Ανακαλύφθηκε βιολογικό «ρολόι» που καθορίζει την ηλικία των οργάνων του σώματος

Ανακαλύφθηκε βιολογικό «ρολόι» που καθορίζει την ηλικία των οργάνων του σώματος

Βιολογικό μηχανισμό που καθορίζει την ηλικία των εσωτερικών οργάνων και ιστών του σώματός μας, ανακάλυψε αμερικανός ερευνητής σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Genome Biology.

Η ανακάλυψη του νέου αυτό βιολογικού «ρολογιού» ενδεχομένως στο μέλλον να βοηθήσει τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα τη διαδικασία της γήρανσης αλλά και να βρουν φαρμακευτικούς και μη τρόπους επιβράδυνσής της.

Όπως αναφέρεται σε άρθρο του Genome Biology, ο Δρ Στιβ Χόρβαθ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες (UCLA), ανακάλυψε ότι ενώ πολλοί υγιείς ιστοί γερνάνε με τον ίδιο ρυθμό που γερνά όλο το σώμα, μερικοί γερνάνε πιο αργά ή πιο γρήγορα από το σύνολο.

Ο Δρ Χόρβαθ ανέλυσε σχεδόν 8.000 δείγματα DNA από 51 διαφορετικούς υγιείς και καρκινικούς ιστούς και κύτταρα. Ειδικότερα, εξέτασε αν και κατά πόσο η μεθυλίωση, μια φυσική διαδικασία χημικής τροποποίησης του DNA, ποικίλει ανάλογα με την «ηλικία» ενός οργάνου ή ιστού. Η έρευνα έδειξε ότι όντως η μεθυλίωση διαφέρει σημαντικά μεταξύ των διαφορετικών μερών του σώματος και έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα είδος βιολογικού «ρολογιού». Αυτό το ρολόι «χτυπάει» πιο γρήγορα σε όλους τους ανθρώπους μέχρι περίπου την ηλικία των 20 ετών και μετά επιβραδύνεται σε ένα πιο σταθερό ρυθμό. Κατά πόσο οι αλλαγές στο DNA προκαλούν τη γήρανση ή το αντίστροφο (αυτές προκαλούνται από τη γήρανση) είναι κάτι στο οποίο οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα καταλήξει.

Για παράδειγμα, η ανάλυση ιστολογικού δείγματος από υγιή καρδιά αποκάλυψε ότι η βιολογική ηλικία του (πόση φθορά έχει υποστεί διαχρονικά) είναι περίπου εννέα χρόνια νεότερη από την αναμενόμενη. Από την άλλη, ο ιστός του γυναικείου μαστού, ακόμα και ο υγιής, φαίνεται να γερνά πιο γρήγορα από το υπόλοιπο σώμα (κατά μέσο όρο είναι δύο έως τρία χρόνια πιο «γέρος»). Αν η γυναίκα έχει καρκίνο του μαστού, ο υγιής ιστός γύρω από τον όγκο είναι κατά μέσο όρο 12 χρόνια πιο ηλικιωμένος από το υπόλοιπο σώμα της.

Γενικότερα, ο ερευνητής υποστηρίζει ότι οι νοσούντες ιστοί γερνάνε με διαφορετικούς ρυθμούς, με τους καρκίνους να επιταχύνουν το «ρολόι» κατά 36 χρόνια κατά μέσο όρο, πράγμα που ίσως εξηγεί γιατί ο καρκίνος είναι τόσο διαδεδομένος. Μάλιστα μερικοί καρκινικοί εγκεφαλικοί ιστοί από παιδιά έδειξαν βιολογική ηλικία άνω των 80 ετών.

Σημειωτέον ότι η γήρανση των κυττάρων αποτελεί από μόνη της έναν από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου. Ωστόσο, η μελέτη του Δρ Χόβαρθ έδειξε επίσης ότι το βιολογικό ρολόι «μηδενίζεται», όταν ενήλικα κύτταρα αναπρογραμματίζονται γενετικά, ώστε να μετατραπούν ξανά σε πολυδύναμα (αντίστοιχα με τα εμβρυικά) βλαστικά κύτταρα, τα οποία στη συνέχεια είναι δυνατό να εξειδικευτούν σε οποιαδήποτε κύτταρα επιμέρους οργάνων του σώματος.

«Αυτό αποτελεί μια ελπιδοφόρα απόδειξη πως είναι δυνατό κανείς να ξαναρυθμίσει το ρολόι», σημειώνει ο αμερικανός βιολόγος, ο οποίος προτίθεται να προχωρήσει σε κλινικές δοκιμές για να δει με ποιό τρόπο οι νευροεκφυλιστικές και οι λοιμώδεις νόσοι επηρεάζουν το βιολογικό ρολόι ή, αντίστροφα, επηρεάζονται από αυτό