Θα μπορούσε η ομάδα αίματος να καθορίσει τη γονιμότητά μας, το πόσο συχνά αρρωσταίνουμε ή το πόσο ευάλωτοι είμαστε να εκδηλώσουμε έλκος;
H ομάδα αίματος δεν παίζει ρόλο μόνο στην εγκυμοσύνη ή σε περιπτώσεις μεταγγίσεων, όπως πιστεύουμε οι περισσότεροι. Ένας περιορισμένος αριθμός κλινικών δοκιμών έχει δείξει ότι υπάρχει στατιστική συσχέτιση ανάμεσα στις ομάδες αίματος και την αντίσταση του οργανισμού μας σε λοιμώξεις, καθώς επίσης και τη γενετική προδιάθεσή μας σε συγκεκριμένες ασθένειες.
Zουμ στις ομάδες
Οι ομάδες αίματος είναι βασικά τέσσερις, οι Α, Β, ΑΒ και 0, ωστόσο, σύμφωνα με το σύστημα Ρέζους (Rh), διπλασιάζονται, αφού κάποιος μπορεί να είναι, για παράδειγμα, Α+ ή Α-. Η ομάδα αίματος κάθε ανθρώπου εξαρτάται από τα γονίδια που κληρονομεί από τους γονείς του και καθορίζεται από τα αντιγόνα (τα ανοσοποιητικά συστήματα άμυνας Α, Β, ΑΒ και 0) που φέρουν στην επιφάνειά τους τα ερυθρά αιμοσφαίρια του οργανισμού. Τα αντιγόνα είναι αυτά που, σύμφωνα με την επικρατέστερη ερμηνεία, κάνουν κάποιες ομάδες αίματος να είναι περισσότερο ευάλωτες συγκριτικά με άλλες σε ορισμένες ασθένειες. Αν, για παράδειγμα, ανήκουμε στην ομάδα αίματος Α και το σώμα μας «πολιορκείται» από ένα μικρόβιο ή ιό, η δομή του οποίου μοιάζει με το αντιγόνο Α, ο οργανισμός θα ξεγελαστεί και θα το αντιμετωπίσει -αρχικά τουλάχιστον- ως φιλική ουσία. Αντίθετα, αν ανήκουμε στην ομάδα Β, ο οργανισμός θα καταλάβει ότι ο εισβολέας είναι εχθρικός και θα αρχίσει αμέσως να του αντιστέκεται.
Ομάδα αίματος 0
Τα ισχυρά σημεία
* Δυνατή καρδιά: Έρευνα του Πανεπιστημίου της Πενσιλβανίας, που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet», έδειξε ότι τα άτομα με ομάδα αίματος 0, ακόμη και αν φέρουν το γονίδιο Adamts7, το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος, είναι λιγότερο επιρρεπή στις καρδιοπάθειες. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι έχουν χαμηλή χοληστερίνη.
* Χαμηλό ποσοστό θρομβώσεων: Το αίμα τους στατιστικά δεν έχει σε μεγάλη ποσότητα τον θρομβωτικό παράγοντα που κάνει το αίμα να πήζει ευκολότερα.
* Μικρό ποσοστό εκδήλωσης καρκίνου και κυρίως καρκίνου του μαστού και των πνευμόνων.
* Μικρότερος κίνδυνος θανάτου από ελονοσία συγκριτικά με τις άλλες ομάδες αίματος.
* Γερά δόντια.
Οι αδυναμίες
* Πεπτικό έλκος: Όσοι έχουν ομάδα αίματος 0 είναι πιο ευάλωτοι στη μόλυνση με το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (H. pylori), το οποίο ενοχοποιείται για πεπτικά έλκη. Παραδόξως, όμως, δεν αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του στομάχου.
* Υπογονιμότητα: Οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να παράγουν λιγότερα και χειρότερης ποιότητας ωάρια σε σχέση με όσες ανήκουν στις άλλες ομάδες, με συνέπεια να δυσκολεύονται περισσότερο να συλλάβουν.
* Παχυσαρκία: Σύμφωνα με έρευνα από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Bispebjerg της Κοπεγχάγης, οι άνδρες φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς στην αύξηση του σωματικού βάρους, ιδιαίτερα αν εργάζονται σε χώρους με έντονη ρύπανση. Οι ερευνητές θεωρούν ότι η ρύπανση προκαλεί χρόνιες φλεγμονές στο σώμα τους, οι οποίες οδηγούν στη συσσώρευση λίπους.
* Κατάθλιψη: Παρουσιάζουν συχνότερα συμπτώματα κατάθλιψης και αυτό πιθανολογείται ότι οφείλεται στην αυξημένη έκκριση ουσιών που παίζουν αρνητικό ρόλο στη διάθεση, όπως π.χ. η κορτιζόλη.
* Συχνότερες διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα.
* Αυξημένο ποσοστό αρθρίτιδων σε σχέση με άλλες ομάδες αίματος.
* Μεγαλύτερες πιθανότητες εκδήλωσης αλλεργιών και ειδικότερα άσθματος.
* Περισσότερα περιστατικά μελανώματος και καρκίνου της ουροδόχου κύστης.
Ομάδα αίματος Α
Τα ισχυρά σημεία
* Καλύτερη γονιμότητα: Στατιστικά οι γυναίκες γεννιούνται με περισσότερα και καλύτερης ποιότητας ωάρια και επομένως έχουν αυξημένες πιθανότητες σύλληψης. Επιπλέον, ο αριθμός των ωαρίων τους μειώνεται με βραδύτερο ρυθμό με το πέρασμα του χρόνου.
* Χαμηλά ποσοστά εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης και μελανώματος.
Οι αδυναμίες
* Ευαίσθητο στομάχι: Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας, τα άτομα με ομάδα αίματος Α διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από καρκίνο του στομάχου. Οι ερευνητές εικάζουν ότι αυτό ίσως να οφείλεται είτε στην έκκριση λιγότερων γαστρικών υγρών είτε στην υιοθέτηση κακών συνηθειών (π.χ. κάπνισμα, κατάχρηση αλκοόλ).
* Εύθραυστη καρδιά: Καταγράφονται περισσότερα περιστατικά καρδιοπαθειών. Η εξήγηση πιθανότατα κρύβεται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι με ομάδα αίματος Α στατιστικά έχουν υψηλότερη χοληστερίνη και ομοκυστεΐνη (δύο δείκτες της καρδιαγγειακής υγείας) και το αίμα τους θρομβώνει ευκολότερα σε σχέση με τις άλλες ομάδες αίματος.
* Αυξημένο στρες: Τα άτομα με ομάδα αίματος τύπου Α φαίνεται πως εκκρίνουν υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) στο σώμα τους.
* Συχνότερες διαταραχές ήπατος και χοληδόχου κύστης.
* Αυξημένη προδιάθεση σε γυναικολογικούς καρκίνους (μαστού, ενδομητρίου, ωοθηκών) και χειρότερη πρόγνωση.
* Αυξημένη προδιάθεση στον καρκίνο του παχέος εντέρου. Μάλιστα, όσοι έχουν ομάδα αίματος Α+ κινδυνεύουν περισσότερο να διαγνωστούν με μεταστατική νόσο.
* Περισσότερα περιστατικά φυματίωσης και ελονοσίας.
Ομάδα αίματος Β
Τα ισχυρά σημεία
* Υγιές έντερο: Τα άτομα με τύπο αίματος Β έχουν μεγαλύτερο αριθμό φιλικών βακτηρίων στον πεπτικό τους σωλήνα συγκριτικά με όσους έχουν ομάδα αίματος Α ή 0.
* Μικρότερος κίνδυνος για την εμφάνιση ποδάγρας, μιας επώδυνης μορφής αρθρίτιδας, που προκαλείται από τα αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα.
* Λιγότερα περιστατικά καρκίνου του μαστού. Αυτό, όμως, φαίνεται να μην ισχύει στην περίπτωση που υπάρχει οικογενειακό ιστορικό.
Οι αδυναμίες
* Υψηλός κίνδυνος εκδήλωσης καρδιαγγειακών παθήσεων.
* Μεγαλύτερη προδιάθεση σε ουρολοιμώξεις, όταν όμως οφείλονται στο μικρόβιο E.coli.
* Περισσότερα περιστατικά καρκίνου των ωοθηκών.
* Αυξημένη τάση εμφάνισης αναιμίας.
Ομάδα αίματος ΑΒ
Τα ισχυρά σημεία
* Χαμηλά επίπεδα χοληστερίνης.
* Σε περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης έχουν καλύτερη αντιμετώπιση, δεδομένου ότι μπορούν να πάρουν αίμα από όλους.
Οι αδυναμίες
* Μεγαλύτερη προδιάθεση σε κακοήθειες στα γυναικεία γεννητικά όργανα. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ παρατήρησαν ότι οι γυναίκες με ομάδα αίματος ΑΒ έχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο των ωοθηκών.
* Υψηλός κίνδυνος άνοιας: Σύμφωνα με έρευνα του Harvard Medical School, που έγινε σε 30.000 ανθρώπους ηλικίας 45 ετών και η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Neurology», οι άνθρωποι με τον τύπο αίματος ΑΒ είναι 82% πιο πιθανό να παρουσιάσουν μειωμένη ικανότητα σκέψης συγκριτικά με όσους ανήκουν σε άλλες ομάδες αίματος.
* Αυξημένα περιστατικά καρδιοπαθειών: Μελέτη του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ έδειξε ότι οι άνθρωποι με τον τύπο αίματος ΑΒ έχουν 23% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν κάποια καρδιαγγειακή πάθηση συγκριτικά με τα άτομα που έχουν ομάδα αίματος 0.
* Προεκλαμψία: Οι έγκυοι αντιμετωπίζουν διπλάσιες ή τριπλάσιες πιθανότητες να παρουσιάσουν προεκλαμψία (επικίνδυνη αύξηση στην αρτηριακή πίεση) κατά τη διάρκεια της κύησης.
* Ευαίσθητο στομάχι: Πιθανολογείται ότι οφείλεται στη μειωμένη έκκριση γαστρικών υγρών.
* Μεγαλύτερη συχνότητα σε λοιμώξεις του αναπνευστικού, ειδικά κατά την παιδική ηλικία.
Τα... πάρε δώσε του αίματος
Οι ομάδες αίματος δεν είναι όλες συμβατές μεταξύ τους.
* Όσοι έχουν ομάδα αίματος 0 δέχονται αίμα μόνο από τη δική τους ομάδα, αλλά μπορούν να δώσουν αίμα σε όλους (θεωρούνται καθολικοί αιμοδότες).
* Αντίθετα, εκείνοι που έχουν ομάδα αίματος ΑΒ μπορούν να πάρουν αίμα από όλες τις ομάδες, όμως δίνουν αίμα μόνο στη δική τους ομάδα.
* Όσοι ανήκουν στην ομάδα Rh+ λαμβάνουν αίμα είτε Rh+ είτε Rh-.
* Όσοι ανήκουν στην ομάδα Rh- λαμβάνουν αίμα μόνο Rh-.
Η υγεία περνάει από το χέρι μας
Τα στοιχεία που συνδέουν τις ομάδες αίματος με την υγεία και τα γονίδιά μας προκύπτουν από στατιστικές ή επιδημιολογικές μελέτες, οι οποίες δεν τεκμηριώνουν το αποτέλεσμα, αλλά απλώς δείχνουν στατιστική συσχέτιση. Επομένως, όσα παραθέτουμε παραπάνω δεν πρέπει να θεωρηθούν απόλυτα και δεδομένα. Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι η υγεία μας εξαρτάται ως έναν μεγάλο βαθμό από την ισορροπημένη διατροφή, τη συστηματική άσκηση και την πρόληψη γενικότερη και επομένως είναι στο χέρι μας να την εξασφαλίσουμε.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τον κ. ΣΤΕΛΙΟ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ, ειδικό παθολόγο.
Zουμ στις ομάδες
Οι ομάδες αίματος είναι βασικά τέσσερις, οι Α, Β, ΑΒ και 0, ωστόσο, σύμφωνα με το σύστημα Ρέζους (Rh), διπλασιάζονται, αφού κάποιος μπορεί να είναι, για παράδειγμα, Α+ ή Α-. Η ομάδα αίματος κάθε ανθρώπου εξαρτάται από τα γονίδια που κληρονομεί από τους γονείς του και καθορίζεται από τα αντιγόνα (τα ανοσοποιητικά συστήματα άμυνας Α, Β, ΑΒ και 0) που φέρουν στην επιφάνειά τους τα ερυθρά αιμοσφαίρια του οργανισμού. Τα αντιγόνα είναι αυτά που, σύμφωνα με την επικρατέστερη ερμηνεία, κάνουν κάποιες ομάδες αίματος να είναι περισσότερο ευάλωτες συγκριτικά με άλλες σε ορισμένες ασθένειες. Αν, για παράδειγμα, ανήκουμε στην ομάδα αίματος Α και το σώμα μας «πολιορκείται» από ένα μικρόβιο ή ιό, η δομή του οποίου μοιάζει με το αντιγόνο Α, ο οργανισμός θα ξεγελαστεί και θα το αντιμετωπίσει -αρχικά τουλάχιστον- ως φιλική ουσία. Αντίθετα, αν ανήκουμε στην ομάδα Β, ο οργανισμός θα καταλάβει ότι ο εισβολέας είναι εχθρικός και θα αρχίσει αμέσως να του αντιστέκεται.
Ομάδα αίματος 0
Τα ισχυρά σημεία
* Δυνατή καρδιά: Έρευνα του Πανεπιστημίου της Πενσιλβανίας, που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet», έδειξε ότι τα άτομα με ομάδα αίματος 0, ακόμη και αν φέρουν το γονίδιο Adamts7, το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος, είναι λιγότερο επιρρεπή στις καρδιοπάθειες. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι έχουν χαμηλή χοληστερίνη.
* Χαμηλό ποσοστό θρομβώσεων: Το αίμα τους στατιστικά δεν έχει σε μεγάλη ποσότητα τον θρομβωτικό παράγοντα που κάνει το αίμα να πήζει ευκολότερα.
* Μικρό ποσοστό εκδήλωσης καρκίνου και κυρίως καρκίνου του μαστού και των πνευμόνων.
* Μικρότερος κίνδυνος θανάτου από ελονοσία συγκριτικά με τις άλλες ομάδες αίματος.
* Γερά δόντια.
Οι αδυναμίες
* Πεπτικό έλκος: Όσοι έχουν ομάδα αίματος 0 είναι πιο ευάλωτοι στη μόλυνση με το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (H. pylori), το οποίο ενοχοποιείται για πεπτικά έλκη. Παραδόξως, όμως, δεν αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του στομάχου.
* Υπογονιμότητα: Οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να παράγουν λιγότερα και χειρότερης ποιότητας ωάρια σε σχέση με όσες ανήκουν στις άλλες ομάδες, με συνέπεια να δυσκολεύονται περισσότερο να συλλάβουν.
* Παχυσαρκία: Σύμφωνα με έρευνα από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Bispebjerg της Κοπεγχάγης, οι άνδρες φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς στην αύξηση του σωματικού βάρους, ιδιαίτερα αν εργάζονται σε χώρους με έντονη ρύπανση. Οι ερευνητές θεωρούν ότι η ρύπανση προκαλεί χρόνιες φλεγμονές στο σώμα τους, οι οποίες οδηγούν στη συσσώρευση λίπους.
* Κατάθλιψη: Παρουσιάζουν συχνότερα συμπτώματα κατάθλιψης και αυτό πιθανολογείται ότι οφείλεται στην αυξημένη έκκριση ουσιών που παίζουν αρνητικό ρόλο στη διάθεση, όπως π.χ. η κορτιζόλη.
* Συχνότερες διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα.
* Αυξημένο ποσοστό αρθρίτιδων σε σχέση με άλλες ομάδες αίματος.
* Μεγαλύτερες πιθανότητες εκδήλωσης αλλεργιών και ειδικότερα άσθματος.
* Περισσότερα περιστατικά μελανώματος και καρκίνου της ουροδόχου κύστης.
Ομάδα αίματος Α
Τα ισχυρά σημεία
* Καλύτερη γονιμότητα: Στατιστικά οι γυναίκες γεννιούνται με περισσότερα και καλύτερης ποιότητας ωάρια και επομένως έχουν αυξημένες πιθανότητες σύλληψης. Επιπλέον, ο αριθμός των ωαρίων τους μειώνεται με βραδύτερο ρυθμό με το πέρασμα του χρόνου.
* Χαμηλά ποσοστά εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης και μελανώματος.
Οι αδυναμίες
* Ευαίσθητο στομάχι: Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας, τα άτομα με ομάδα αίματος Α διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από καρκίνο του στομάχου. Οι ερευνητές εικάζουν ότι αυτό ίσως να οφείλεται είτε στην έκκριση λιγότερων γαστρικών υγρών είτε στην υιοθέτηση κακών συνηθειών (π.χ. κάπνισμα, κατάχρηση αλκοόλ).
* Εύθραυστη καρδιά: Καταγράφονται περισσότερα περιστατικά καρδιοπαθειών. Η εξήγηση πιθανότατα κρύβεται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι με ομάδα αίματος Α στατιστικά έχουν υψηλότερη χοληστερίνη και ομοκυστεΐνη (δύο δείκτες της καρδιαγγειακής υγείας) και το αίμα τους θρομβώνει ευκολότερα σε σχέση με τις άλλες ομάδες αίματος.
* Αυξημένο στρες: Τα άτομα με ομάδα αίματος τύπου Α φαίνεται πως εκκρίνουν υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) στο σώμα τους.
* Συχνότερες διαταραχές ήπατος και χοληδόχου κύστης.
* Αυξημένη προδιάθεση σε γυναικολογικούς καρκίνους (μαστού, ενδομητρίου, ωοθηκών) και χειρότερη πρόγνωση.
* Αυξημένη προδιάθεση στον καρκίνο του παχέος εντέρου. Μάλιστα, όσοι έχουν ομάδα αίματος Α+ κινδυνεύουν περισσότερο να διαγνωστούν με μεταστατική νόσο.
* Περισσότερα περιστατικά φυματίωσης και ελονοσίας.
Ομάδα αίματος Β
Τα ισχυρά σημεία
* Υγιές έντερο: Τα άτομα με τύπο αίματος Β έχουν μεγαλύτερο αριθμό φιλικών βακτηρίων στον πεπτικό τους σωλήνα συγκριτικά με όσους έχουν ομάδα αίματος Α ή 0.
* Μικρότερος κίνδυνος για την εμφάνιση ποδάγρας, μιας επώδυνης μορφής αρθρίτιδας, που προκαλείται από τα αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα.
* Λιγότερα περιστατικά καρκίνου του μαστού. Αυτό, όμως, φαίνεται να μην ισχύει στην περίπτωση που υπάρχει οικογενειακό ιστορικό.
Οι αδυναμίες
* Υψηλός κίνδυνος εκδήλωσης καρδιαγγειακών παθήσεων.
* Μεγαλύτερη προδιάθεση σε ουρολοιμώξεις, όταν όμως οφείλονται στο μικρόβιο E.coli.
* Περισσότερα περιστατικά καρκίνου των ωοθηκών.
* Αυξημένη τάση εμφάνισης αναιμίας.
Ομάδα αίματος ΑΒ
Τα ισχυρά σημεία
* Χαμηλά επίπεδα χοληστερίνης.
* Σε περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης έχουν καλύτερη αντιμετώπιση, δεδομένου ότι μπορούν να πάρουν αίμα από όλους.
Οι αδυναμίες
* Μεγαλύτερη προδιάθεση σε κακοήθειες στα γυναικεία γεννητικά όργανα. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ παρατήρησαν ότι οι γυναίκες με ομάδα αίματος ΑΒ έχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο των ωοθηκών.
* Υψηλός κίνδυνος άνοιας: Σύμφωνα με έρευνα του Harvard Medical School, που έγινε σε 30.000 ανθρώπους ηλικίας 45 ετών και η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Neurology», οι άνθρωποι με τον τύπο αίματος ΑΒ είναι 82% πιο πιθανό να παρουσιάσουν μειωμένη ικανότητα σκέψης συγκριτικά με όσους ανήκουν σε άλλες ομάδες αίματος.
* Αυξημένα περιστατικά καρδιοπαθειών: Μελέτη του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ έδειξε ότι οι άνθρωποι με τον τύπο αίματος ΑΒ έχουν 23% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν κάποια καρδιαγγειακή πάθηση συγκριτικά με τα άτομα που έχουν ομάδα αίματος 0.
* Προεκλαμψία: Οι έγκυοι αντιμετωπίζουν διπλάσιες ή τριπλάσιες πιθανότητες να παρουσιάσουν προεκλαμψία (επικίνδυνη αύξηση στην αρτηριακή πίεση) κατά τη διάρκεια της κύησης.
* Ευαίσθητο στομάχι: Πιθανολογείται ότι οφείλεται στη μειωμένη έκκριση γαστρικών υγρών.
* Μεγαλύτερη συχνότητα σε λοιμώξεις του αναπνευστικού, ειδικά κατά την παιδική ηλικία.
Τα... πάρε δώσε του αίματος
Οι ομάδες αίματος δεν είναι όλες συμβατές μεταξύ τους.
* Όσοι έχουν ομάδα αίματος 0 δέχονται αίμα μόνο από τη δική τους ομάδα, αλλά μπορούν να δώσουν αίμα σε όλους (θεωρούνται καθολικοί αιμοδότες).
* Αντίθετα, εκείνοι που έχουν ομάδα αίματος ΑΒ μπορούν να πάρουν αίμα από όλες τις ομάδες, όμως δίνουν αίμα μόνο στη δική τους ομάδα.
* Όσοι ανήκουν στην ομάδα Rh+ λαμβάνουν αίμα είτε Rh+ είτε Rh-.
* Όσοι ανήκουν στην ομάδα Rh- λαμβάνουν αίμα μόνο Rh-.
Η υγεία περνάει από το χέρι μας
Τα στοιχεία που συνδέουν τις ομάδες αίματος με την υγεία και τα γονίδιά μας προκύπτουν από στατιστικές ή επιδημιολογικές μελέτες, οι οποίες δεν τεκμηριώνουν το αποτέλεσμα, αλλά απλώς δείχνουν στατιστική συσχέτιση. Επομένως, όσα παραθέτουμε παραπάνω δεν πρέπει να θεωρηθούν απόλυτα και δεδομένα. Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι η υγεία μας εξαρτάται ως έναν μεγάλο βαθμό από την ισορροπημένη διατροφή, τη συστηματική άσκηση και την πρόληψη γενικότερη και επομένως είναι στο χέρι μας να την εξασφαλίσουμε.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τον κ. ΣΤΕΛΙΟ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ, ειδικό παθολόγο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου