άτομο ως ευκαιρία επανεξέτασης των δυνατοτήτων αλλά και των προσδοκιών του. Είναι κατάλληλη περίοδος για να πραγματοποιηθούν αλλαγές οι οποίες αφορούν και έχουν ως επίκεντρο το ίδιο το άτομο και τις επιθυμίες του. Δείτε την περίοδο χωρισμού σαν το μεταβατικό στάδιο για μια νέα ζωή η οποία θα ικανοποιεί περισσότερες ανάγκες και επιθυμίες σας. Είναι προτιμότερο να αποφεύγονται οι οικειότητες για ένα εύλογο χρονικό διάστημα έτσι ώστε να ξεκαθαριστούν τα συναισθήματα και από τις δύο πλευρές. Τα φιλικά ραντεβού και οι συναντήσεις με διαφορές προφάσεις το μόνο που μπορούν να προσφέρουν είναι η επιστροφή σε προηγούμενα στάδια του χωρισμού.