Η πρώτη δουλειά του δασκάλου δεν είναι να σε μάθει γράμματα. Η πραγματική του δουλειά είναι αυτό που έλεγαν οι παππούδες μας προσπαθώντας να στείλουν τα παιδιά στο σχολείο: “Να γίνεις άνθρωπος”.
Στο παρακάτω εξαιρετικά ενδιαφέρον πείραμα που έκανε το 1970 η κ. Jane Elliott, δασκάλα της 3ης δημοτικού το οποίο κινηματογραφήθηκε για λογαριασμό του ABC News, βλέπουμε πως μέσα σε μια εβδομάδα η δασκάλα δίδαξε τα παιδιά έμπρακτα τι σημαίνει ρατσισμός και πόσο άδικος κι ανόητος είναι.
Το πείραμα ξεκινάει ρωτώντας τα παιδιά αν φερόμαστε σε όλους με τον ίδιο τρόπο. Εκείνα ξέρουν πως όχι. Ξέρουν πως δεν φερόμαστε το ίδιο στους μαύρους, στους κίτρινους, στους κόκκινους... γενικά σε όσους δεν μας μοιάζουν. Ήξεραν πως τους αποκαλούμε με διάφορα υποτιμητικά ονόματα όπως “βρωμονέγρος”, “κιτρινιάρης”, "κοκκινομούρης" κ.α.
Η δασκάλα λέει τότε, ότι θα πρέπει να χωριστούν σε δύο ομάδες, εκείνους που έχουν μπλε μάτια κι εκείνους που έχουν καφέ μάτια. Αμέσως άρχισε να τους εξηγεί τους κανόνες:
Εφόσον η ίδια ήταν γαλανομάτα, οι Γαλανομάτηδες:
- θα έχουν προτεραιότητα σε όλα.
- Θα είναι ανώτεροι από τους άλλους γιατί είναι πιο έξυπνοι και πιο σπουδαίοι.
- Θα έχουν την εύνοια της δασκάλας.
- Θα έχουν μεγαλύτερο διάλειμμα.
- Θα πηγαίνουν πρώτοι στην καφετέρια.
- Θα έχουν καλύτερη μεταχείριση.
Από την άλλη, οι Καστανομάτηδες:
- απαγορευόταν να παίζουν μαζί τους στο διάλειμμα
- απαγορευόταν να χρησιμοποιούν τα παιχνίδια της παιδικής χαράς
- θα είχαν πιο μικρό διάλειμμα σαν χαζοί που είναι
- θα έπρεπε να περιμένουν για να φάνε στο εστιατόριο μετά από τους Γαλανομάτηδες.
- για να ξεχωρίζουν θα έπρεπε να φοράνε έναν γιακά που θα έδειχνε πως είναι κατώτεροι και είναι πιο ανόητοι από τους Γαλανομάτηδες.
Ήδη, από την πρώτη κι όλας μέρα που εφαρμόστηκε το μέτρο, οι γαλανομάτηδες άρχισαν να πιστεύουν πως όντως ήταν ανώτεροι και η συμπεριφορά τους άλλαξε. Άρχισαν να προσβάλλουν ανοιχτά τους άλλους απολαμβάνοντας παράλληλα τα προνόμιά τους. 
Οι Καστανομάτηδες ένοιωθαν απαίσια. Χωρίστηκαν από παιδιά με τα οποία μέχρι χτες ήταν φίλοι κολλητοί και το όνομα “Καστανομάτης” ξαφνικά έγινε βρισιά! Τους έπνιγε η αδικία.
Οι Καστανομάτηδες ένοιωθαν απαίσια. Χωρίστηκαν από παιδιά με τα οποία μέχρι χτες ήταν φίλοι κολλητοί και το όνομα “Καστανομάτης” ξαφνικά έγινε βρισιά! Τους έπνιγε η αδικία.
Δυο μέρες μετά το συζήτησαν στην τάξη. Αφού μίλησαν όλοι η δασκάλα τότε τους είπε ότι τελικά οι Καστανομάτηδες ήταν οι πιο έξυπνοι και σπουδαίοι και θα έπρεπε να βγάλουν τα κολάρα τους και να πάρουν τα προνόμια των Γαλανοματηδων! Πλήρης ανακατάταξη! Οι Γαλανομάτηδες ένοιωθαν ακόμη πιο κατάφωρη την αδικία, κι ας είχαν αδικήσει τους φίλους τους και οι ίδιοι προηγουμένως.
Στο τέλος του πειράματος, άρχισαν να συζητάνε όλοι για το αν είναι σωστό να κρίνουμε κάποιον μόνο και μόνο επειδή έχει διαφορετικό χρώμα δέρματος από εμάς, ή ματιών, ή τέλος πάντων με γνώμονα τη διαφορετικότητά του από εμάς. Ολα τα παιδιά φώναξαν έντονα πως ΟΧΙ. Δεν πρέπει να γίνεται αυτό. Μάλιστα, θέλησαν και να πετάξουν τα κολάρα τους στο καλάθι των αχρήστων.
Τέλος, η δασκάλα επαναλάμβανε σε τακτά διαστήματα, εφόσον τους είχε διδάξει έμπρακτα και πείσει ποιο ήταν το σωστό, εφόσον το είχαν δει και οι ίδιοι “μετά μάτια τους” ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ίσοι και πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα παντού.Ότι είναι εύκολο να συνηθίσουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε ανώτεροι από κάποιους άλλους μόνο και μόνο με βάση κάποια χαρακτηριστικά τους και όχι την συμπεριφορά τους. Ότι η διαφορετικότητά τους είναι πηγή ομορφιάς και δεν πρέπει να αποτελεί βρισιά. Ότι οι φίλοι μας είναι αδύνατον να είναι ολόιδιοι με μας και αυτό είναι ωραίο. Και το σημαντικότερο: Πρέπει να προσπαθείς να έρθεις στη θέση του άλλου και να καταλάβεις πως νοιώθει...
Συνεπώς, το πως γαλουχείται ένας άνθρωπος και με τι ιδέες μεγαλώνει, παίζει τεράστιο ρόλο στην μετέπειτα ζωή του αλλά και στην παγκόσμια ιστορία.
Δείτε το ντοκιμαντέρ, είναι μόνον 15 λεπτά αλλά πραγματικά αξίζει τον κόπο.
Ευχαριστώ τον Γιώργο Ράλλη που έγινε η αφορμή να το δω.
Στο δεύτερο, μεγαλύτερης διάρκειας βίντεο, το οποίο έχει κι ελληνικούς υποτίτλους, βλέπουμε καλύτερα την απήχηση που είχε όλο αυτό το πείραμα και στους συμμετέχοντες αλλά και σε αυτούς που το παρακολούθησαν.
Αννυ Λιγνου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου