Η θητεία μου στα αντίσκηνα ξεκινά κάπου στη δεκαετία του ’70, παιδάκι ακόμη, στην έρημη Χαλκιδική. Συνεχίζεται στα ‘80’ς, όταν πλέον ένιωθα εθισμένη στην ελευθερία της σκηνής που τη στήνεις όπου θέλεις. Έζησα τον παράδεισο που ονομαζόταν Σιθωνία. Μυθικά μέρη, όπως τις Καβουρότρυπες, την Τριστινίκα, το Αζάπικο, το Κριαρίτσι, τα γνώρισα με ελάχιστο κόσμο, καθόλου κτίσματα και χωρίς σκουπίδια. Και χωρίς beach bar, μουσική και φασαρία. Μόνο με ήχο θάλασσας, πεντακάθαρη άμμο και άστρα.
Πρώτη φορά που είδα «αποικία» ελεύθερων κατασκηνωτών ήταν γύρω στο 1990, στο ονειρεμένο μέρος που λέγεται Γλαρόκαβος, στην Κασσάνδρα. Με μια παρέα χαβαλέδων πήγαμε προκειμένου να χαζέψουμε τις δεκάδες των κατασκηνωτών με τα αυτοσχέδια ντους, τα τεράστια ραδιοκασετόφωνα, τις ξαπλώστρες, τον πλήρη εξοπλισμό για να περάσουν όλο το καλοκαίρι. Το σκουπιδαριό, βεβαίως, πήγαινε κι ερχόταν. Συμπτωματικά, λίγους μήνες αργότερα, στο Ειρηνοδικείο Κασσάνδρας πέτυχα να δικάζονται κατασκηνωτές οι οποίοι δεν είχαν πληρώσει το πρόστιμο όταν τους είχε καταλογιστεί. Διότι, με νόμο του 1976, «απαγορεύεται η εγκατάσταση σκηνών ή στάθμευση τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες, παρυφές δημόσιων δασών, δάση, και εν γένει κοινόχρηστους χώρους, καθώς και η φιλοξενία πέραν του ενός τροχόσπιτου από καταστηματάρχες ή ιδιώτες.».
Τη νέα αυτή Χαλκιδική τη γνώρισα μετά το 2000, όταν ξαναπήγα στα παλιά μέρη. Μόνο γνώριμα δεν ήταν, πια! Γεμάτα κατασκηνωτές, αυτοκίνητα, φασαρία και σκουπίδια. Υπήρχαν μέρες που δυσκολευόσουν να περάσεις από τα σχοινιά για τα αντίσκηνα και τις τέντες, προκειμένου να φτάσεις στη θάλασσα. Απέφευγα όσο μπορούσα τις πολυσύχναστες μέρες κι απολάμβανα, όποτε μπορούσα, το ελεύθερο κάμπινγκ σε όσο το δυνατόν έρημα μέρη.
Αυτή τη φορά, όμως, με το φόβο του προστίμου. Το λιμενικό συχνά πυκνά ερχόταν κι «έγραφε» κατασκηνωτές. Κάποιες φορές ξεστήναμε τη σκηνή το πρωί κι αφήναμε μόνο την τέντα, διότι ο νόμος απαγορεύει τις σκηνές κι όχι τις τέντες.
Υπάρχουν ολόκληρες περιοχές στη Χαλκιδική που ζουν από τους ελεύθερους κατασκηνωτές. Συκιά και Σάρτη, δυο χωριά γύρω από τα οποία συγκεντρώνεται, θαρρείς, όση ομορφιά μπορεί να χωρέσει το μάτι, είναι οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Με το Άγιο Όρος απέναντι, με τη κορυφή του με το χαρακτηριστικό σχήμα να ατενίζει περήφανα τη Σιθωνία.
Σε κάποια απ’ τα πιο παραδοσιακά μέρη των ελεύθερων κατασκηνωτών επικρατεί απίστευτος συνωστισμός. Σκηνάκια κολλητά, ο ένας πάνω στον άλλο, ενώ το σκουπίδι συσσωρεύεται μέχρι να βρεθούν κάποιοι κατασκηνωτές να το μαζέψουν και να το μεταφέρουν στους κάδους του δήμου οι οποίοι, σπανίως βρίσκονται κοντά.
Πλέον, το πρόστιμο αυξάνεται και πηγαίνει στα 300 ευρώ «ανά άτοµο ή ανά κατασκηνωτικό ή ανά µεταφορικό µέσο» όπως αναφέρεται σε σχέδιο νόμου. Αν πληρωθεί μέσα σε 10 μέρες, μειώνεται στο μισό και παραμένει στα 150 ευρώ, ποσό που αναλογεί σε 50.000 δραχμές και είχε θεσπιστεί με νόμο του 1999.
Δεν μπορώ να φανταστώ πόσοι από τους νομοθέτες μας έχουν νιώσει τη χαρά της πρωινής βουτιάς μόλις ανοίγεις το φερμουάρ απ’ το αντίσκηνο. Την αίσθηση της ανατολής του ήλιου πάνω στο πανί, τη δραστηριότητά τους να καθορίζεται από την πορεία του ήλιου. Την επαφή με το χώμα, τον ύπνο στην άμμο, την ασύλληπτη ενέργεια που δίνει η γη.
Ναι, οι ελεύθεροι κατασκηνωτές μπορεί να αφήνουν σκουπίδια στο περιβάλλον. Υπάρχει το ζήτημα της τουαλέτας. Κάποιοι κατασκηνώνουν ολόκληρο το καλοκαίρι νιώθοντας αίσθημα ιδιοκτησίας για τις παραλίες. Σωστά.
Απ’ την άλλη, όμως, για όλα τα παραπάνω υπάρχουν λύσεις. Και για την καθαριότητα και για τις τουαλέτες. Είναι στην ευχέρεια και στις ικανότητες του κάθε δημάρχου να βρει λύσεις. Η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης ακούγεται εξίσου παράλογη με την απαγόρευση της πρόσβασης στις παραλίες. Κι αλήθεια, για ποιες παραλίες μιλάμε; Γι αυτές που είναι κατειλημμένες από ξαπλώστρες, ομπρέλες και καντίνες με τέντες να παίζουν το ρόλο «beach bar» μολύνοντας τα μάτια και τα αυτιά μας; Έλεος. Υπάρχουν τεράστιες παραλίες όπου σε πιάνει ασφυξία απ’ το θέαμα της ξαπλώστρας και υστερία απ’ τα beat της μουσικής, καθώς επικρατεί ατμόσφαιρα νυχτερινού κέντρου κι όχι καλοκαιρινής χαλάρωσης.
Κατά τη γνώμη μου, η ελεύθερη κατασκήνωση θα έπρεπε να ενθαρρύνεται κι όχι να είναι μια ενέργεια που γίνεται στα μουλωχτά, με ενοχές, φόβο προστίμων και τσαμπουκάδες. Μαθαίνοντας να ζεις στη φύση, μαθαίνεις να επιβιώνεις, να μην τη μολύνεις και την προστατεύεις.
Θα ήθελα δημοτικά σχολεία όπου τα παιδιά θα πήγαιναν εκδρομή με αντίσκηνα. Να μάθουν να τα στήνουν, να κάνουν οικονομία δυνάμεων, να διαχειρίζονται τα σκουπίδια τους, να περπατούν στην άμμο με την ανατολή του ηλίου, να περιμένουν το πρωί να δουν αν ήρθαν οι αλεπουδίτσες την νύχτα να βρουν κάτι να φαν, να μείνουν δυο-τρεις μέρες με τα αλάτια, να ξέρουν τι να κάνουν αν τα τσιμπήσει σφήκα, να μάθουν τι σημαίνει ελευθερία και ανεξαρτησία. Ναι, απ’ το δημοτικό. Όσο πιο νωρίς γνωρίσεις τη φύση και το περιβάλλον, τόσο περισσότερο θα τα αγαπήσεις, θα τα σεβαστείς και θα τα προστατεύσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου