Οι φοβίες αποτελούν μια πραγματικότητα για τους περισσότερους ανθρώπους του πλανήτη. Οι άνθρωποι φοβούνται από τα έντομα μέχρι το σκοτάδι κ απ τα αεροπλάνα μέχρι το νερό. Παράλογες ή λογικές οι φοβίες περιορίζουν τη ζωή του ανθρώπου και τον αποτρέπουν από το να κάνει πράγματα και να απολαμβάνει τις περιστάσεις της ζωής που θα του προκαλούσαν κάτω από άλλες συνθήκες χαρά. Παρ’ όλο που οι άνθρωποι πάσχουν απ διάφορες φοβίες – έχουν καταγραφεί περίπου 200 είδη εδώ θα συγκεντρώσουμε τις 10 πιο περίεργες από αυτές.
1.Φόβος του χαρτιού (παπυροφοβία)
Κατ’ αρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν φοβούνται όλοι το χαρτί με τον ίδιο τρόπο: κάποιοι δεν μπορούν να το ακουμπάνε, άλλοι δεν αντέχουν το σκίσιμό του, το τσάκισμά του, μερικοί δεν ανέχονται το βρεγμένο χαρτί κ.ο.κ. (ανάμεσά τους είναι και η διάσημη ηθοποιός Μέγκαν Φοξ). Η αλήθεια είναι, όμως, ότι επειδή το χαρτί είναι στην καθημερινότητά μας με διάφορους τρόπους, δεν μπορούμε εύκολα να ξεφύγουμε απ αυτό και μια τέτοια φοβία μπορεί να είναι εξουθενωτική, ενώ η θεραπεία της μπορεί να περιλαμβάνει ένα συνδυασμό γνωσιακής συμπεριφοριστικής θεραπείας, απευαισθητοποίησης και, αν χρειάζεται, αγχολυτικών φαρμάκων – και ενός… ηλεκτρονικού αναγνώστη.
2.Φόβος των νέων (εφηβοφοβία)
Όλοι είχαμε στην παιδική μας ηλικία τουλάχιστον έναν ηλικιωμένο στη γειτονιά που πάντα μας φώναζε, μας έδιωχνε μακριά από την πολυκατοικία στην οποία έμενε και μας πέταγε νερά ή ό,τι έβρισκε μπροστά του. Το πιθανότερο είναι, βέβαια, αυτός ο ηλικιωμένος να έπασχε απλώς από κακή διάθεση κι όχι από εφηβοφοβία, η οποία δημιουργεί μια ανεξήγητη φοβία για τους έφηβους, που οδηγεί το άτομο που πάσχει σε αποφυγή, παράνοια, διακρίσεις απέναντί τους κ.ο.κ. Η θεραπεία γι μια τέτοια φοβία μπορεί να απαιτεί ένα συνδυασμό τακτικών, συμπεριλαμβανομένης της θεραπείας μέσω συζήτησης, έτσι ώστε να βρεθεί η ρίζα του προβλήματος.
3.Φόβος της ποίησης
Μήπως τα σονέτα σας κάνουν να ιδρώνετε, τα χαϊκού σας κάνουν να κρύβεστε και τα ποιήματα εν γένει σας προκαλούν πανικό και δυσφορία; Τότε μάλλον πάσχετε από αυτή την περίεργη φοβία, όπου η ποίηση σας προκαλεί κρύο ιδρώτα. Ο λόγος για μια τέτοια κατάσταση συνήθως προκύπτει από το πώς γνωρίσαμε αρχικά τη λογοτεχνία και κατά πόσο ασπαζόμαστε τη θεωρία ότι η ποίηση είναι για ακαδημαϊκούς, για την υψηλή κοινωνία κι εμείς δεν θα μπορέσουμε να την καταλάβουμε. Η ποίηση στην πραγματικότητα είναι μια μορφή έκφρασης στην οποία δεν είμαστε συνηθισμένοι σε καθημερινή βάση, γι’ αυτό και μας προκαλεί αμηχανία.
4.Φόβος του εμέτου (εμετοφοβία)
Η εμετοφοβία είναι στην πραγματικότητα μια πολύ κοινή φοβία, την οποία ενδεχομένως να μην ακούτε συχνά, αφού κανείς δν θέλει να μιλήσει για το πόσο φοβάται τον εμετό. Όσοι πάσχουν από αυτή, φοβούνται πολύ μην αρρωστήσουν και αποφεύγουν καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν γαστρεντερική αναταραχή, όπως φαγητά μαγειρεμένα από άλλους ή συγκεκριμένα φαγητά και ποτά που φοβούνται μην τους προκαλέσουν δηλητηρίαση, με αποτέλεσμα να αναπτύσσουν τελικά διατροφικές διαταραχές. Οι γυναίκες είναι πολύ πιθανό να αποφεύγουν την εγκυμοσύνη για το λόγο αυτό, ενώ γενικά όλοι αποφεύγουν να βρίσκονται κοντά σε αρρώστους. Η αιτία αυτής της φοβίας συνήθως οφείλεται σε τραυματικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας (π.χ. αισθάνονταν βάρος στην οικογένεια όταν ήταν άρρωστοι) και μπορεί να αντιμετωπιστεί αν αναλυθεί η αιτία της.
5.Φόβος του ύπνου (υπνοφοβία)
Ο καλός, ποιοτικός νυχτερινός ύπνος είναι αυτός που θα μας χαρίσει και θα διατηρήσει την πνευματική και σωματική μας υγεία. Παρ’ όλ’ αυτά υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους ο ύπνος μπορεί να αποτελέσει βάσανο, φοβούμενοι τους εφιάλτες ή το να τους συμβεί κάτι κακό όσο κοιμούνται. Η θεραπευτική προσέγγιση της υπνοφοβίας είναι παρόμοια με τις υπόλοιπες φοβίες: πρώτα ανακαλύπτεται η ρίζα του προβλήματος και στη συνέχεια ακολουθείται γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία.
6.Φόβος του σαγονιού
Όχι, δεν έχει να κάνει με το διπλοσάγονο, ούτε με το να προτιμάμε ένα διαφορετικό πηγούνι σε εμάς ή στους άλλους. Πρόκειται για το φόβο να κοιτάξουμε ή να ακουμπήσουμε αυτό το μέρος του σώματος, είτε αυτό ανήκει σε εμάς, είτε σε κάποιον άλλο και το περίεργο είναι πως όσοι πάσχουν από αυτή τη φοβία, καταλαβαίνουν ότι είναι παράλογη. Σαν θεραπεία χρησιμοποιείται και πάλι η συζήτηση και φάρμακα ανά περίσταση.
7.Φόβος των χρωμάτων (χρωμοφοβία)
Όσοι πάσχουν από φοβίες αισθάνονται τρόμο, τους κόβεται η ανάσα και ιδρώνουν όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με το αντικείμενο ή την κατάσταση που τις πυροδοτεί. Μερικοί φόβοι, όπως π.χ. ο φόβος για τις αράχνες, δεν παραλύει τόσο το άτομο όσο άλλου είδους φοβίες, όπως η χρωμοφοβία. Όσοι πάσχουν από αυτή μπορεί να υποφέρουν στη θέα όλων των χρωμάτων ή μερικών. Όπως και να ‘χει, η φοβία αυτή μπορεί να χρειαστεί δραματικές αλλαγές στη ζωή προκειμένου να γίνει πιο ανεκτή.
8.Φόβος των καθρεφτών
«Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου» είναι μια φράση που σίγουρα δεν θα ακούσετε ποτέ από όσους φοβούνται τους καθρέφτες, μιας και δεν έχουν κανέναν στο σπίτι τους. Η φοβία αυτή αφορά και όλες τις επιφάνειες που αντανακλούν κ μπορεί να εκδηλώνεται είτε ως φόβος να δούμε το είδωλό μας στον καθρέφτη, είτε ως φόβος μην το σπάσουμε κι έχουμε κακή τύχη.
9.Φόβος της δουλειάς (εργοφοβία)
Μπορεί πλέον όλοι να τρέμουμε να πάμε στη δουλειά φοβούμενοι την απόλυση ή την περικοπή του μισθού, η εργοφοβία, όμως, είναι κάτι διαφορετικό. Όσοι πάσχουν από αυτή παρουσιάζουν υπερβολικά αυξημένα επίπεδα άγχους όσον αφορά τη δουλειά, είτε βρίσκονται σε χώρο εργασίας, είτε τους ζητείται να κάνουν κάποια δουλειά και φαίνεται πως η φοβία αυτή περικλείει και διάφορες άλλες, όπως τη φοβία να μιλήσουν δημόσια, το φόβο της αποτυχίας κ.ο.κ. Η έκθεση σε εργασιακό περιβάλλον, η γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία και τα φάρμακα μπορούν να διευκολύνουν την κατάσταση.
10.Φόβος του… φόβου (φοβοφοβία)
Όσοι πάσχουν από φοβοφοβία πιθανότατα δεν κατάφεραν να διαβάσουν ως εδώ λόγου του… φόβου τους. Οι άνθρωποι αυτοί φοβούνται μην αναπτύξουν κάποια φοβία λίγο παραπάνω από το φυσιολογικό και μεταξύ άλλων αποφεύγουν να μαθαίνουν ή να κάνουν πράγματα που μπορεί να τους «ξυπνήσουν» κάποιο φόβο.
Η λύση στις φοβίες είναι κατά περίπτωση διαφορετική, όμως η αρχή για την επίλυσή τους είναι η διαπίστωση ότι υπάρχουν και η διάθεση να ξεπεραστούν. Ας μην ξεχνάμε ότι τις φοβίες τις δημιουργεί ο ίδιος ο άνθρωπος.
