Εικονογράφηση της Daniela Carvalho
«Η γυναίκα διδάσκεται ότι το σεξ είναι οδυνηρό και πως το πέος του άνδρα θα την βλάψει» μου είπε η αισθητικός μου, ενώ ήμασταν στο ινστιτούτο της στο πίσω μέρος ενός μικρού εμπορικού κέντρου στην Ηλιούπολης, ένα πλούσιο προάστιο στο Κάιρο. «Έτσι δεν θέλει να κάνει σεξ και κρατά τον παρθενικό υμένα της ανέπαφο».
Με την Ghalia, που μου ζήτησε να μην χρησιμοποιήσω το επώνυμό της, κάναμε το «Νυφικό» πακέτο - στο πλαίσιο του οποίου δεν μένει ούτε νιφάδα νεκρού κυττάρου και ούτε τρίχα στο σώμα. Εμείς οι Αιγύπτιες είμαστε τριχωτές, οπότε στη δική μου περίπτωση αυτό σημαίνει μια διαδικασία με πολλά διαλείμματα και πολλές βαθιές ανάσες. Σε ένα παράλληλο σύμπαν όπου η οικογένειά μου δεν θα είχε φύγει ποτέ από την Αίγυπτο, θα βρισκόμουν εδώ ακριβώς μπροστά από την Ghalia ή κάποια άλλη σαν κι εκείνη και θα προετοιμαζόμουν για τη νύχτα του γάμου μου αντί να ψάχνω για ρεπορτάζ.
Είχα έρθει στην Αίγυπτο με μια ερώτηση: Πώς μαθαίνουν οι άνθρωποι -ιδιαιτέρως οι γυναίκες- για το σεξ σε μια χώρα όπου το σεξ είναι ταμπού; Όταν αγόρασα αντισυλληπτικά στο Zamalek, ένα εύπορο τμήμα του Καϊρου, ένας Αιγύπτιος άνδρας δίπλα μου μουρμούρισε «αηδιαστικό».
Το 2010, η κυβέρνηση κατάργησε όλα τα μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, το ελάχιστο που απαιτείται για να υπάρχει αναπαραγωγική υγεία, αλλά και οι δάσκαλοι επειδή ντρέπονταν διέτρεχαν γρήγορα το πρόγραμμα. Ο κόσμος όπως ήταν φυσικό στράφηκε στο διαδίκτυο: οι Αιγύπτιοι έρχονται δεύτεροι στην αναζήτηση με τη λέξη «σεξ» στο google, αλλά μέχρι το 2012 μόνο το 44% του πληθυσμού είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Οι Αιγύπτιες μητέρες φημίζονται ότι αποφεύγουν το θέμα, προετοιμάζοντας τις κόρες τους μόνο για την παραδοσιακή αποτρίχωση που πρέπει να κάνουν πριν από το γάμο. Βουτάνε τις κόρες από το χέρι και τις πάνε στα κέντρα αισθητικής. Ίσως είναι και τα μόνα μέρη που μπορούν να έχουν αληθινές και ειλικρινείς συζητήσεις για σεξ, συνήθως με γυναίκες όπως η Ghalia.
Γέλασε με τους μορφασμούς που έκανα κάθε φορά που άπλωνε μια κρύα μπάλα χαλάουα -επίσης ονομάζεται «γλυκό», ένα δημοφιλές σπιτικό κερί- στο πόδι μου, στη συνέχεια την τραβούσε και επαναλάμβανε τη διαδικασία. Η χαλάουα δεν είναι και τόσο αποτελεσματική. Έπρεπε να την εφαρμόζει στην ίδια περιοχή περίπου τρεις φορές, με συνέπεια το δέρμα μου να πάλλεται και να γίνεται κατακόκκινο.
Ήταν αποφασισμένη να μην αφήσει ούτε τρίχα, γιατί οι Αιγύπτιοι άνδρες θέλουν τη νύφη χωρίς τρίχα - όπως την θέλουν και παρθένα. Είναι κάτι που περιμένουν στάνταρ οι άνδρες στην Αίγυπτο, όπως οι Αμερικανοί θεωρούν δεδομένο το στοματικό σεξ.
«Μερικά κορίτσια αρχίζουν να κλαίνε πριν ακόμα να ξεκινήσω» είπε. Οι γυναίκες μαθαίνουν σε όλη τους τη ζωή ότι αυτό είναι κομμάτι του γάμου. «Μια νύφη τηλεφώνησε στον αρραβωνιαστικό της να τον ρωτήσει εάν μπορούσε να αποφύγει το κερί στο μπικίνι».
«Τι είπε;» αναρωτήθηκα.
«Την ρώτησε γλυκά εάν θα το έκανε για χάρη του» θυμάται. «Τους λέω ότι το χειρότερο πράγμα του γάμου είναι το "γλυκό"» είπε και κύλησε την ίδια τριχωτή μπάλα χαλάουα πάλι πάνω στα πόδια μου.
Η Ghalia ήταν μία από τις λίγες Αιγύπτιες γυναίκες στις οποίες μίλησα και δεν άλλαξε το θέμα όταν έφερα την κουβέντα στο σεξ. Ήταν συνηθισμένη σε αυτού του τύπου τις ερωτήσεις. Η δυναμική ανάμεσα στην Ghalia και τις πελάτισσές της μοιάζει με την οικειότητα που αναπτύσσεται μεταξύ θεραπευτών και ασθενών. Είπε ότι συχνά συναντάει γυναίκες που έχουν τόσο άγχος ότι ο κόλπος τους θα είναι στενός που τελικά η διείσδυση γίνεται αδύνατη.
Ο δρ.Wagid Boctor, κορυφαίος ψυχολόγος που εμφανίζεται τακτικά στην τηλεόραση, υποστηρίζει ότι αυτό δεν είναι κάτι ασυνήθιστο και μου είπε πόσο συχνά γνωρίζει γυναίκες που σωματικά δεν μπορούν να κάνουν σεξ. Συμβουλεύει το ζευγάρι από κοινού αλλά επίσης συνταγογραφεί ένα συνδυασμό μυοχαλαρωτικών και αγχολυτικών χαπιών.
Η Αίγυπτος έχει απόλυτη ανάγκη τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και ο Boctor έχει πιάσει δουλειά, τουλάχιστον ό,τι αφορά στα παιδιά της χριστιανικής κοινότητας της Αιγύπτου. Είναι φαρμακοποιός, ο οποίος ξαναπήγε στο σχολείο για να πάρει διδακτορικό στην οικογενειακή ψυχολογία, με έμφαση στην παροχή συμβουλευτικής γύρω από το σεξ. Ανεπίσημα είχε τον τίτλο του συμβούλου του σεξ για λίγο, προσφέροντας συμβουλές στα ζευγάρια στην εκκλησία του, αλλά τα τελευταία δυο χρόνια άρχισε να ταξιδεύει σε όλη την Αίγυπτο και το Ντουμπάι για να διδάσκει επισήμως το αντικείμενο στις ορθόδοξες εκκλησίες των Κοπτών.
«Όταν τους ρώτησα τι σημαίνει η λέξη "σεξ" για εκείνους, η απάντηση ήταν σχεδόν ομοιόμορφη» είπε αναφερόμενος στους εφήβους που παρακολουθούν τα μαθήματά του. «Τα αγόρια αρχίζουν τα γελάκια, σπρώχνοντας ο ένας τον άλλον, ενώ τα κορίτσια σκύβουν κοιτώντας το πάτωμα. Προσπαθώ να το αλλάξω αυτό».
Διδάσκει σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα σπουδαστών: εφήβους, κολεγιόπαιδα, ενήλικες πριν από το γάμο και γονείς. Πιστεύει ότι το σεξ θα έπρεπε να εισάγεται στη ζωή των ανθρώπων σε νεαρή ηλικία ως κάτι «φυσικό», «πολύτιμο» ακόμα και «ιερό». Ενθαρρύνει τις ερωτήσεις τόσο μέσα στην τάξη ενώπιον όλων, όσο και ιδιαιτέρως. Και δέχεται πολλές.
«Ρωτάνε για το πρωκτικό σεξ, το στοματικό σεξ, τον αυνανισμό» μου είπε. Το πρωκτικό σεξ, σύμφωνα με τον Boctor, αποκλείεται-καταδικάζεται από την Βίβλο. Το στοματικό σεξ είναι ΟΚ, εφόσον και οι δυο πλευρές το κάνουν και το δέχονται. Ο αυνανισμός, πιστεύει, είναι εγωιστική επιλογή. Εστιάζει στην αμοιβαία ευχαρίστηση από το σεξ. Γονείς έχουν διαμαρτυρηθεί για τα μαθήματά του, απαγορεύοντας στα παιδιά τους να τα παρακολουθήσουν και τα βάζουν με την εκκλησία που τα παρέχει.
Δεν ενοχλείται. Πιστεύει ότι το σεξ είναι μια βασική ανθρώπινη ανάγκη και είναι μάρτυρας από πρώτο χέρι, πώς η έλλειψη σεξουαλικής εκπαίδευσης καταστρέφει ζωές.
Πριν από δυο δεκαετίες, μια γυναίκα ζήτησε τη βοήθειά του για αυτό που θεωρούσε καταστροφή: η 4χρονη κόρη της έτριβε συνεχώς ένα μαξιλάρι ανάμεσα στα πόδια της. Η γυναίκα προσπάθησε να χτυπήσει ελαφρά τους καρπούς των χεριών της κόρης της, κατσαδιάζοντάς την ότι αυτό που έκανε ήταν aaib -ανάρμοστο και ντροπή- αλλά η κόρη της δεν σταματούσε. Στα μάτια της γυναίκας, ανέθρεφε μια κόρη με σεξουαλικά αποκλίνουσα συμπεριφορά.
«Της εξήγησα ότι αυτό ήταν φυσιολογικό, συμβούλεψα τη μητέρα της και το κορίτσι μεγάλωσε μια χαρά» είπε. «Είναι παντρεμένη τώρα».
Άλλοι δεν είναι τόσο τυχεροί. Ιδιαιτέρως στους αγροτικούς θύλακες της χώρας, οι γονείς -τρομοκρατημένοι και μπερδεμένοι από τη φυσική περιέργεια που έχουν οι κόρες τους να εξερευνήσουν το σώμα τους- επιλέγουν να κάνουν κλειτοριδεκτομή στις κόρες τους, πεπεισμένοι ότι η πρακτική περιορίζει τη σεξουαλική επιθυμία.
Στην Άνω Αίγυπτο, ένα αγροτικό, φτωχό και προσκολλημένο στην παράδοση τμήμα της χώρας, η «τιμή» είναι συνώνυμη με το να προσέξεις ώστε η κόρη σου να παραμείνει παρθένα. Οι άνδρες κρεμάνε τα ματωμένα σεντόνια έξω το πρωί, μετά τη νύχτα της ολοκλήρωσης της σχέσης, στο πλαίσιο ενός τελετουργικού που θυμίζει αδελφότητα και ανακοινώνουν «παντρεύτηκα μια αγνή γυναίκα από καλή οικογένεια».
«Δεν αντιλαμβάνονται ότι η επιθυμία πηγάζει από εδώ» είπε ο Boctor, δείχνοντας το κεφάλι του «και όχι από τα γεννητικά όργανα».
Ενώ οι γυναίκες προειδοποιούνται να απέχουν από το σεξ, οι άνδρες αποδεικνύουν τον ανδρισμό τους μέσω του σεξ.
Το πρόβλημα που υπάρχει λόγω αυτού, φυσικά, είναι ότι οι άνδρες μαθαίνουν τα πάντα από το πορνό ή από υπερβολικές ιστορίες. Έπειτα όταν έρχεται ο καιρός να επιβάλλουν τον ανδρισμό τους, συχνά έχουν δυσκολία.
Υποφέρουν από άγχος για τις επιδόσεις τους, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε ανικανότητα ή πρόωρη εκσπερμάτιση ή και τα δύο. Ο Boctor περιέγραψε άνδρες στα 20 και τα 30 τους που συνδυάζουν Viagra με αγχολυτικά φάρμακα για να έχουν στύση.
«Κάποιοι παίρνουν τραμαδόλη από τους φίλους τους ή τους φίλους των φίλων τους, γρήγορα γίνονται ανθεκτική σε αυτήν και εθίζονται» μου είπε ο Boctor, αναφερόμενος σε ένα οπιοειδές που χρησιμοποιείται για την πρόωρη εκσπερμάτιση. Αμέσως αναγνώρισα το όνομα γιατί ο οδηγός μου προσέφερε το φάρμακο ενώ μερικές μέρες νωρίτερα προσπαθούσε να μου πουλήσει και χασίς. Τεχνικά είναι νόμιμο, αλλά η αστυνομία το παρακολουθεί τόσο στενά, που πολλά φαρμακεία σταμάτησαν να το φέρνουν.
Σε ένα πρόσφατο άρθρο του New Yorker, ο Peter Hessler έγραψε για έναν σκουπιδιάρη που χρησιμοποιεί τραμαδόλη για να κάνει σεξ, αναφερόμενος σε αυτό ως το βιάγκρα των φτωχών: «Στην πραγματικότητα, το φάρμακο δεν λειτουργεί όπως το βιάγκρα, αλλά πολλοί Αιγύπτιοι άνδρες φαίνεται να πιστεύουν ότι το κάνει».
«Το σεξ είναι το Νο1 θέμα που επηρεάζει τους γάμους» είπε ο Boctor. «Ακόμα και ο Πάπας της Κοπτικής Εκκλησίας έχει ανάγει τη σεξουαλική εκπαίδευση ως προϋπόθεση για ένα ζευγάρι που θέλει να παντρευτεί».
Φεύγοντας από το διαμέρισμα του Boctor, ένιωσα τυχερή αλλά και ανήσυχη. Επέστρεψα στο παράλληλο σύμπαν μου: μεγάλωσα ως μέλος της εκκλησίας των Κοπτών με έναν saadi γονιό, έναν πατέρα από την Άνω Αίγυπτο, στο El Badrashin όπου υπήρχαν μέρες που δεν είχαμε τρεχούμενο νερό ή ηλεκτρισμό. Είναι επίσης μια γειτονιά γνωστή για τις κλειτοριδεκτομές που γίνονται. Αργότερα η μητέρα μου αποκάλυψε ότι είχε παρέμβει έτσι ώστε εγώ και η αδερφή μου να γλιτώσουμε από αυτό το πράγμα. Κι αν δεν το είχε κάνει;
Ο πατέρας μου, όπως και οι υπόλοιποι στην Αίγυπτο, ήταν θύμα του περιβάλλοντός του. Μετά από 20 χρόνια στην Αμερική, δεν αμφισβητούσε τα μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στην εκκλησία. Εάν είχα μείνει στην Αίγυπτο, δεν θα είχα βρει το θάρρος να ζητήσω να τα παρακολουθήσω.
Αυτά τα μαθήματα είναι τα μόνο που έχουν στη διάθεσή τους οι Χριστιανοί, περίπου το 7% του πληθυσμού. Αυτό σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος της μοίρας των γυναικών βρίσκεται κυριολεκτικά στα χέρια της Ghalia και άλλων αισθητικών.
«Τι λες σε μια γυναίκα που σωματικά δεν μπορεί να κάνει σεξ με τον σύζυγό της;» την ρώτησα.
«Της λέω ότι πρέπει να του παρέχει σεξουαλική απελευθέρωση ή θα καταλήξει με καρκίνο των όρχεων» απάντησε, πιστεύοντας το απολύτως. «Στο τέλος θα χαλαρώσει και θα κάνουν σεξ».
