Από την 1η Ιανουαρίου αλλάζουν τα πάντα στους άμεσους φόρους εισοδήματος: μέτρα όπως η κατάργηση του αφορολογήτου ορίου και των εκπτώσεων φόρου εισοδήματος, η επιβολή φόρου 26%-40,3% στα καθαρά εισοδήματα των αυτοαπασχολουμένων, η κατάργηση των ειδικών αφορολογήτων για προστατευόμενα τέκνα και των εκπτώσεων φόρου για οικογενειακές δαπάνες (ενοίκια, δίδακτρα, ασφάλιστρα ζωής, τόκους δανείων πρώτης κατοικίας κ.λπ.), η επιβολή φόρου 10%-33% στα εισοδήματα από ακίνητα και η αύξηση των συντελεστών φορολόγησης των κερδών των εταιρειών από το επίπεδο του 20% στα επίπεδα του 26%-33% αλλάζουν το τοπίο στη φορολογία.
Σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό, τα έσοδα που θα επιδιώξει να εισπράξει το Δημόσιο από τη φορολογία εισοδήματος των φυσικών προσώπων (μισθωτών, συνταξιούχων, αυτοαπασχολουμένων, αγροτών και εισοδηματιών) και των εταιρειών (Α.Ε., ΕΠΕ, Ο.Ε., Ε.Ε. κ.λπ.) θα είναι αυξημένα κατά 11,5% ή κατά 1,33 δισ. ευρώ. Υπολογίζεται έτσι ότι κάθε νοικοκυριό θα κληθεί να πληρώσει περίπου 878 ευρώ περισσότερα σε σχέση με ό,τι πλήρωσε το 2013 για φόρους εισοδήματος.
Νέα τεκμήρια
Από τη νέα χρονιά θα ισχύσει και ένα νέο αυστηρότερο καθεστώς τεκμηρίων για τον προσδιορισμό των ελάχιστων εισοδημάτων όλων των φυσικών προσώπων. Ετσι, τα χρήματα που δαπανούν οι φορολογούμενοι για να αγοράζουν ακίνητα, επιχειρήσεις, μετοχές, ομόλογα, έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων ή να αναγείρουν οικοδομές, καθώς και τα κεφάλαια που θα διαθέτουν για να συστήνουν νέες επιχειρήσεις ή για να συμμετέχουν στα μετοχικά κεφάλαια υφιστάμενων επιχειρήσεων θα μετράνε στον υπολογισμό από την Εφορία των εισοδημάτων τους ως «τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων».
Τα νέα αυτά τεκμήρια θα προστίθενται στα ποσά των υπόλοιπων τεκμηρίων που ήδη ισχύουν (π.χ. στα ποσά των ετήσιων δαπανών για την εξόφληση στεγαστικών, καταναλωτικών ή προσωπικών δανείων και πιστωτικών καρτών, για την αγορά αυτοκινήτων, δικύκλων, τρικύκλων, σκαφών αναψυχής, κινητών αντικειμένων αξίας μεγαλύτερης των 10.000 ευρώ κ.λπ.), καθώς επίσης και στα ποσά των αντικειμενικών δαπανών (τεκμηρίων) διαβίωσης που ήδη ισχύουν για τη χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτων, κατοικιών, σκαφών αναψυχής κ.λπ., με συνέπεια να εκτοξευτούν στα ύψη τα ποσά των τεκμαρτών εισοδημάτων που θα πρέπει να καλύπτουν οι φορολογούμενοι με βάση τα πραγματικά τους έσοδα και εισοδήματα.
Εφόσον τα εισοδήματα του 2014 που θα δηλωθούν το 2015 είναι χαμηλότερα από το άθροισμα των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και των αντίστοιχων διαβίωσης, ο φορολογούμενος θα καλείται να πληρώνει υπέρογκο φόρο με βάση το τεκμαρτό και όχι το δηλωθέν εισόδημά του.
Τι χάνουν οι φορολογούμενοι με το νέο σύστημα
«Κάθε πέρσι και καλύτερα» θα πουν και φέτος εκατομμύρια φορολογούμενοι, που θα δουν το καθαρό διαθέσιμο εισόδημά τους να μειώνεται ακόμα περισσότερο τη νέα χρονιά.
Χαμένοι από τις αλλαγές που έγιναν το 2013 στην κλίμακα φόρου εισοδήματος, ακόμα κι αν συνυπολογιστεί το νέο επίδομα τέκνων, είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι χωρίς παιδιά με εισόδημα πάνω από 25.000 ευρώ, μισθωτοί και συνταξιούχοι με 1 παιδί και εισόδημα πάνω από 23.000 ευρώ, μισθωτοί και συνταξιούχοι με 2 παιδιά και εισόδημα πάνω από 22.000 ευρώ, μισθωτοί και συνταξιούχοι με 3 παιδιά και εισόδημα πάνω από 21.000 ευρώ αλλά, κυρίως, οι μισθωτοί και συνταξιούχοι με 4 παιδιά και εισόδημα πάνω από 16.000 ευρώ. Με το νέο σύστημα φορολόγησης:
1 Χάνουν το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ και των πρόσθετων αφορολόγητων ορίων για τα προστατευόμενα τέκνα, όλα τα φυσικά πρόσωπα: μισθοσυντήρητοι, αυτοαπασχολούμενοι, αγρότες και εισοδηματίες.
2 Οι μη μισθωτοί χάνουν όλες τις εκπτώσεις φόρου εισοδήματος. Για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2013 οι αυτοαπασχολούμενοι, οι αγρότες και οι εισοδηματίες δεν θα ισχύσει το 2014 καμία από τις ρυθμίσεις που προβλέπουν την έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος ποσοστού μέχρι 10% από τις ετήσιες δαπάνες για ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ιατρικές επισκέψεις, ιατρικές εξετάσεις, νοσήλια, δωρεές χρηματικών ποσών και διατροφή λόγω διαζυγίου.
3 Καταργείται το μέτρο των αποδείξεων για τους μη μισθωτούς φορολογούμενους. Για τους αυτοαπασχολούμενους, τους αγρότες και τους εισοδηματίες δεν ισχύει φέτος ως κίνητρο για τη συλλογή αποδείξεων λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών η συγκέντρωση συγκεκριμένου ποσού αποδείξεων για την κατοχύρωση κάποιου αφορολόγητου ορίου εισοδήματος, αφού όλες οι διατάξεις που μείωναν την τελική φορολογική τους επιβάρυνση έχουν πλέον καταργηθεί. Για τους μισθωτούς άγνωστο παραμένει αν θα δοθεί τελικά κάποιο κίνητρο, εκτός από το «πρόστιμο» 22% για κάθε απόδειξη που δεν μαζεύουν στο εξής μέχρι να καλύψουν τουλάχιστον το 10% του πραγματικού ή τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματός τους.
4 Δεν θα ισχύσουν ούτε για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους οι ρυθμίσεις που προβλέπουν την έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος ποσοστού μέχρι 10% από τις ετήσιες δαπάνες για ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής και τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας. Τα μόνα ποσά δαπανών που θα αναγνωρίζονται για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων θα είναι το 10% της διατροφής που καταβλήθηκε λόγω διαζυγίου και το 10% των δωρεών προς το Δημόσιο ή προς ιδιωτικούς φορείς. Επιπλέον, τα έξοδα για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη θα εκπίπτουν σε ποσοστό 10% από τον φόρο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων μόνο υπό την προϋπόθεση ότι υπερβαίνουν το 5% του συνολικού δηλωθέντος ή τεκμαρτού εισοδήματος και μόνο κατά το μέρος που υπερβαίνουν το όριο αυτό.
5 750.000 αυτοαπασχολούμενοι, δηλαδή φορολογούμενοι που ασκούν ατομικώς εμπορικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και ελεύθερα επαγγέλματα, θα κληθούν να καταβάλουν εξοντωτικούς φόρους με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ των καθαρών φορολογητέων εισοδημάτων που θα εμφανίσουν πως είχαν το έτος 2013. Σε κάθε περίπτωση που το εισόδημα θα υπερβαίνει τα 50.000 ευρώ, το υπερβάλλον ποσό θα φορολογείται με συντελεστή 33%. Η τελική επιβάρυνση επί των καθαρών εισοδημάτων θα φτάνει σε πολλές περιπτώσεις το 40,3%, καθώς οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα επιβαρύνονται και με προκαταβολή φόρου 55% έναντι του επόμενου οικονομικού έτους, η οποία θα προσαυξάνει τον κύριο φόρο (26%x1,55=40,3%). Ακόμη και όσοι αυτοαπασχολούμενοι δηλώσουν ζημίες λόγω της οικονομικής κρίσης θα υποχρεωθούν να εμφανίσουν τεκμαρτά καθαρά κέρδη με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης (τα τεκμήρια διαβίωσης) για τα σπίτια στα οποία διαμένουν και για τα Ι.Χ. αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν! Επί των ανύπαρκτων αυτών κερδών θα φορολογηθούν κι αυτοί με 26% από το πρώτο ευρώ και με προκαταβολή φόρου 55%, που θα ανεβάζει την τελική επιβάρυνση στο 40,3%!
6 Για μισθώματα που εισέπραξαν φέτος τα φυσικά πρόσωπα θα φορολογηθούν το 2014 με ξεχωριστή αυτοτελή κλίμακα φόρου εισοδήματος, η οποία θα προβλέπει συντελεστές φόρου 10% για τα πρώτα 12.000 ευρώ και 33% για το υπερβάλλον ποσό (για το τμήμα του ετησίου εισοδήματος άνω των 12.000 ευρώ).
7 Αυξάνεται η φορολογία των καθαρών κερδών των ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρειών που τηρούν απλογραφικά βιβλία (πρώην Β’ κατηγορίας) από 20% σε 26% μέχρι το επίπεδο των 50.000 ευρώ και από 20% σε 33% για το υπερβάλλον ποσό. Η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης θα ισχύσει για τα κέρδη της χρήση του 2013 που θα φορολογηθούν το 2014.
8 Αυξάνεται η φορολογία των κερδών των Ο.Ε. και Ε.Ε. που τηρούν διπλογραφικά βιβλία (πρώην Γ’ κατηγορίας) από 20% σε 26%. Η αύξηση του συντελεστή φορολόγησης θα ισχύσει για τα κέρδη χρήσης 2013 που θα φορολογηθούν το 2014.
9 Αυξάνεται η φορολογία των κερδών των Α.Ε. και των ΕΠΕ από 20% σε 26% για τη χρήση του 2013. Η επιβάρυνση περιορίζεται από τη μείωση του συντελεστή φορολογίας των μερισμάτων από 25% σε 10%.
Μισθωτοί
Μισθωτός έγγαμος με τρία παιδιά και ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ για το 2012 και το 2013 πραγματοποίησε τόσο το 2012 όσο και το 2013 ετήσιες δαπάνες 2.400 ευρώ για ενοίκια κύριας κατοικίας, 3.000 ευρώ για δίδακτρα φροντιστηρίων (1.000 ευρώ για κάθε παιδί) και 1.200 ευρώ για ασφάλιστρα ζωής.
Φόρος 2013
(στο εισόδημα του 2012):
Δηλωθέν εισόδημα:
25.000 ευρώ
Φόρος με βάση την κλίμακα για τα 3 τέκνα:
2.970 ευρώ
Μείωση φόρου λόγω ενοικίων:
100 ευρώ
Μείωση φόρου λόγω διδάκτρων:
300 ευρώ (100 ευρώ για κάθε παιδί)
Μείωση φόρου λόγω ασφαλίστρων ζωής:
120 ευρώ
Τελικό ποσό αναλογούντος φόρου εισοδήματος:
2.450 ευρώ
ΣΥΝΟΛΟ: 2.970 - (100 + 300 + 120) = 2.450 ευρώ
Φόρος 2014
(στο εισόδημα του 2013):
Δηλωθέν εισόδημα:
25.000 ευρώ
Φόρος με βάση τη νέα κλίμακα (χωρίς πρόσθετα αφορολόγητα όρια για τέκνα): 3.800 ευρώ
Ο φόρος στο εισόδημα του 2013 θα υπολογιστεί όχι μόνο χωρίς πρόσθετα αφορολόγητα όρια για τα τέκνα, αλλά και χωρίς καμία μείωση λόγω των δαπανών για ενοίκια, δίδακτρα και ασφάλιστρα ζωής,
καθώς οι διατάξεις που προβλέπουν εκπτώσεις μέχρι ποσοστού 10% των δαπανών αυτών από τον φόρο καταργήθηκαν με τους ν. 4110/2013 και 4172/2013.
Τελικό ποσό φόρου εισοδήματος 3.800 ευρώ
ΑΥΞΗΣΗ 55%
Ο τρίτεκνος μισθωτός, παρά το γεγονός ότι τόσο το 2012 όσο και το 2013 είχε το ίδιο ετήσιο εισόδημα και τις ίδιες δαπάνες για ενοίκια, δίδακτρα και ασφάλιστρα ζωής, θα καταβάλει για το έτος 2013 φόρο εισοδήματος αυξημένο κατά 1.350 ευρώ ή κατά 55%!
Επαγγελματίες
Αγαμος με ατομική επιχείρηση λιανικής πώλησης ενδυμάτων είχε καθαρά κέρδη 5.000 ευρώ το 2012 και 3.000 ευρώ το 2013. Ο φορολογούμενος διαμένει σε διαμέρισμα 80 τ.μ. και έχει κι ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο 1.600 κυβικών εκατοστών, το οποίο αγόρασε το 2005.
Φόρος 2013 (στο εισόδημα του 2012):
Δηλωθέν εισόδημα: 5.000 ευρώ
Εισόδημα βάσει τεκμηρίων διαβίωσης:
α) Ελάχιστο τεκμήριο: 3.000 ευρώ
β) Τεκμήριο για το διαμέρισμα: 80 τ.μ. x 40 ευρώ/τ.μ.= 3.200 ευρώ
γ) Τεκμήριο για το Ι.Χ. αυτοκίνητο: 4.480 ευρώ
Σύνολο τεκμαρτού εισοδήματος: 10.680 ευρώ
Ο φόρος υπολογίστηκε με την ενιαία φορολογική κλίμακα, στην οποία ίσχυε μηδενικός συντελεστής φόρου για τα πρώτα 5.000 ευρώ (αφορολόγητο όριο 5.000 ευρώ) και συντελεστής 10% για τα επόμενα 5.680 ευρώ του ετησίου εισοδήματος.
ΣΥΝΟΛΟ: 10.680
(-5.000 + 5.680 Χ 10% ) = 568 ευρώ
Φόρος 2014
(στο εισόδημα του 2013):
Δηλωθέν εισόδημα: 3.000 ευρώ
Εισόδημα βάσει τεκμηρίων διαβίωσης:
α) Ελάχιστο τεκμήριο: 3.000 ευρώ
β) Τεκμήριο για το διαμέρισμα: 80 τ.μ. x 40 ευρώ/τ.μ.= 3.200 ευρώ
γ) Τεκμήριο για το Ι.Χ. αυτοκίνητο: 4.480 ευρώ
Σύνολο τεκμαρτού εισοδήματος: 10.680 ευρώ
Ο φόρος θα υπολογιστεί με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ του ετήσιου τεκμαρτού εισοδήματος των 10.680 ευρώ.
ΣΥΝΟΛΟ: 10.680 Χ 26% =2.776,80 ευρώ
ΑΥΞΗΣΗ 388,87%
Συνεπώς, για τον φορολογούμενο με την ατομική επιχείρηση λιανικής πώλησης ο φόρος επί του εισοδήματος του 2013 θα είναι αυξημένος κατά 2.208,80 ευρώ ή κατά 388,87% σε σύγκριση με τον φόρο επί του εισοδήματος του 2012.
