Η εμπάθεια είναι μια ικανότητα που μας βοηθά να καταλαβαίνουμε και να ξεχωρίζουμε τα συναισθήματα των άλλων έτσι ώστε να ανταποκρινόμαστε με πολλούς θετικούς τρόπους. Πολλά παιδιά αναπτύσσουν την εμπάθεια πιο φυσικά σε σύγκριση με άλλα παιδιά, αλλά όπως και να χει όλα χρειάζονται να διδαχθούν αυτή την βασική ικανότητα.
Τα εμπαθή παιδιά μπορούν να αντιμετωπίζουν καλύτερα τις συγκρούσεις και τις δύσκολες κοινωνικές καταστάσεις. Ακόμη τα εμπαθή παιδιά συμμετέχουν λιγότερο σε εκφοβιστικές συμπεριφορές (το γνωστό φαινόμενο bullying) και έχουν περισσότερες πιθανότητες να βοηθήσουν ένα φίλο ή συμμαθητή τους που βιώνει το φαινόμενο bullying. Επίσης τα παιδιά που εμφανίζουν εμπάθεια είναι πολύ πιο πιθανό να προσαρμοστούν καλύτερα στην ενήλικη ζωή τους και να συμπεριφέρονται σωστά και με ευγένεια.
Δεν είναι ποτέ πολύ νωρίς ή αργά να ξεκινήσετε να διδάσκετε την εμπάθεια στα παιδιά σας. Γιατί δεν ξεκινάτε λοιπόν από σήμερα;
- Ο καλύτερος τρόπος για να διδάξετε την εμπάθεια είναι να διαμορφώσετε εσείς την εμπάθεια. Ονομάστε τα συναισθήματα του παιδιού σας και αφήστε το να ξέρει πως νιώθετε και εσείς και ακούστε πραγματικά αυτά που θέλουν να πουν. Αντί να τα αφήνετε στην ησυχία τους όταν έχουν αλλαγές συμπεριφοράς, ηρεμίστε και μιλήστε με τα παιδιά σας. Όταν τα παιδιά, σας βλέπουν να ανταποκρίνεστε σε δύσκολες καταστάσεις με εμπάθεια θα υιοθετήσουν αυτή την συμπεριφορά και θα μάθουν να κάνουν το ίδιο.
- Τα παιδιά είναι πιο πιθανό να γίνουν εμπαθή όταν οι εναλλαγές συμπεριφοράς συμβαίνουν στο σπίτι. Το ξέρουμε ότι το να είστε γονείς είναι πολύ δύσκολο και κάποιες φορές τα συναισθήματά τους αλλάζουν ανά μία ώρα. Όμως τα παιδιά χρειάζονται να ξέρουν ότι κάποιος ενδιαφέρεται και ακούει αυτά που νιώθουν. Έτσι νιώθοντας περισσότερη ασφάλεια με εσάς θα δείχνουν εμπάθεια απέναντι στους άλλους.
- Σαν γονείς μαθαίνετε στα παιδιά σας πώς να ντυθούν, πώς να βάλουν τα παπούτσια τους , πώς να βουρτσίζουν τα δόντια τους κλπ. Τους διδάσκετε όμως πώς να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους; Δείξτε τους λοιπόν πώς να βάζουν ταμπέλες στα συναισθήματά τους (είτε είναι θετικά είτε αρνητικά) προκειμένου να μπορούν να συνδέουν τα συναισθήματα με λέξεις και αντιδράσεις. Πρέπει να ξέρετε ότι είναι αδύνατον να καταλάβουν πως νιώθει κάποιος άλλος αν πρώτα δεν καταλάβουν τα συναισθήματά σας. Δοκιμάστε ένα παιχνίδι αναγνώρισης συναισθημάτων: Ότι και να κάνετε δείξτε το έντονα με εκφράσεις του προσώπου σας και με εμφανείς σωματικές αντιδράσεις. Επαναλάβετε αρκετές φορές και τα αποτελέσματα θα σας δικαιώσουν.
- Τα παιδιά που έχουν υποχρεώσεις τείνουν να είναι πιο εμπαθή και να νοιάζονται περισσότερο για τους άλλους. Αναθέστε λοιπόν στο παιδί σας μια συγκεκριμένη αρμοδιότητα όπως το να φροντίσουν ένα μικρό κατοικίδιο ή να αναλάβουν μια δουλειά την οποία έχει αναλάβει όλη η οικογένεια. Όταν τα παιδιά μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα, μαθαίνουν να νοιάζονται και για τους άλλους.
- Είναι δελεαστικό να λύνετε κάθε πρόβλημα για τα παιδιά σας προκειμένου να μην τα βλέπετε να στεναχωριούνται. Εννοείται ότι δεν θέλετε να τα βλέπετε να υποφέρουν, όμως με το να έχετε την λύση για κάθε πρόβλημα είναι σαν να τους στερείτε κάθε κριτική ικανότητα. Διδάξτε στο παιδί σας το σχέδιο:Σταματώ- Σκέφτομαι- Ενεργώ. Συγκεκριμένα: Σταματώ: για να καταλάβω την κατάσταση. Σκέφτομαι: τις πιθανές λύσεις. Για παράδειγμα: να μοιραστώ τα παιχνίδια μου με ένα φίλο μου για να τον κάνω να νιώσει καλύτερα; Ενεργώ: Επιλέγω την καλύτερη λύση και την εφαρμόζω. Όταν τα παιδιά ξέρουν πώς να λύσουν ένα πρόβλημα, είναι πολύ πιο πιθανό να βοηθήσουν ένα φίλο ή τον αδερφό/ ή τους.
Μην ξεχνάτε: οι ευκαιρίες για να διδάξετε την εμπάθεια είναι παντού. Απλά μην αφήσετε καμία να πάει χαμένη!
babyradio.gr- happy.kids.com- Μετάφραση: Γκαλίτσιου Μαριάννα