Όταν οι γονείς μοιράζουν τους ρόλους των παιδιών τους

Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο που δυστυχώς υπάρχει σε κάθε οικογένεια. 

Έχετε ακούσει ή πει τη φράση «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς τα παιδιά μου δεν μοιάζουν καθόλου»; ή «Μα, και στα δύο μου παιδιά έλεγα ακριβώς τα ίδια, πώς το μικρό έχει βγει τόσο αντιδραστικό; Ευτυχώς το μεγάλο είναι υπεύθυνο.» Ευλόγα θα έλεγε κανείς πως γονείς, συγγενείς, φίλοι περιμένουν κατά κάποιο τρόπο τα αδέλφια να μοιάζουν μεταξύ τους δεδομένου πως μεγαλώνουν στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο. Κι όμως, δεν έχει καμία ομοιότητα. Ναι, είναι οι ίδιοι γονείς αλλά σε διαφορετικές φάσεις ζωής, με διαφορετικές σκέψεις, άλλα συναισθήματα, άλλες ανάγκες και θέλω. Μπορεί ο κώδικας αξιών να είναι ίδιος και οι κανόνες για τη ζωή αλλά η σχέση που θα δημιουργήσουν με το κάθε παιδί ξεχωριστά διαφέρει.

Το θέμα όμως είναι το εξής: 

Πόσες φορές οι γονείς πέφτουν στην παγίδα να ορίσουν συμπεριφορές για τα παιδιά τους; Με πόση ευκολία βάζουν ταμπέλες; ή μοιράζουν ρόλους;

Τι συνεπάγεται αυτό; 

Τα παιδιά μεγαλώνοντας σε μια οικογένεια με μοιρασμένους ρόλους τείνουν στο τέλους να τους «υποδύονται» με εξαιρετική επιτυχία. Για παράδειγμα, το πρωτότοκο παιδί επειδή είχε την τύχη να γεννηθεί πρώτο φέρει την ευθύνη του μεγάλου. Θα πρέπει να είναι υπόδειγμα παιδιού, υπάκουο, εργατικό, με καλές επιδόσεις στο σχολείο, αριστεία κτλ. Κι όλα αυτά για να δώσει το παράδειγμα στο δεύτερο παιδί.

Το δεύτερο παιδί τώρα μεγαλώνει μέσα στη σύγκριση αλλά θα πρέπει να ακολουθήσει ακριβώς τα βήματα του πρωτότοκου. Αν κάνει δε το λάθος να αρνηθεί, τότε χαρακτηρίζετε ως ατίθασο, αντιδραστικό, ανυπάκουο, δημιουργώντας στους συναισθήματα άγχους και αγωνίας. Σκέφτονται «Τι θα κάνουμε τώρα με το μικρό;», «Πώς μας ξέφυγε έτσι;», «Μια χαρά είχαμε λύσει το θέμα με το μεγάλο;», «Που κάναμε λάθος ως γονείς;»

Το λάθος που αναρωτιέστε είναι πώς βλέπετε το ρόλο σας ως γονείς μέσα από ένα συγκεκριμένο πρίσμα. Βάζετε ταμπέλες και μοιράζετε ρόλους χωρίς ουσιαστικά να σέβεστε την προσωπικότητα του κάθε παιδιού αλλά και το χρόνο που θέλει το κάθε παιδί για να μάθει αλλά και να ωριμάσει.

Με αποτέλεσμα τα παιδιά σας να προσπαθούν υπερβολικά πολλές φορές να ανταποκριθούν στους ρόλους που τους έχετε βάλει. Το πρώτο παιδί είναι υπεύθυνο επειδή εσείς το έχετε ορίσει έτσι. Όταν δεν  καταφέρνει να ανταποκριθεί επάξια στο ρόλο του νιώθει ματαιοδοξία και απογοήτευση. Από την άλλη, η πίεση που νιώθει το δεύτερο παιδί να μιμηθεί ακριβώς τις επιλογές του πρώτου χωρίς αυτές να ταιριάζουν στην προσωπικότητα του, δημιουργεί άγχος, πίεση, ανασφάλεια πώς δεν θα πετύχει τελικά να τραβήξει την προσοχή και την αγάπη των γονιών του. Οι γονείς θα το θεωρούν πάντα μικρό και «ανίκανο». Συνεπώς, κάποια στιγμή στη ζωή του να παραιτηθεί από κάθε προσπάθεια προκειμένου να τους επιβεβαιώσει, δίνοντας έστω μ΄αυτό τον τρόπο την ικανοποίηση που περιμένουν απ΄αυτό.

Oι προκαθορισμένοι ρόλοι δημιουργούν προβλήματα και στη σχέση των αδελφών, αλλά ας μην μην μιλήσουμε γι” αυτά τώρα.

Πώς μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα;

Ο σεβασμός είναι η λέξη κλειδί. Μπείτε στη θέση του κάθε παιδιού, ακούστε με προσοχή τα όνειρα, τα συναισθήματα και τα θέλω του. Αποδεχθείτε τα και βοηθήστε το κάθε παιδί ξεχωριστά να φτάσει τους στόχους τους. Περάστε χρόνο ξεχωριστά με το κάθε σας παιδί και δημιουργήστε δεσμούς αγάπης. Ελάτε σ” επαφή μαζί τους. Σεβαστείτε επίσης την μεταξύ τους σχέση και μην βάζετε το μεγαλύτερο παιδί στο ρόλο του κηδεμόνα όταν στην εφηβεία το μικρότερο παιδί σας «κλείνει την πόρτα» στην επικοινωνία.  »Πρόσεχε τι κάνει ο αδελφός σου», «Μίλα του εσύ εμάς δεν μας ακούει πια» και πολλές ακόμα φράσεις.

Δώστε χώρο και χρόνο στο κάθε παιδί να αναπτύξει τα δικά του ταλέντα και τις δεξιότητες. Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός μην το ξεχνάτε.