Η Ανθή Δοξιάδη μας μιλά για το πως μπορούμε να μεγαλώσουμε ένα παιδί σωστά

Από την Αρετή Λύκου.

«Συνέχεια με εκπλήσσει η μαγευτική πλευρά της ανάπτυξης, η πολυπλοκότητα της σκέψης των παιδιών και η δύναμη των γονιών.»

Η Ανθή Δοξιάδη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε και πήρε διδακτορικό στην Αμερική. Ξεκίνησε το Περιβολάκι, πρότυπο κέντρο για παιδιά με σοβαρές συναισθηματικές διαταραχές και κάνει ψυχοθεραπεία με ενήλικες. Έχει δύο γιους που της έμαθαν τα πιο σημαντικά απ΄όσα ξέρει. Πρόσφατα έγραψε το βιβλίο της «Ρίζες και Φτερά». Ο τίτλος του βιβλίου ήταν αυτός που προσωπικά μου κέντρισε το ενδιαφέρον ώστε να μάθω περισσότερα για την ίδια. Θεώρησα πως είναι δύο λέξεις κλειδιά που απαντούν άμεσα και με τον πιο απλό τρόπο στο ερώτημα «Τι χρειάζεται ένα παιδί σήμερα για να μεγαλώσει σωστά;». Έτσι, θέλησα να γνωρίσω την Ψυχοθεραπεύτρια, Ανθή Δοξιάδη και να την ρωτήσω για μια σχέση που απασχολεί όλους μας.Αυτή μεταξύ γονέα και παιδιού.

Μοιραστείτε κάτι δικό σας μαζί μας για να σας γνωρίσουμε…

Παρά τις σπουδές και τα διδακτορικά, τα περισσότερα μεγάλα και αξιόλογα που ξέρω, μου τα μάθανε γονείς και παιδιά. Με συνέφεραν από την πολλή θεωρία. Με προσγείωσαν. Τι άλλο να σας πω; Ότι έχω δύο μεγάλες προκαταλήψεις «εναντίον του ξύλου και της τηλεόρασης»Να σας πω ότι καμιά φορά αισθάνομαι ότι δεν ξέρω τίποτα. Να για παράδειγμα, γνωστό μου κοριτσάκι που από μικρό φοβόταν τα πάντα, την άμμο, την θάλασσα, το σκοτάδι, να πηδήξει από μισό μέτρο ύψος, διάλεξε ως άθλημα να σκαρφαλώνει κάθετα βράχια και τοίχους! Σκίζεις διπλώματα; Φτάνει για μένα.

Δουλεύετε με παιδιά και ενήλικες. Ποια διαφορά και ποια ομοιότητα συναντάται στις δύο αυτές ομάδες; Τι ξεχωριστό έχει κάθε ομάδα;

Έχουν διαφορά μεγέθους! Κατά τα άλλα και οι δυο θέλουν να … βασιλεύουν, να τους αγαπάνε και να τους καταλαβαίνουν οι αγαπημένοι τους. Και να περνάει το δικό τους.

Οικογένεια είναι…

Οικογένεια είναι μια ομάδα ανθρώπων που αγαπάνε, σέβονται ο ένας τον άλλον και αισθάνονται ότι ζούνε μέσα σε ένα κυκλάκι που τους προστατεύει από το κρύο, με ένα δίχτυ από κάτω που θα τους πιάσει αν πέσουν…

Γονιός είναι…

Γονιός είναι αυτός που αισθάνεται την απόλυτη ευθύνη, αγάπη και αφοσίωση σ΄ ένα παιδί. Και που δεν εκνευρίζεται τόσο εύκολα με την γκρίνια του, όσο με την γκρίνια των ξένων παιδιών. Τι να πω;

Υπάρχουν «χρυσοί κανόνες» στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών;

Ναι υπάρχουν. Να τα αγαπάς, να τους το λες και να τους το δείχνεις καθημερινά. Να τους λες την αλήθεια. Να παραδέχεσαι την διαφορετικότητά τους. Από εσένα και από άλλα παιδιά. Να τα καταλαβαίνεις πραγματικά, με άλλα λόγια.

Αν μπορούμε να μιλήσουμε για λάθη, ποιο είναι το χειρότερο λάθος των γονιών;

Να δίνουν διπλά μηνύματα και ξύλο. Να λένε ψέματα.

Είναι δύσκολο τελικά ή εύκολο να μεγαλώνει κανείς παιδιά; Ή τα παιδιά είναι δύσκολο να μεγαλώνουν γονείς;

Είναι εύκολο-δύσκολο να μεγαλώνεις παιδιά. Είναι επικίνδυνο τα παιδιά να γίνονται οι γονείς των γονιών τους. Κατά τα άλλα και βέβαια μας μαθαίνουν πράγματα τα παιδιά μας, φτάνει να έχουμε την ικανότητα να «ακούμε».

Τι πιστεύετε ότι λείπει απ΄τα σημερινά παιδιά και τι απ΄τους σημερινούς γονείς;

Και στις δύο ομάδες λείπει συχνά ο «καπετάνιος» που πρέπει να είναι ο γονιός. Μου λένε γονείς «Δεν πάει να κοιμηθεί ως τις 11:00 το βράδυ». Και μαθαίνω ότι ο ανταρσίας είναι τριών ετών! Και μας κάνει ό,τι θέλει; Έλεος! Βρίσκω ότι και από τους δυο λείπει το βραδινό οικογενειακό τραπέζι. Μπορεί να είναι κάπως δύσκολο πρακτικά, συμφωνώ. Αλλά νομίζω ότι το χειρότερο είναι η έλλειψη της επιθυμίας για αυτό.

Γιατί οι γονείς φοβούνται την «εφηβεία»;

Α! να μια καλή και φορτισμένη ερώτηση που στ” αλήθεια θέλει άλλη συνέντευξη. Θα σας δώσω μια κάπως κρυπτική και υπέρ απλοποιημένη απάντηση. Γιατί είναι …ίδιο μέγεθος!

Τι θα συμβουλεύατε έναν έφηβο;

Ε, τώρα μου βάζετε τα δύσκολα! Δεν θα τον «συμβούλευα » τίποτα γιατίτις απεχθάνονται τις συμβουλές. Θα κοίταζα να είναι ασφαλής. Και να μιλάμε. Να επικοινωνούμε.

Πώς πήρατε την απόφαση να γράψετε το βιβλίο σας «Ρίζες και Φτέρα»;

Το Ρίζες και Φτερά είναι μια συλλογή από στήλες που έγραφα για χρόνια στο περιοδικό Γυναίκα. Να σας πω γιατί έγραφα αυτές τις στήλες… Ήθελα με έναν απλό και άμεσο τρόπο που φτάνει στην καρδιά των γονιών (γιατί με την καρδιά μας μεγαλώνουμε τα παιδιά μας) να πω μερικά σοβαρά επιστημονικά πράγματα. Και λίγο πληροφορημένη καρδιά, ακόμα καλύτερα. Ήθελα κάπως να παρέμβω στην τυφλή επανάληψη της δικής μας ανατροφής. Γιατί έτσι μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Όπως μας μεγάλωσαν, όχι γιατί το θυμόμαστε αναγκαστικά. Η επανάληψη είναι μια μορφή μνήμης. Ήθελα να μιλήσω για την μαγευτική ανάπτυξη πέραν του μαμ και νάνι και της καθημερινής ρουτίνας. Τέλος,έγραφα γιατί ανακάλυψα ότι οι γονείς σπάνια ακούνε τους δικούς τους γονείς για την ανατροφή των παιδιών τους. Αλλά είναι διατεθειμένοι να ακούσουν μια άγνωστη κυρία, «ειδικό». Έγραφα για να τους κάνω παρέα. 

«Ρίζες και φτερά» θεωρείται πως είναι δύο χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχουν τα παιδιά; 

Φυσικά. Δύο πράγματα που τους χρωστάμε να τους δώσουμε μεγαλώνοντας τα.

Τι θα κερδίσει ένα γονιός μέσα απ΄το βιβλίο σας;

Να σας το πω λίγο αστεία. Ό,τι κερδίζει παίρνοντας βιταμίνες. Όμως δεν πρέπει να το διαβάσει κανείς μονορούφι που θα ήταν σαν να πίνει ολόκληρο ένα μπουκάλι βιταμίνες. Λίγο λίγο. Έτσι ώστε να μπορεί να σκέφτεται και να προσαρμόζει όσα διαβάζει στην δικιά του προσωπικότητα και στο δικό του παιδί.

Μπορούμε να μιλάμε για «καλά» ή «κακά» παιδιά; Ή οι ταμπέλες λειτουργούν ως «αυτοεκπληρούμενη προφητεία»;

Το είπατε τέλεια. Το καλό-κακό έχει να κάνει με την εικόνα για τον εαυτό του που σιγά σιγά δημιουργεί ένα παιδί και το συντροφεύει σε όλη του την ζωή.

Πιστεύετε πώς τα παιδιά επικοινωνούν τα θέλω και τις ανάγκες τους καλύτερα απ΄τους γονείς κάποιες φορές;

Τα παιδιά τις επικοινωνούν με διάφορους φανερούς και κρυφούς τρόπους. Το μεγάλο θέμα είναι πόσο ικανοί είμαστε εμείς οι μεγάλοι, να τις ακούσουμε και να τις καταλάβουμε. Να σας πω ένα μικρό παράδειγμα. Ρωτάνε ένα κοριτσάκι τι είναι το καλύτερο που της συνέβη μια συγκεκριμένη μέρα. Και απαντάει «το ύφος στο πρόσωπο και στα μάτια του μπαμπά όταν έβαλα δύο καλάθια στο μπάσκετ»! Τι σας λέει αυτό;

Τι θα λέγατε σ΄ ένα γονιό που λέει:

«Το παιδί δεν μ΄ακούει»
«Το παιδί μου είναι κακομαθημένο»
«Το παιδί μου δεν σέβεται»

Θα ρώταγα πόσο χρονών είναι το παιδί . Και μετά θα ξεκινούσαμε μια πολύ μακριά συζήτηση. Αυτή η ερώτηση δεν απαντιέται σύντομα.

Τι θα λέγατε στην «ελληνίδα μάνα»;

Στην Ελληνίδα μητέρα θα έλεγα να ταΐζει λιγότερο και να μιλάει περισσότερο στα παιδιά της. Ίσως να έλεγα και «με τις Ρίζες καλά τα πήγαμε… με τα Φτερά τι γίνεται; Δυσκολεύεστε λίγο;»

Τι θα συμβουλεύατε τους γονείς;

Να χαρούν την ανατροφή των παιδιών τους και να κοιτάξουν πέραν των «πρέπει» να περάσουν και όλοι μαζί, καλά . Γιατί μιλάμε και για 18 από τα καλύτερα χρόνια της δικής τους ενήλικης ζωής.