Δέκα μεγάλοι παιδαγωγοί

Οι δέκα μεγάλοι παιδαγωγοί ή και θεωρητικοί της εκπαίδευσης, που σημάδεψαν με τα έργα τους τα τελευταία εκατό χρόνια τη μαθητοκεντρική παιδαγωγική, και των οποίων το έργο επέδρασε καταλυτικά σε κάθε άλλο «νεοαγωγικό» ρεύμα των τελευταίων δεκαετιών.

1. Τζον Ντιούι (John Dewey: 1859-1952)

Αμερικάνος φιλόσοφος, ψυχολόγος και εκπαιδευτικός. Γεννήθηκε στο Μπέρλινγκτον (Burlington) του Βερμόντ.

«Η εκπαίδευση είναι ζωή η ίδια, και όχι προετοιμασία για μία μελλοντική ζωή».

Δίδαξε σε πολλά πανεπιστήμια και μελέτησε τα εκπαιδευτικά συστήματα σε όλο τον κόσμο. Στις μελέτες του οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η εκπαιδευτική αλλαγή που ξεκίνησε στις ΗΠΑ στις αρχές του αιώνα και έθεσε στο κέντρο της εκπαίδευσης τους μαθητευόμενους αντί για τους εκπαιδευτικούς θεσμούς. Κατά την εργασία του στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο (1894-1904) ο Ντιούι ενδιαφέρθηκε για τη μεταρρύθμιση της εκπαιδευτικής θεωρίας και πράξης.

Έδωσε έμφαση στη μάθηση μέσω διαφόρων δράσεων και όχι των τυπικών Αναλυτικών Προγραμμάτων. Εναντιώθηκε στις αυταρχικές παιδαγωγικές μεθόδους. Άσκησε κριτική τόσο στην εκπαίδευση που στοχεύει στη διασκέδαση των μαθητών και την απασχόλησή τους με ανούσιες δραστηριότητες, όσο και στην εκπαίδευση που στοχεύει αποκλειστικά στην επαγγελματική κατάρτιση.

Δίκαια θεωρείται «ο άνθρωπος που άλλαξε την εκπαίδευση των ΗΠΑ»

2. Μαρία Μοντεσσόρι (Maria Montessori: 1870-1952)

Γεννήθηκε στην Ανκόνα από μορφωμένους αλλά φτωχούς γονείς. Στη συντηρητική Ιταλία του τέλους του 19ου αιώνα κατάφερε να γίνει η πρώτη γυναίκα ιατρός στη χώρα της.

«Δεν ανακάλυψα καμία εκπαιδευτική μέθοδο. Απλά έδωσα σε μερικά μικρά παιδιά την ευκαιρία να ζήσουν»

Συμμετείχε ενεργά στο γυναικείο κίνημα και έκανε σχετικές ομιλίες σε όλη την Ευρώπη, πράγμα που της έδωσε μεγάλη δημοσιότητα. Οι Υπουργοί παιδείας στην Ιταλία της απαγόρευσαν κάθε πρόσβαση σε παιδιά του Δημοτικού σχολείου, οδηγώντας την να ασχοληθεί με παιδιά προσχολικής ηλικίας.

Τα εξαιρετικά αποτελέσματα και η συνεχής πρόοδος των μεθόδων της, η ενασχόλησή της με μη προνομιούχα παιδιά της έδωσαν ευρύτατη αποδοχή και ξεσήκωσαν κύματα ενθουσιασμού σε όλο τον κόσμο. Το 1939 έφυγε από την πατρίδα της για την Ινδία και τη Σρι Λάνκα, όπου και έζησε έως το 1947.

Για τη Μοντεσόρι το παιδί μαθαίνει αυθόρμητα.

Το Μοντεσοριανό δομημένο περιβάλλον επιτυγχάνεται με τα εκπαιδευτικά υλικά και παιχνίδια, μα και με την κατασκευή των σπιτιών των παιδιών.

Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να λειτουργούν ως εκείνοι που δομούν το παιδικό περιβάλλον ώστε αυτό να παράσχει περισσότερες ευκαιρίες για μάθηση. Εδώ τα πολύ μικρά παιδιά δεν αναγκάζονται να ζήσουν σε κτίρια που έχουν κατασκευασθεί από και για τους ενήλικες, αλλά σε φιλικούς και ευχάριστους χώρους, όπου ακόμα και τα αντικείμενα που χειρίζονται σέβονται τις διαστάσεις τους.

Σήμερα βρίσκουμε την επίδραση της Μοντεσόρι (α) σε ένα σύνολο παιδαγωγικών προταγμάτων που και εκείνη συνέβαλε ώστε να αναδυθούν, και (β) στην καθαρόαιμη “Μοντεσοριανή” παράδοση των ομώνυμων σχολείων.

Η «Ανοικτή τάξη».

Η Μοντεσόρι συνέβαλε στην επιχειρηματολογία για «ανοικτές τάξεις» και για «εκτός των θυρών» εκπαίδευση. Η σχολική τάξη, το ίδιο το σχολικό κτίριο, συγκρούονται με τη φύση του παιδιού.

Η χρήση των Μοντεσοριανών υλικών είναι δυνατό να γίνεται εκτός των θυρών του σχολικού ιδρύματος, στο -σχεδιασμένο για να επιτύχει μάθηση (δομημένο)- περιβάλλον.

Ωφέλιμο θα ήταν να αντικατασταθούν από χώρους που να προσαρμόζονται στις διαστάσεις του παιδικού σώματος, όπως τo «σπίτι των παιδιών» (Casa dei bambini).

3. Οβίντ Ντεκρολί (Ovide Decroly, Ρενέ 1871 – Βρυξέλλες 1932)

«Δεν πρόκειται για τη διδασκαλία της ανάγνωσης, της γραφής ή της μέτρησης, που είναι δευτερεύοντα. Το σημαντικό είναι η ζωή του παιδιού, το πώς θα μετατραπεί σε άνθρωπο»

Γεννήθηκε το 1871 στο Ρενέ (Βελγίου). Γόνος βιοτέχνη. Απείθαρχος και με αντικληρικανικές απόψεις, εισάγεται στη Ιατρική σχολή της Γάνδης. Ολοκληρώνει τις Ιατρικές του σπουδές με σύντομες επισκέψεις στο Βερολίνο και το Παρίσι. Ασκεί τη Ιατρική έως το 1901, οπότε και έρχεται σε επαφή με παιδιά με ειδικές ανάγκες και ψυχολογικά προβλήματα και έλκεται από την Παιδαγωγική.

Από το 1907 εγκαταλείπει στην ουσία την Ιατρική, αναλαμβάνοντας διευθυντής του Σχολείου «Ερμιτάζ». Η «μέθοδος Ντεκρολί»που αναπτύσσει, υιοθετείται από την Πόλη των Βρυξελλών το 1920.

Στόχος του σχολείου για τον Ντεκρολί δεν είναι η «διδασκαλία» αλλά η «εκπαίδευση».

Ο Ντεκρολί πρεσβεύει μία πολύ συγκεκριμένη περιγραφή των ψυχολογικών και διανοητικών δυνατοτήτων του παιδιού για κάθε ηλικία, που θυμίζει επίσης πολύ τα μεταγενέστερα «στάδια» του Πιαζέ.

Η σχολική τάξη μετατρέπεται απλά σε χώρο συνάντησης των μαθητευόμενων. Η μάθηση πραγματοποιείται “εκτός των θυρών”. Στην τάξη τους οι μαθητευόμενοι συλλέγουν, κατατάσσουν, ταξινομούν και ανατρέχουν στα υλικά, τα βιβλία, τα αρχεία, τα υλικά που έχουν συλλεχθεί κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής δραστηριότητας.

Σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση του Ντεκρολί είναι πως οργανώνεται στη βάση «κέντρων ενδιαφέροντος» που είναι προσαρμοσμένα στις μαθητικές ανάγκες και δυνατότητες.

4. Αλεξάντερ Νιλ (Alexander Sutherland Neill (17 October 1883 – 23 September 1973)

«Το καλύτερο που μπορεί να συμβεί σε ένα παιδί είναι να μη φοβάται»

«Ευχαριστιέμαι να γίνονται ευτυχισμένα και να περπατάνε με ψηλά το κεφάλι παιδιά που τα γνώρισα δυστυχισμένα, γεμάτα μίσος και φόβο. Το αν θα γίνουν καθηγητές πανεπιστημίου ή υδραυλικοί, δε με νοιάζει»

Ο Α. Σ. Νιλ γεννήθηκε στο Φόρφαρ Σκωτίας το 1883, τέταρτος στη σειρά από δεκατρία παιδιά. Ο πατέρας του ήταν διευθυντής στο σχολείο του χωριού, ένας στεγνός πουριτανός που εξουσίαζε την τάξη του με σιδερένια πειθαρχία, χρησιμοποιώντας μία ποικιλία από σκληρές (και δημοφιλείς την εποχή εκείνη) σωματικές ποινές.

«Το παιδί είναι ευτυχισμένο, όταν είναι ελεύθερο.»

Σε ηλικία 15 ετών, ως μαθητής-δάσκαλος ο Νιλ υποχρεώθηκε να χρησιμοποιήσει παρόμοιες μεθόδους στους μικρότερους συμμαθητές του. Οι σχέσεις με τον πατέρα του, που ποτέ δεν έκρυψε πως θεωρούσε τον γιο του ανίκανο και ηλίθιο, ήταν εξαιρετικά δύσκολες.

Σε ηλικία 25 ετών ο Νιλ πήγε στο Εδιμβούργο, όπου σπούδασε Φιλολογία. Μετά από μία σύντομη δημοσιογραφική καριέρα ανέλαβε με τη σειρά του διευθυντής σε ένα μικρό σχολείο. Εκεί έγραψε το πρώτο του βιβλίο και άρχισε να διαμορφώνει τις ελευθεριακές εκπαιδευτικές του απόψεις.

To 1917 επηρεάσθηκε από την επίσκεψή του στο ίδρυμα «Μικρή Κοινοπολιτεία», όπου έφηβοι με παραβατική συμπεριφορά αυτό-κυβερνιόνταν. Έκανε ψυχανάλυση και επηρεάσθηκε από το Φροϋδισμό. Το 1921 ίδρυσε το σχολείο του, στην αρχή στη Γερμανία (περιοχή Δρέσδης). Μετακινήθηκε διαδοχικά στην Αυστρία και στη Νότιο Αγγλία (όπου το σχολείο ονομάσθηκε Σάμερχιλ), πριν καταλήξει στη σημερινή του τοποθεσία, το Leiston της κομητείας του Suffolk. Μέχρι το θάνατό του παρέμεινε ο ευτυχής εμπνευστής του «Ελεύθερου Σχολείου» του.

Το Σάμερχιλ διοικείται από τα ίδια τα παιδιά, που αυτοκυβερνώνται με τις εβδομαδιαίες τους συνελεύσεις, ώστε να αποφευχθεί η αναρχία. Τα μαθήματα γίνονται λίγο πολύ με παραδοσιακό φιλελεύθερο τρόπο, αλλά οι μαθητές επιλέγουν τι, πότε και αν θα τα παρακολουθήσουν.

Ο Νιλ αναδείχθηκε σε «γκουρού» της ελευθεριακής εκπαίδευσης, ιδίως τις δεκαετίες του ‘60 και του ’70. Τα βιβλία του έγιναν μπεστ-σέλερ και επηρέασαν τη φιλελεύθερη παιδαγωγική της εποχής.

Χωρίς να καθιερώνει ένα παιδαγωγικό δόγμα, χωρίς καν να δίνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην επιτυχημένη μάθηση, ο Νιλ υπερασπίσθηκε με πάθος μία αγωγή βασισμένη στην ελευθερία. Θεωρούσε πως με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται για τα παιδιά μία ευτυχισμένη ζωή και η διαμόρφωση μίας ολοκληρωμένης προσωπικότητας, ακόμα και αν η “ελευθερία” αποβαίνει τελικά εις βάρος της μαθητικής επίδοσης ή της επαγγελματικής επιτυχίας, μία πιθανότητα που ο ίδιος παραδεχόταν με άνεση.

5. Σελεστάν Φρενέ (Célestin Freinet, 1896-1966)

«Η φυσιολογική οδός για τη μάθηση δεν είναι καθόλου η παρατήρηση, η ερμηνεία και η επίδειξη, που είναι σημαντικά στο Σχολείο, αλλά η πειραματική εφαρμογή, αφετηρία που είναι φυσική και παγκόσμια.»

«Προετοιμάζουμε τη Δημοκρατία του αύριο με τη Δημοκρατία στο Σχολείο. Ένα αυταρχικό Σχολείο δεν είναι δυνατό να διαμορφώσει δημοκράτες πολίτες.»

Γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό στα Γαλλο-ιταλικά σύνορα. Η φτωχική του καταγωγή δεν του επέτρεψε να ολοκληρώσει τις γυμνασιακές του σπουδές, με αποτέλεσμα να μην εγγραφεί στο Πανεπιστήμιο αλλά σε Σχολή Δασκάλων.

Πολέμησε στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο όπου και τραυματίσθηκε σοβαρά, και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του τέσσερα χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου, το 1921. Αναμείχθηκε στο συνδικαλιστικό κίνημα, εγγραφόμενος στην Αναρχοσυνδικαλιστική Διδασκαλική Ομοσπονδία και έγινε μέλος της -κομμουνιστικών τάσεων- μειοψηφίας της. Μέλος του Γαλλικού Κ.Κ. το 1927. Από νωρίς (το 1924) άρχισε να πειραματίζεται στην τεχνική του «σχολικού τυπογραφείου».

Η παιδαγωγική του εργασία ενέπνευσε πολλούς συναδέλφους του, με αποτέλεσμα η παιδαγωγική Φρενέ να εξελιχθεί σε πολιτικό-παιδαγωγικό ρεύμα, που από το 1932 εκφράστηκε με το περιοδικό “L’ Educateur Proletarien” (Προλετάριος Εκπαιδευτής). Οι καινοτομίες του ενόχλησαν τις τοπικές αρχές του Σαιν Πολ, που προσπάθησαν να τον μετακινήσουν σε άλλη περιφέρεια.

Η μάθηση δεν επιτυγχάνεται όπως γενικά θεωρούμε, με κανόνες και νόμους, αλλά από την εμπειρία. Το να ξεκινάμε με τη μάθηση των κανόνων και των νόμων στα Γαλλικά, την Τέχνη, τα Μαθηματικά, τις Επιστήμες, είναι σα να βάζουμε το κάρο μπροστά από τα βόδια.

Ο Φρενέ ίδρυσε έτσι και διηύθυνε από το 1935 ένα ανεξάρτητο επαρχιακό σχολείο. Το 1940 συνελήφθη ως πολιτικός αγκιτάτορας από τη -φιλική προς τους Ναζί- κυβέρνηση του Βισύ.

Κατά τη διάρκεια της κρατήσεώς του έγραψε τα σημαντικότερα παιδαγωγικά του έργα. Αφέθηκε ελεύθερος για λόγους υγείας και κατέφυγε στις Άλπεις, όπου πέρασε στη Γαλλική αντίσταση. Μετά την απελευθέρωση παίρνει τις αποστάσεις του από τον Κομμουνισμό και επί δύο δεκαετίες γίνεται στόχος δριμείων κριτικών από το Γ.Κ.Κ. Το 1947 ιδρύει το «Συνεργατικό Ινστιτούτο για το Μοντέρνο Σχολείο»(Institut Cooperatif pour l’ Ecole Moderne- ICEM). Το έμβλημα του ICEM, που συνεχίζει την παράδοση του Φρενέ .

Οι παιδαγωγικές σταθερές του Σελεστάν Φρενέ:

1. To παιδί κι εμείς έχουμε την ίδια φύση

2. Το να είσαι μεγαλύτερος δε σημαίνει αναγκαστικά πως είσαι καλύτερος.

3. Η σχολική συμπεριφορά ενός παιδιού είναι συνάρτηση της φυσιολογικής, οργανικής και θεσμικής του κατάστασης.

4. Κανείς -ούτε οι ενήλικες, ούτε τα παιδιά- δεν επιθυμεί να διατάσσεται.

5. Σε κανένα δεν αρέσει η υποταγή, διότι το να υποτάσσεσαι σημαίνει πως υποκύπτεις σε μία εξωτερική διαταγή.

6. Κανείς δεν επιθυμεί να υποχρεώνεται να εκτελεί μία εργασία, ακόμα και αν αυτή δεν του είναι ιδιαιτέρως δυσάρεστη. Αυτό που ενοχλεί είναι η υποχρέωση.

7. Ο καθένας επιθυμεί να επιλέγει την εργασία του, ακόμα και αν δεν πρόκειται για μία συμφέρουσα επιλογή.

8. Σε κανένα δεν αρέσει να δρα ως ρομπότ, να δρα δηλαδή μηχανικά και να δέχεται σκέψεις εγγεγραμμένες σε μηχανισμούς στους οποίους δε συμμετέχει.

9. Θα πρέπει να δίνουμε κίνητρα για την εργασία.

10. Αρκετά με το σχολαστικισμό. (10β). Κάθε άτομο θέλει να επιτύχει. Η αποτυχία είναι ανασταλτική, καταστροφέας της ορμής και του ενθουσιασμού. (10γ). Το φυσικό για το παιδί δεν είναι το παιχνίδι, αλλά η εργασία.

11. Η φυσιολογική οδός για τη μάθηση δεν είναι καθόλου η παρατήρηση, η ερμηνεία και η επίδειξη, που είναι σημαντικά στο Σχολείο, αλλά η πειραματική εφαρμογή, αφετηρία που είναι φυσική και παγκόσμια.

12. Η απομνημόνευση, που τόσο χρησιμοποιεί το Σχολείο, δεν αξίζει ούτε είναι πολύτιμη, παρά μόνο όταν υπηρετεί πραγματικά τις ανάγκες της ζωής.

13. Η μάθηση δεν επιτυγχάνεται όπως γενικά θεωρούμε, με κανόνες και νόμους, αλλά από την εμπειρία. Το να ξεκινάμε με τη μάθηση των κανόνων και των νόμων στα Γαλλικά, την Τέχνη, τα Μαθηματικά, τις Επιστήμες, είναι σα να βάζουμε το κάρο μπροστά από τα βόδια.

14. Η νοημοσύνη δεν είναι, όπως κηρύσσει ο σχολαστικισμός, κάποια ειδική δεξιότητα που λειτουργεί σε κλειστό κύκλωμα, ανεξάρτητη από τα άλλα ζωτικά στοιχεία του ατόμου.

15. Το Σχολείο δεν καλλιεργεί παρά μία αφηρημένη έννοια νοημοσύνης που δρα έξω από τη ζώσα πραγματικότητα, με το χειρισμό λέξεων και απομνημονευμένων ιδεών.

16. Στο παιδί δεν αρέσει το από καθ’ έδρας μάθημα.

17. Το παιδί δεν κουράζεται να ασκεί μία εργασία που συμβαδίζει με τη ζωής του, που είναι, για να το πούμε έτσι, λειτουργική.

18. Κανείς, ούτε ενήλικας, ούτε παιδί, δεν αγαπά τον έλεγχο και την τιμωρία, που θεωρούνται πάντα ως πλήγμα στην αξιοπρέπεια, ιδίως όταν εκτελούνται δημοσίως.

19. Οι βαθμοί και οι κατατάξεις είναι πάντα λάθος.

20. Να μιλάτε όσο γίνεται λιγότερο.

21. Το παιδί δεν αγαπά την εργασία “σε κοπάδι”, όπου το άτομο πρέπει να υποκύψει σαν ρομπότ. Αγαπά την ατομική εργασία ή την ομαδική εργασία εντός μίας ομάδας που συνεργάζεται.

22. Η τάξη και η πειθαρχία στην τάξη είναι απαραίτητες.

23. Οι τιμωρίες είναι πάντα λάθος. Είναι όνειδος για όλους, και ποτέ δεν επιτυγχάνουν τον επιθυμητό στόχο.

24. Η αναβίωση του Σχολείου προϋποθέτει τη σχολική συνεργασία, πάει να πει τη διαχείριση της σχολικής ζωής από τους χρήστες, συμπεριλαμβανομένου του εκπαιδευτή.

25. Η υπερφόρτωση των τάξεων είναι πάντα λάθος.

26. Η σημερινή αντίληψη των μεγάλων σχολικών συγκροτημάτων καταλήγει στην ανωνυμία δασκάλων και παιδιών. Ως εκ τούτου είναι λάθος και εμπόδιο.

27. Προετοιμάζουμε τη Δημοκρατία του αύριο με τη Δημοκρατία στο Σχολείο. Ένα αυταρχικό Σχολείο δεν είναι δυνατό να διαμορφώσει δημοκράτες πολίτες.

28. Δεν είναι δυνατό παρά να εκπαιδεύουμε μέσα σε κλίμα αξιοπρέπειας. Το να σεβόμαστε τα παιδιά, όπως αυτά οφείλουν να σέβονται τους δασκάλους τους είναι ένας από τους πρώτους όρους για ανανέωση του Σχολείου.

29. Η αντιπαλότητα της παιδαγωγικής Αντίδρασης, τμήματος της πολιτικής και κοινωνικής Αντίδρασης, είναι ένα δεδομένο που θα πρέπει –αλίμονο!- να λάβουμε υπόψη, χωρίς να είμαστε σε θέση να το αποφύγουμε ή να το διορθώσουμε.

30. Υπάρχει μία τελευταία σταθερά, που δικαιώνει όλους τους πειραματισμούς και δίνει αυθεντικότητα στη δράση μας: η αισιόδοξη εμπιστοσύνη στη Ζωή.

6. Πάουλο Φρέιρε – Paulo Freire (September 19, 1921 – May 2, 1997)

Το έργο του εκεί αναγνωρίσθηκε από την Unesco, που συμπεριέλαβε τη Χιλή στις πέντε χώρες με τα καλύτερα αποτελέσματα στον αλφαβητισμό ενηλίκων.

Στο ριζοσπαστικό κλίμα της Βραζιλίας των αρχών του ’60, και ως επικεφαλής της «Υπηρεσίας Επέκτασης της Κουλτούρας» του Πανεπιστημίου του Ρεσίφε εφάρμοσε προγράμματα αλφαβητισμού των φτωχών αγροτών, όπου σημείωσε εντυπωσιακές επιτυχίες.

7. Ιβάν Ίλλιτς (Ivan Illich 1926-2002)

Για να επιτύχουμε Εκπαίδευση θα πρέπει να καταργήσουμε τα σχολεία, για Υγεία θα πρέπει να καταργήσουμε τα νοσοκομεία και για Επικοινωνία τα αυτοκίνητα.

Γεννήθηκε στη Βιέννη το 1926. Σπούδασε Θεολογία και Φιλοσοφία στο Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο της Ρώμης, και ανακηρύχθηκε Διδάκτορας Ιστορίας από το Πανεπιστήμιο του Σάλτζμπουργκ (Αυστρίας).

Προτείνει επιπλέον εναλλακτικούς θεσμούς για μία εκπαίδευση χωρίς δασκάλους, σχολεία, αναλυτικά προγράμματα, εκπαιδευτικό σύστημα.

Οι κοινωνίες καταλήγουν να παγιδεύονται από τους θεσμούς: ταυτίζουμε τα σχολεία με την Εκπαίδευση, τα νοσοκομεία με την Υγεία, τα ιδιωτικά αυτοκίνητα με την Επικοινωνία. Στην πραγματικότητα οι θεσμοί αυτοί λειτουργούν ενάντια σε ότι υποστηρίζουν πως εξασφαλίζουν.

Για να επιτύχουμε Εκπαίδευση θα πρέπει να καταργήσουμε τα σχολεία, για Υγεία θα πρέπει να καταργήσουμε τα νοσοκομεία και για Επικοινωνία τα αυτοκίνητα. Σε ότι αφορά την εκπαίδευση, ο Ίλλιτς δεν αρκείται στο να διακηρύξει απλώς μία «Κοινωνία χωρίς Σχολεία». Προτείνει επιπλέον εναλλακτικούς θεσμούς για μία εκπαίδευση χωρίς δασκάλους, σχολεία, αναλυτικά προγράμματα, εκπαιδευτικό σύστημα.

8. Ζαν Πιαζέ (Jean Piaget – 9 Αυγούστου 1896 – 16 Σεπτεμβρίου 1980)

«Στο τέλος του πρώτου χρόνου της ζωής του, το παιδί έχει ερευνήσει και ανακαλύψει όλα τα μέρη του μικρού κόσμου του μέσα από στοιχειώδης πράξεις που το ίδιο αναλαμβάνει.»

Ο Πιαζέ υποστηρίζει πως η ανάπτυξη συντελείται σε διακριτά και καθολικά στάδια, τα οποία ξεκινούν από την γέννηση και εκτείνονται μέχρι και την εφηβεία.

Ήταν Ελβετός φιλόσοφος, φυσικός επιστήμονας και ψυχολόγος, ιδιαίτερα γνωστός για τις μελέτες του σχετικά με τα παιδιά, την θεωρία της γνωστικής ανάπτυξης (αγγλικά: Τheory of cognitive development) και για την επιστημολογική του άποψη γνωστή και ως γενετική επιστημολογία.

Η σημαντικότερη συμβολή του θεωρείται η στρουκτουραλιστική κατασκευή των σταδίων της γνωστικής ανάπτυξης του ανθρώπου, ενώ όσον αφορά τη θεωρία της μάθησης υποστήριξε την εμπειριστική πρόσκτηση γνώσης μέσω της εμπειρίας, της παρατήρησης και τέλος της αφαίρεσης.

Ο Πιαζέ υποστηρίζει πως η ανάπτυξη συντελείται σε διακριτά και καθολικά στάδια, τα οποία ξεκινούν από την γέννηση και εκτείνονται μέχρι και την εφηβεία. Θεωρεί πως η διαδοχή των σταδίων αυτών σχετίζεται με ποιοτικές διαφορές στον τρόπο σκέψης του ατόμου. Σε κάθε ηλικία συγκροτούνται και εγκαθίστανται συγκεκριμένες νοητικές ικανότητες που χαρακτηρίζουν και το κάθε στάδιο. Συγκεκριμένα:

Το αισθησιο-κινητικό στάδιο που διαρκεί από την γέννηση ως και την ηλικία των 2 ετών (καλύπτει την βρεφική ηλικία): Στην περίοδο αυτή, τα αντανακλαστικά που αποτελούν τα πρώτα μέσα που διαθέτει ο άνθρωπος για την επιβίωση και την προσαρμογή στο περιβάλλον, αποτελούν την βάση για την ανάπτυξη εκούσιων δραστηριοτήτων. Σημαντικό ρόλο στην διαδικασία αυτή παίζουν οι αισθήσεις και η ικανότητα της κίνησης που αποκτά το βρέφος. Μ’ αυτό τον τρόπο δημιουργούνται τα πρώτα σχήματα (αισθησιοκινητικά)

Το αισθησιοκινητικό στάδιο διακρίνεται σε έξι υποστάδια:

Τροποποίηση των αντανακλαστικών (διαρκεί από τη γέννηση μέχρι τον 1ο μήνα):

Στο υποστάδιο αυτό τα βρέφη μαθαίνουν να ελέγχουν και να συντονίζουν τα αντανακλαστικά τους (π.χ πιπιλάνε όταν τοποθετούνται αντικείμενα στο στόμα τους). Τα αντανακλαστικά αυτά παρέχουν την ώθηση για την ίδια τους την αλλαγή καθώς παράγουν επιπλέον ερεθίσματα. Ο Πιαζέ πίστευε ότι αυτά τα αντανακλαστικά αποτελούν δομικά υλικά της ευφυΐας.

Πρωτογενείς κυκλικές αντιδράσεις (διαρκεί από τον 1ο έως τον 4ο μήνα):

Στο υποστάδιο αυτό τα βρέφη επαναλαμβάνουν ευχάριστες πράξεις μόνο και μόνο για την ευχαρίστηση που τους προκαλούν. Οι πράξεις αυτές ονομάζονται πρωτογενείς γιατί τα αντικείμενα στα οποία απευθύνονται αποτελούν τμήμα του σώματος του ίδιου του βρέφους. Ο Πιαζέ πίστευε ότι οι πρωτογενείς κυκλικές αντιδράσεις παρέχουν τις πρώτες ενδείξεις της γνωστικής ανάπτυξης.

Δευτερογενείς κυκλικές αντιδράσεις (διαρκεί από τον 4ο έως τον 8ο μήνα):

Στο υποστάδιο αυτό τα βρέφη ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο για αποτελέσματα που συμβαίνουν πέρα από το σώμα τους. Το βρέφος αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι υπάρχει σχέση μεταξύ των πράξεών του και του περιβάλλοντος.

Συντονισμός δευτερογενών αντιδράσεων (διαρκεί από τον 8ο μήνα έως τον 12ο):

Στο υποστάδιο αυτό τα βρέφη είναι ικανά να συντονίσουν δύο η περισσότερες δευτερογενείς κυκλικές αντιδράσεις. Συνδυάζουν σχήματα για την επίτευξη ενός επιθυμητού αποτελέσματος. Παρατηρείται μια πρώιμη μορφή επίλυσης προβλημάτων.

Τριτογενείς κυκλικές αντιδράσεις (διαρκεί από τον 12ο έως τον 18ο μήνα):

Με την εμφάνιση των τριτογενών κυκλικών αντιδράσεων τα βρέφη ψάχνουν ενεργά για καινούργιους τρόπους αλληλεπίδρασης με τα αντικείμενα και εξερευνούν τις πιθανές χρήσεις τους.

Αρχές αναπαραστατικής σκέψης (διαρκεί από τον 18ο μήνα έως τον 24ο):

Στο υποστάδιο αυτό εικόνες και λέξεις αντιπροσωπεύουν οικεία αντικείμενα. Τα βρέφη επινοούν νέους τρόπους επίλυσης προβλημάτων μέσω των συμβολικών συνδυασμών. Αποτελεί το μεταβατικό σημείο στο οποίο παράγονται για πρώτη φορά εσωτερικευμένες αναπαραστάσεις.

Το στάδιο της προ-λογικής νόησης από τα 2 έως τα 6 έτη (νηπιακή ηλικία):

Καταλυτικό ρόλο παίζει η ανάπτυξη της γλώσσας, που σηματοδοτεί την έναρξη της ικανότητας του συμβολισμού και των εσωτερικών αναπαραστάσεων. Σ’ αυτή την φάση της ανάπτυξης το νήπιο, σκέφτεται με βάση το αντιληπτικά επικρατέστερο, παραβλέποντας ορισμένες παραμέτρους. Επίσης, η σκέψη και η επικοινωνία του χαρακτηρίζεται ως εγωκεντρική, καθώς αντιλαμβάνονται το περιβάλλον και τους άλλους μόνο μέσα από την δική τους προοπτική.

9. Λεβ Βιγκότσκι – Lev Vygotsky (1896 – 1934)

Ο Βιγκότσκι πέθανε το 1938, σε ηλικία 38 χρόνων! Το πρωτοποριακό έργο του, μολονότι δεν πρόλαβε να το ολοκληρώσει ήταν για πολλά χρόνια απαγορευμένο από τον Στάλιν.

Με τη διαμεσολάβηση του εκπαιδευτικού, των γονέων και των συνομηλίκων του το άτομο μπορεί με αλληλεπίδραση να οδηγηθεί σε ένα γνωστικό επίπεδο ανώτερο αυτού που από μόνο του κατέχει.

Ήταν σοβιετικός ψυχολόγος που ανακαλύφτηκε από το δυτικό κόσμο τη δεκαετία του 1960. Σύμφωνα με το Βιγκότσκι, η πνευματική ανάπτυξη των παιδιών είναι λειτουργία των ανθρώπινων κοινοτήτων, παρά μεμονωμένων ατόμων. Η συνεισφορά του είναι ευρέως σεβαστή και ασκεί επιρροή στους τομείς της αναπτυξιακής ψυχολογίας, της εκπαίδευσης, της ανάπτυξης του παιδιού και της μελέτης της γλώσσας.

Το γνωστότερο βιβλίο του είναι το «Σκέψη και Γλώσσα» που εκδόθηκε το 1934.

Ο Vygotsky θεωρεί ότι το γνωστικό – μαθησιακό δυναμικό κάθε ατόμου μπορεί να πλουτιστεί με περιβαλλοντική συνδρομή. Το παιδί κατέχει ένα συγκεκριμένο γνωστικό επίπεδο. Με τη διαμεσολάβηση του εκπαιδευτικού, των γονέων και των συνομηλίκων του το άτομο μπορεί με αλληλεπίδραση να οδηγηθεί σε ένα γνωστικό επίπεδο ανώτερο αυτού που από μόνο του κατέχει.

Η διαφορά ανάμεσα στο προϋπάρχον γνωστικό επίπεδο κι εκείνο που το παιδί θα κατακτήσει με καθοδήγηση, ονομάζεται Ζώνη Επικείμενης Ανάπτυξης.

Με άλλα λόγια Ζ.Ε.Α. είναι η διαφορά ανάμεσα σε αυτό που από μόνος μου μπορώ να πετύχω κι αυτό που θα κατακτήσω αν με βοηθήσουν. Η θεωρία αυτή βρίσκει εφαρμογή στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και δίνει μια νέα διάσταση στη διδακτική και τη θεώρηση της γνωστικής ανάπτυξης του παιδιού.

10. Σίμορ Πέιπερτ – Seymour Papert (born February 29, 1928 in Pretoria, South Africa)

Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους στο χώρο της εκπαίδευσης, και ίσως ο μεγαλύτερος εν ζωή συνεχιστής της μαθητοκεντρικής παράδοσης.

«Ο καλός δάσκαλος δε λειτουργεί ως δάσκαλος, αλλά ως ένας άνθρωπος που εξακολουθεί να μαθαίνει μαζί με τους μαθητές του»

Γεννήθηκε στη Νότιο Αφρική, όπου τελείωσε το σχολείο. Σπούδασε Μαθηματικά στο Κέιμπριτζ και το Παρίσι και Επιστημολογία και Παιδαγωγική στη Γενεύη, δίπλα στο μεγάλο επιστημολόγο Ζαν Πιαζέ. Από το 1960 πήγε στο ΜΙΤ της Βοστώνης, όπου από το 1970 εργάζεται Στα θέματα της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Σήμερα εργάζεται στη μελέτη και κατασκευή εκπαιδευτικών βίντεο γκέιμς, στην κατασκευή εκπαιδευτικών σελίδων στο Ίντερνετ και συνεργάζεται με τη Lego για την παραγωγή εκπαιδευτικών παιχνιδιών.

Διαβάστε περισσότερα: anthologio

17 προβλήματα που μόνο οι λάτρεις των βιβλίων μπορούν να καταλάβουν...

1. Όταν κάποιος σε ρωτάει ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο και περιμένει να διαλέξεις μόνο ένα.

2. Όταν κάποιος διακόπτει το διάβασμά σου. Αφού στην πραγματικότητα το βιβλίο είναι σαν σήμα «Μην ενοχλείτε».

3. Όταν η κινηματογραφική μεταφορά ενός βιβλίου το παρουσιάζει με τελείως λάθος τρόπο.

4. Και καταστρέφει εντελώς τις φανταστικές εικόνες των ηρώων που έχεις πλάσει.

5. Όταν κάποιος που συμπαθείς σου λέει ότι δεν του αρέσει το διάβασμα.

6. Όταν ξεχνάς να φας ή να κοιμηθείς γιατί το βιβλίο είναι πάρα πολύ καλό.

7. Όταν ο αγαπημένος σου ήρωας πεθαίνει. Κι εσύ παριστάνεις πως είναι ακόμα ζωντανός αλλά δεν είναι πια το ίδιο.

8. Όταν διαβάζεις κακές κριτικές για ένα βιβλίο που λατρεύεις.

9. Όταν ένας συγγραφέας σταματάει να γράφει προτού ολοκληρώσει όλες τις συνέχειες μιας σειράς βιβλίων.

10. Όταν κάποιος σου αποκαλύπτει το τέλος ενός βιβλίου. Ή, -κάτι ακόμα χειρότερο- το τέλος μιας ολόκληρης σειράς βιβλίων.

11. Όταν μπαίνεις σε βιβλιοπωλείο.

12. Όταν δανείζεις σε κάποιον ένα βιβλίο και στο επιστρέφει σε άθλια κατάσταση.

13. Ή δεν στο επιστρέφει ποτέ.

14. Όταν τελειώνεις ένα βιβλίο και πρέπει να περιμένεις έναν ολόκληρο χρόνο για το επόμενο της σειράς.

15. Όταν ένα βιβλίο σε κάνει να κλαις υστερικά μπροστά σε κόσμο κι όλοι νομίζουν πως τρελάθηκες.

16. Όταν κανείς δεν πιάνει τον διακριτικό σου λογοτεχνικό υπαινιγμό.

17. Όταν κάποιος σου λέει ότι διαβάζεις πάρα πολύ. Ενώ εσύ ξέρεις πως τα βιβλία δεν είναι ποτέ αρκετά.

Πηγές: buzzfeed.com

apotis4stis5.com

Κ. Π. Καβάφης - «Όσο μπορείς»

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις

μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.

Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ’ εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ώς που να γίνει σα μια ξένη φορτική.

Κ. Π. Καβάφης

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

Οι πραγματικά έξυπνοι άνθρωποι έχουν λίγους φίλους

Τα πραγματικά έξυπνα άτομα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «British Journal of Psychology», έχουν μικρότερο αρθιμό φίλων.

Οι εξελικτικοί ψυχολόγοι Satoshi Kanazawa και Norman Li, από τη Βρετανία που διεξήγαγαν την έρευναδιαπίστωσαν ότι για τους πιο πολλούς ο βαθμός ευτυχίας τους προσαρμόζεται ανάλογα με την αλληλεπίδραση που έχουν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Αυτοί που είναι αρκετά έξυπνοι νιώθουν στην πραγματικότητα πιο χαρούμενοι όταν έχουν λίγους και καλούς φίλους.

Σε άρθρο της εφημερίδας «The Washington Post», η Carol Graham αναφέρει ότι:

«ένα τέτοιο αποτέλεσμα είναι απόλυτα φυσιολογικό καθώς τέτοιου είδους άτομα δεν είναι πρόθυμοι να αφιερώσουν πολύ χρόνο στην κοινωνικοποίησή τους, γιατί συνήθως είναι επικεντρωμένοι σε άλλους, πιο μακροπρόθεσμους προσωπικούς στόχους.

Είναι κυριώς επικεντρωμένα σε επαγγελματικά πρότζεκτ και στην προσπάθεια τους να ανακαλύψουν μια μοναδική καινοτομία ή να αποδείξουν κάποια θεωρία».

Έτσι λοιπόν, αν σας αρέσει να μένετε συχνά σπίτι για να εργάζεστε περισσότερο ή θέλετε να πιείτε ένα ποτήρι κρασί μόνοι σας στην ησυχία σας, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Σύμφωνα με τα πρόσφατα επιστημονικά ευρήματα, αυτό μπορεί να δείχνει απλώς ότι έχετε υψηλότερο δείκτη ευφυίας.

Πηγή: yolife.gr

8 ερωτήσεις που χρειάζεται να κάνετε στον εαυτό σας

Πόσο καλά γνωρίζετε τον βαθύτερο εαυτό σας; Φυσικά ξέρετε τι σας αρέσει και τι όχι, τι συμβαίνει όμως με τις πιο πολύπλοκες πτυχές του εαυτού σας; Η γνωριμία με τον εαυτό σας αποτελεί μία από τις πιο συναρπαστικές διαδικασίες καθώς και τη μόνη πραγματική πορεία για μια ζωή γεμάτη πληρότητα.

Παρακάτω περιγράφω 8 βασικές ερωτήσεις που θα σας βοηθήσουν να μάθετε ό,τι χρειάζεστε προκειμένου να βελτιώσετε τη ζωή σας.

1. Περνάω καλά;

Πολλοί από εμάς προσπαθούμε να προγραμματίσουμε τη διασκέδασή μας, αλλά τελικά χάνουμε το νόημά της κάνοντας υπερβολικά σχέδια (ένας γάμος, για παράδειγμα, μπορεί να περιλαμβάνει πολλή συγκίνηση και έξοδα). Η διασκέδαση είναι κάτι αυθόρμητο. Εκείνη μας βρίσκει και η δική μας δουλειά είναι να είμαστε έτοιμοι! Σκεφτείτε τις πιο χαρούμενες αναμνήσεις σας – οι περισσότερες είναι πιθανώς περιπτώσεις στις οποίες είπατε ναι σε κάτι αναπάντεχο. Πρέπει να αφήσετε χώρο για τη στιγμή που θα εμφανιστεί η χαρά και να την αγκαλιάσετε όταν έρθει.

2. Μήπως περιμένω ότι η ζωή μου θα ξεκινήσει αργότερα;

Παλαιότερα έλεγα στον εαυτό μου: «Όταν τελειώσω το σχολείο, θα ξεκινήσω να ζω όπως θέλω πραγματικά» ή «Όταν τελειώσω τον Πανεπιστήμιο και βρω την πρώτη μου δουλειά, θα ξεκινήσω να ζω όπως θέλω πραγματικά» ή «Όταν χάσω βάρος, όταν βρω τον σύντροφο της ζωής μου, όταν φτιάξω τη δική μου επιχείρηση...». Όταν φανταζόμουν την πραγματική ζωή μου, είχα μπροστά μου την τέλεια εικόνα. Μια επιτυχημένη ψυχολόγος με οικογένεια, βαθιά ικανοποιημένη και πάντα ήρεμη. Πράγματι, τώρα έχω έναν όμορφο γάμο, διδακτορικό και μια επιτυχημένη καριέρα. Ακόμα όμως περνάω περιόδους αμφιβάλλοντας για τον εαυτό μου, γεμάτη άγχος και έλλειψη σκέψης.

Από τότε που κατάφερα να πετύχω πολλά από αυτά που θεωρούσα ότι έπρεπε, ο πατέρας μου πέθανε και επίσης έχασα έναν πολύ καλό μου φίλο από καρκίνο. Το γεγονός ότι πραγματοποίησα μερικά όνειρα δεν έκανε τη ζωή μου φανταστική. Στα 38 μου χρόνια, αυτή είναι η πραγματική μου ζωή, ένα μείγμα χαράς και πόνου. Έχω αγκαλιάσει το δώρο του να μην έχω πλέον την προσδοκία να είμαι τέλεια. Αντιθέτως, εκτιμώ τον εαυτό μου με την πολυπλοκότητα και τις ατέλειές του.

3. Έχω αρκετά χρήματα;

Τα αρκετά χρήματα, όπως και το αρκετό από οτιδήποτε άλλο, είναι κάτι υποκειμενικό. Δεν είναι αριθμητική, ούτε νούμερο σε έναν τραπεζικό λογαριασμό. Είναι μήπως μια πνευματική κατάσταση; Είναι κάτι φυσικό που μετράται με βάση τα πράγματα που βρίσκονται στην κατοχή μας; Πώς και μέχρι ποιο σημείο θα έπρεπε να έχουμε φτάσει;

Το αρκετό για τον καθένα μας είναι διαφορετικό, αλλά τα τελευταία χρόνια προσωπικά αποφάσισα ότι το δικό μου «αρκετό» σημαίνει να έχω κάποια χρήματα αποταμιευμένα και να μπορώ να ξοδεύω ένα ποσό για τον εαυτό μου κάθε μήνα. Αρκετά χρήματα για μένα σημαίνει να έχω ένα ποσό που θα μου επιτρέπει να ζω διάφορες εμπειρίες, θα μου θυμίζει πόσο ολοκληρωμένη είμαι και να με κάνει να νιώθω ευτυχισμένη και ασφαλής.

4. Έχω αρκετούς φίλους;

Πόσους φίλους χρειάζεστε; Τόσους μέχρι να αποκτήσετε την αίσθηση ότι σας προσέχουν και σας καταλαβαίνουν. Υπάρχουν άνθρωποι που εμπιστεύονται τα βαθύτερα και πιο σκοτεινά μυστικά τους σε έναν φίλο. Άλλοι μοιράζονται τα προβλήματα (και τη χαρά τους) με πολλούς. Το πιο σημαντικό κριτήριο είναι οι φιλίες να είναι αμοιβαίες. Πρέπει να υπάρχει χώρος είτε για να γιορτάσουμε είτε για να μοιραστούμε τη θλίψη μας με τους φίλους μας κάθε στιγμή. Οτιδήποτε σας κάνει να νιώθετε πλήρεις, είναι αρκετό.

5. Αντιλαμβάνομαι τα συναισθήματά μου;

Τα συναισθήματα είναι μπερδεμένα και περίεργα. Ίσως έχετε την ικανότητα να εκφράζετε κάποιο ανάλαφρο συναίσθημα ή να γελάτε ή να δείχνετε την απογοήτευσή σας όταν κάτι σας ενοχλεί. Πολλοί από εμάς όμως έχουμε συναισθήματα δύσκολα και πολύ έντονα. Γι’ αυτό τα αγνοούμε και ποτέ δεν γυρίζουμε πίσω για να τα κοιτάξουμε. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου αναγνωρίζουμε το γεγονός ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε τα θετικά πράγματα χωρίς να αναγνωρίζουμε και τα αρνητικά.

Η ευτυχία δεν είναι το αποτέλεσμα αποφυγής της δυστυχίας. Αν δεν αποφασίσετε να βιώσετε τον πόνο, κατά κάποιο τρόπο καταλήγετε να έχετε αυτό το συναίσθημα για πάντα και αποξενώνεστε από τον εαυτό σας. Υποσχεθείτε ότι θα βιώνετε τα συναισθήματά σας. Βρείτε έναν θεραπευτή, και ξεκινήστε γιόγκα ή μαθήματα χορού προκειμένου να έρθετε σε επαφή με τον εαυτό σας. Βρείτε το θάρρος να πείτε «Σ’ αγαπώ», «Με πλήγωσες» και «Σε συγχωρώ».

6. Μήπως υπεραναλύω τα πράγματα;

Ο νους μου δεν ησυχάζει ποτέ. Είμαι ψυχολόγος και συγγραφέας και πληρώνομαι για να εξετάζω τα πράγματα συνεχώς απ’ όλες τις πλευρές. Έχω χάσει πολλές φορές τον ύπνο μου επαναλαμβάνοντας συζητήσεις μέσα στο μυαλό μου. Έχω την εντύπωση ότι πολλοί από εμάς βρισκόμαστε στο έλεος του νου μας, αλλά είναι εκπληκτικό το πόσο πιο εύκολα γίνονται τα πράγματα όταν κάνουμε τακτικά διάλειμμα. Η σκέψη είναι αναγκαία και χρήσιμη, αλλά όταν αφιερώνετε χρόνο για να αφήσετε το μυαλό σας να χαλαρώσει, θα είστε καλύτερα προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσετε τα προβλήματα της ζωής.

7. Τι μου επιφυλάσσει το μέλλον;

Το μέλλον δεν έχει να κάνει μόνο με τις οικονομικές επενδύσεις, την αγορά σπιτιού και την εύρεση του κατάλληλου συντρόφου. Πρέπει να είναι περιπέτεια, περιπλάνηση και καινούριες εμπειρίες. Πλησιάστε το μέλλον με ανοιχτό μυαλό και γεμίστε το με τις δραστηριότητες και τους ανθρώπους που σας εμπνέουν. Κι όλα αυτά επειδή ακριβώς μπορείτε.

8. Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να συμβιβάζομαι;

Όλοι κατά καιρούς έχουμε γίνει μάρτυρες των λαθών που κάνουν οι φίλοι μας ξανά και ξανά και αναρωτιόμαστε πώς είναι δυνατόν να μην το καταλαβαίνουν. Είναι όμως πιθανό να συμβαίνει κάτι παρόμοιο και με τα δικά μας προβλήματα. Μήπως δέχεστε τακτικά συγκεκριμένη κριτική; Εξετάστε πιο προσεκτικά τα προβλήματά σας και παρατηρήστε τι έχουν να σας πουν. Τα σημεία στα οποία έχουμε «κολλήσει» μπορεί να είναι επίμονα, αλλά αυτό είναι θετικό διότι μας δίνει πολλές ευκαιρίες να αντιδράσουμε.

Danielle Dowling, Ψυχολόγος

Πηγή: enallaktikidrasi.com

CoverPhoto: @Archan Nair

Αγάπη και πειθαρχία: Δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο…

Δύο βασικά πράγματα που πρέπει να έχετε υπόψη σας:

Αγάπη δεν σημαίνει να επιτρέπουμε τα πάντα στο παιδί και να υπομένουμε παθητικά τις απαράδεκτες συμπεριφορές του.

Αγάπη σημαίνει να ενεργούμε δυναμικά (όχι επιθετικά) ώστε να το βοηθήσουμε να βελτιώσει τη συμπεριφορά του, να αυτονομηθεί και να ωριμάσει.

Πειθαρχία σημαίνει να καθοδηγούμε, να βοηθάμε και να ενθαρρύνουμε το παιδί ώστε να διορθώνει τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές και να αποκτά αυτοέλεγχο.

Ο στόχος της πειθαρχίας είναι βοηθήσουμε το παιδί να αναπτύξει τον αυτοέλεγχο και την υπευθυνότητα ώστε να μπορεί αργότερα ως ενήλικας να βάζει από μόνο του υγιή όρια στον εαυτό του και να διεκδικεί δημιουργικά τα δικαιώματά του.

Μερικές χρήσιμες κατευθύνσεις για γονείς:

• Βγες από τον εαυτό σου και προσπάθησε να δεις την πραγματικότητα μέσα από τα μάτια του παιδιού.

• Το παιδί μαθαίνει περισσότερα από αυτό που είσαι και λιγότερα από τις συμβουλές που του δίνεις. Να είσαι σωστό ζωντανό παράδειγμα για το παιδί.

• Μην αντιδράς παρορμητικά και ανεξέλεγκτα. Αν φωνάζεις και χάνεις την ψυχραιμία σου, διδάσκεις το παιδί ότι είναι φυσικό να χάνει τον έλεγχο όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως θα ήθελε.

• Ξεκαθάρισε ότι αυτό που δεν σου αρέσει είναι η ανεπιθύμητη συμπεριφορά του παιδιού και όχι το ίδιο το παιδί. Πες του «δεν έπρεπε να χτυπήσεις το αδελφάκι σου» και όχι «είσαι κακό παιδί».

• Μην εστιάζεις και μην σχολιάζεις τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές, αλλά ενίσχυε και ενθάρρυνε τις επιθυμητές.

• Είναι φυσικό και αναπόφευκτο για το παιδί να κάνει συνεχώς λάθη. Ο δικός μας ρόλος είναι να το βοηθήσουμε με ευγένεια και σεβασμό να μάθει όλα όσα χρειάζεται για να προσαρμοστεί ομαλά στην πραγματικότητα και να αναπτύξει πλήρως τις δυνατότητές του.

• Χάρισέ του ένα ασφαλές περιβάλλον στο οποίο θα νιώθει άνεση, αποδοχή και αγάπη.

• Μην προσπαθείς να διδάξεις κάτι στο παιδί όταν είναι θυμωμένο, πολύ κουρασμένο ή απογοητευμένο.

• Εστίαζε πάντοτε στην ποιότητα της σχέσης και μετά στην επιβολή των καλών τρόπων συμπεριφοράς.

• Βοήθησε το παιδί να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του, να τα εκφράζει, να τα αποδέχεται και να τα διαχειρίζεται.

• Μη φοβάσαι να κάνεις λάθη. Να είσαι έτοιμος να αλλάξεις τη στάση σου. Να τολμάς να αμφισβητείς τον εαυτό σου χωρίς να μειώνεται ο αυτοσεβασμός σου.

• Μην βιάζεσαι να πετύχεις τον παιδαγωγικό στόχο σου.

• Καλλιέργησε σχέση αγάπης και όχι εξάρτησης.

• Οι ενοχλητικές συμπεριφορές που παρουσιάζει το παιδί είναι ενδείξεις ότι χρειάζεται να γίνουν αλλαγές στον τρόπο που επικοινωνούμε μαζί του.

• Δείξε ότι αδιαφορείς την ώρα που παρουσιάζει ενοχλητικές συμπεριφορές. Περίμενε να τελειώσει η γκρίνια και η φασαρία, και μετά προσπάθησε να συνεννοηθείς μαζί του.

• Χρησιμοποίησε το χιούμορ, το τραγούδι και το παιχνίδι για να το παροτρύνεις να κάνει αυτό που χρειάζεται. Για παράδειγμα, για να μαζέψει το πιάτο του, βάλε του μια ποδιά και πες του ότι είναι σερβιτόρος σε εστιατόριο. Πες του το με αστεία φωνή ή τραγουδώντας. Ζήτησέ του να προλάβει να ντυθεί μέχρι να ολοκληρώσεις ένα τραγούδι. Να θυμάσαι ότι ο καλύτερος τρόπος για να μάθει το παιδί να είναι αισιόδοξο είναι το χιούμορ.

• Προτίμησε να το καταλαβαίνεις και να επικοινωνείς μαζί του, παρά να το κρίνεις, να το αμφισβητείς και να το παρατηρείς.

• Απόφυγε να κάνεις για το παιδί αυτό που μπορεί να κάνει μόνο του. Ρώτησε: «Θέλεις να σε βοηθήσω ή μπορείς να το κάνεις μόνος σου;» Μην διορθώνεις αυτό που καταφέρνει, εκτός κι αν είναι απολύτως απαραίτητο.

• Ανάθεσέ του απλές δουλειές του σπιτιού: πότισμα λουλουδιών, άδειασμα ρούχων πλυντηρίου, σερβίρισμα φαγητού. Με αυτό τον τρόπο το παιδί αισθάνεται ικανό, εφόσον μπορεί να βοηθά την οικογένειά του.

• Πρόγραμμα καθημερινής ρουτίνας σε σχέση με το φαγητό, το ντύσιμο, τον ύπνο και την καθαριότητα: Το παιδί θέλει να ξέρει με σαφήνεια τι ακριβώς περιμένουμε από αυτό. Για παράδειγμα: πρέπει να είναι ντυμένο πριν από το πρωινό κολατσιό, όταν επιστρέφει στο σπίτι ή πριν από το φαγητό πρέπει να πλένει τα χέρια του. Επίσης, πριν να του διαβάσουμε το βραδινό παραμύθι, πρέπει να βάλει την πιτζάμα του.

• Μην παρεμβαίνεις πάντοτε για να ελέγχεις και να διαμορφώνεις τις δραστηριότητές του. Επίτρεψέ του να παίζει ελεύθερα, ώστε να αναπτύξει τη φαντασία του.

• Όταν ενώ κάνει κάτι εκνευρίζεται ή κάνει φασαρία, προσανατόλισε την προσοχή του σε μια εναλλακτική αποδεκτή δραστηριότητα.

• Όταν κάνει κάποια ζημιά, ζήτησέ του να συνεργαστεί για να την διορθώσετε.

• Φρόντισε να γνωρίζει εκ των προτέρων ποιες θα είναι οι συνέπειες των ανεπιθύμητων συμπεριφορών.

• Μην το τιμωρείς με καθυστέρηση: «Αφού το έσπασες, δεν θα σου πάρω δώρο το Πάσχα» ή «Δεν θα πάμε εκδρομή την Κυριακή».

• Μην λες «Θα το πω στον πατέρα σου όταν επιστρέψει, και θα δεις τι έχει να γίνει». Με αυτό τον τρόπο, εκτός από την καθυστέρηση επιβολής τιμωρίας, καταστρέφεις τη σχέση του παιδιού με τον πατέρα, εφόσον ο πατέρας αναλαμβάνει τον ρόλο του τιμωρού.

• Μην χρεώνεις και μην ενοχοποιείς το παιδί για τα αρνητικά σου αισθήματα. Μην λες «Με στενοχώρησες πολύ με αυτό που έκανες», αλλά «Νιώθω πολύ στενοχωρημένος με αυτό που συνέβη».

• Αντιμετώπισε με ψυχραιμία και χιούμορ τη ζημιά, την αποτυχία ή την ατυχία.

• Να είσαι κάθε στιγμή ο εαυτός σου και να φέρεσαι με απλότητα.

• Επίτρεψε στο παιδί να υποστεί τις λογικές συνέπειες της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς. Αφού κλότσησες τη μαμά, η μαμά θα πάει για λίγο μακριά σου ή θα μείνει για λίγο στο άλλο δωμάτιο.

• Μην διαπραγματεύεσαι τα αυτονόητα. Μην το ρωτάς αν θέλει να κάνει μπάνιο, αλλά πες του «Σε πέντε λεπτά θα κάνεις το μπάνιο σου» και μετά οδήγησέ το στο μπάνιο.

• Δέξου με ψυχραιμία και ηρεμία τα κλάματα και τα ξεσπάσματα του παιδιού όταν δεν γίνεται αυτό που θέλει. Είναι ένας φυσικός τρόπος να αντιμετωπίζει την απογοήτευση. Προσπάθησε να μην υποχωρείς και να μην αλλάζεις γνώμη εξαιτίας του κλάματος και του ξεσπάσματος του παιδιού. (Να είσαι πιο διαλλακτικός με τα μεγάλα παιδιά και τους εφήβους.)

• Επίτρεψε στο παιδί να πειραματιστεί και να μάθει από τα μικρά λάθη του. Μην προλαμβάνεις τις αρνητικές φυσικές συνέπειες της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, αν πετάξει μακριά ένα παιχνίδι και το σπάσει, η συνέπεια είναι ότι δεν θα μπορεί πια να παίξει με αυτό.

• Να ξεκαθαρίζεις με σαφήνεια τις προσδοκίες σου. Να του εξηγείς συχνά πια είναι η επιθυμητή συμπεριφορά.

• Προειδοποίησέ το για την πιθανή ποινή. Η ποινή θα πρέπει να είναι προβλέψιμη και κατανοητή από το παιδί.

Αντίστροφη ψυχολογία

Προκάλεσε με έμμεσο τρόπο το παιδί να κάνει αυτό που θέλεις. Πρότεινέ του να κάνει το αντίθετο από αυτό που θέλεις στην πραγματικότητα. Για παράδειγμα:

Για να μην πλησιάσει τα μάτια της ηλεκτρικής κουζίνας: «Αν θέλεις, πιάσε το μάτι της κουζίνας και θα καείς, θα πονέσεις πολύ, αλλά δεν πειράζει».

-Για να φάει όλο του το φαγητό: «Στοιχηματίζω ότι δεν μπορείς να τελειώσεις το φαγητό σου μέσα σε 5 λεπτά».

-Για να τακτοποιήσει τα παιχνίδια του: «Μην μαζέψεις τα παιχνίδια σου. Άσε να τα πατήσουμε καθώς θα περνάμε και να τα σπάσουμε».

του Νικήτα Καυκιού, Ψυχολόγου

Πηγή: sciencearchives

Μας απωθούν συμπεριφορές, που θυμίζουν τα ελαττώματά μας

Η ευκολία να κρίνουμε και να αναγνωρίζουμε λάθη, ελαττώματα και «χαλασμένες πτυχές» στους άλλους είναι ίσως η πιο τρανταχτή ένδειξη της αδυναμίας μας να τα αποτινάξουμε εμείς οι ίδιοι από μέσα μας.

Το να κριτικάρουμε και να βάζουμε στον τοίχο ανθρώπους, συμπεριφορές και γεγονότα που κατά τα λεγόμενά μας μας ενοχλούν, είναι μια κάθαρση που επιτελείται εκ του ασφαλούς, αφού ουσιαστικά κάνουμε καθρέπτισμα των σφαλμάτων ή των χαρακτηριστικών που έχουμε και εμείς οι ίδιοι, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό.

Δεν ανεχόμαστε και δε συγχωρούμε προσωπικότητες ίδιας εμβέλειας της δικής μας, γιατί ασυνείδητα εντοπίζουμε τις άσχημες ομοιότητες μεταξύ τους και τις μεταφράζουμε ως διαφορές, για να είμαστε ηθικά καλυμμένοι την ώρα της κρίσης μας προς εκείνους και φυσικά για να μη περάσουμε ποτέ στο άχαρο στάδιο της κρίσης του ίδιου μας του εαυτού, αφού στη πραγματικότητα εκείνον πρέπει να διορθώσουμε.

Επειδή η φράση «μη κάνεις όσα δε θες να σου κάνουν», τείνει να χάσει τη παιδευτική της ισχύ -εφόσον οι περισσότεροι από εμάς, έχουμε δια-χειριστεί κάποιον ή κάτι με τρόπο του οποίου δε θα θέλαμε να είμαστε αποδέκτες-, πρέπει να δούμε και τη συνέχεια ή μάλλον τη συνέπεια που έχει το δεύτερο σκέλος που θα είχε η φράση αυτή.

Το δεύτερο σκέλος, λοιπόν, αφορά στη περίπτωση που παθαίνεις -ή βρίσκεσαι μπροστά ως έμμεσος αποδέκτης-, μιας κατάστασης που είχες και εσύ στο παρελθόν δημιουργήσει και δεν είχες σκεφτεί και υπολογίσει τα κατάλοιπά που είχε αφήσει.

Μη θέλοντας να παραφράσω το παρακάτω γνωμικό, το παραθέτω αυτούσιο, χωρίς να είμαι σύμφωνη, βέβαια, με την απόλυτη έννοια που φέρει η λέξη μίσος:

«Όταν μισούμε έναν άνθρωπο, τον μισούμε για κάτι που μας θυμίζει τον εαυτό μας. Κάτι που δεν έχουμε εμείς μέσα μας, δεν μπορεί ποτέ να μας συγκινήσει...» – Herman Hesse

Ο λόγος που το παρέθεσα, ήταν για να καταστήσω σαφή τη δύναμη που έχει ο εγκέφαλος μας να αναγνωρίζει και ταυτόχρονα να αμύνεται ψευδώς, έναντι γνώριμων εδαφών που του προκαλούν δυσφορία, όταν αντιληφθεί το μερίδιο ευθύνης που του αντιστοιχεί.

Μπορεί να μη μισούμε, ακριβώς, αλλά εκνευριζόμαστε και ψάχνουμε αιώνια ένα «γιατί» εκεί που δεν υπάρχει «επειδή», χάριν της απέλπιδης προσπάθειάς μας να βάλουμε σε τάξη την αδικία που νιώθουμε πως έχουμε υποστεί.

Για παράδειγμα, αν δεν έχεις πει ποτέ στη ζωή σου ψέμα σε κάποιον, δε θα νιώσεις ριγμένος όταν τύχεις αποδέκτης, ούτε θα τον κατηγορήσεις, απλά θα τον αφαιρέσεις από τη ζωή σου με συνοπτικές διαδικασίες.

Όταν, όμως, η συμπεριφορά αυτή θυμίζει τη δική σου –χωρίς να το καταλαβαίνεις άμεσα-, επιμένεις να κινείσαι γύρω από την τροχιά του και να προσπαθείς να βρεις την αιτία, σε ένα κλίμα απόλυτης σύγχυσης και αναπάντητων ρητορικών ερωτημάτων, αφού στη πραγματικότητα τα ερωτήματα πρέπει να διαβαστούν σε ένα εσωτερικό επίπεδο.

Η ανοσογνωσία που διακατέχει τον κόσμο σε τέτοιες περιπτώσεις, υπερκαλύπτει και θολώνει τοπία στους εγκεφαλικούς του υποθαλάμους και οδηγεί σε αναγνώριση σφαλμάτων, μονάχα όταν τα εντοπίσει σε τρίτους.

Οι πάσχοντες αυτού του συνδρόμου, νιώθουν βαθειά αδικία και αισθάνονται έκπληκτοι, που κάποιος μπόρεσε να τους φερθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο.

Στην ουσία δεν είναι τα ίδια τα γεγονότα, συμπεριφορές ή χαρακτηριστικά που μας επηρεάζουν και μας απωθούν ή έλκουν στους άλλους, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα αναγνωρίζουμε και τα αντιμετωπίζουμε με ωμή ειλικρίνεια ως οικεία ή ξένα στοιχεία της δικής μας ψυχομετρίας.

Ελευθερία Καρακατσίνα
Πτυχιούχος Δημοσιογράφος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Πηγή: freedomsays.gr

Βάζω τα όρια μου. Από την παθητικότητα στην διεκδικητικότητα

Παθητικότητα, επιθετικότητα ή διεκδικητικότητα;

Η διεκδικητικότητα είναι μια απαραίτητη δεξιότητα που διατηρεί τις ισορροπίες στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.

Πολλοί άνθρωποι συγχέουν την διεκδικητικότητα με την επιθετικότητα, την δυναμικότητα, την απαιτητικότητα. Η διεκδίκηση όμως είναι στην ουσία η χρυσή τομή ανάμεσα στην παθητικότητα και την επιθετικότητα.

Ο παθητικός άνθρωπος δεν αξιώνει τίποτα από τους γύρω του αλλά περιμένει οι άλλοι να ενδιαφερθούν για τις ανάγκες του και να τις ικανοποιήσουν.

Ο επιθετικός, αντίθετα, απαιτεί διαρκώς την ικανοποίηση των αναγκών και των θέλω του, σε βάρος συχνά των δικαιωμάτων και των αναγκών των άλλων.

Ως διεκδικητικότητα περιγράφεται η συμπεριφορά σύμφωνα με την οποία γνωστοποιούμε με δυναμισμό και αποφασιστικότητα τα θέλω, τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας στους άλλους, χωρίς όμως να απαιτούμε πάση θυσία την ικανοποίηση τους και χωρίς να τους τα επιβάλλουμε παρά τη θέληση τους.

Ο διεκδικητικός άνθρωπος υπερασπίζεται τα δικαιώματα του αλλά παράλληλα σέβεται και τα δικαιώματα των άλλων.

Γιατί είμαι παθητικός; Η δύναμη της σκέψης

Αυτό που συνήθως εμποδίζει κάποιους ανθρώπους από το εκφράσουν διεκδικητικότητα είναι οι βασικές τους πεποιθήσεις. Οι πεποιθήσεις αυτές συνήθως λένε: «Αν μιλήσω θα χάσω τον έλεγχο και θα μαλώσω», ή «Τι και αν τα πω, κανείς δεν θα με ακούσει», ή «Καλύτερα να μη μιλήσω για να μη χάσω τη συμπάθεια τους».

Όλες αυτές οι πεποιθήσεις σας κρατούν εγκλωβισμένους σε μια παθητική συμπεριφορά από την οποία συνήθως βγαίνετε ζημιωμένοι καθώς μηρυκάζετε τις σκέψεις και τα συναισθήματα σας και πνίγεστε από αυτά.

Και το παράλογο είναι πως ενώ ξέρετε που θα οδηγήσει η σιωπή σας, συνεχίζεται να την υπερασπίζεστε σαν κόρη οφθαλμού.

Μπορεί στην παιδική σας ηλικία να βιώσατε πολλές απαγορεύσεις και περιορισμούς, να μην εισακούγονταν η άποψη σας με αποτέλεσμα να μάθατε πως η παθητική συμπεριφορά είναι η πιο συμφέρουσα. Όμως ως ενήλικοι έχετε πλέον την ευθύνη να αποφασίσετε αν θα συνεχίσετε να λειτουργείτε με τον ίδιο τρόπο ή θα επιδιώξετε μια αλλαγή.

Ενοχές. Ξεφορτωθείτε τες!

Αρχικά θα πρέπει να ξεφορτωθείτε τις ενοχές.

Νιώθετε ένοχοι στο ενδεχόμενο να δυσαρεστήσετε κάποιον. Νιώθετε ένοχοι αν οι άλλοι χρειαστεί να δαπανήσουν χρόνο για σας.

Δεν είστε υπεύθυνοι για τα συναισθήματα ούτε για τις σκέψεις των άλλων.

Αν οι άλλοι πληγωθούν, προβληματιστούν ή σοκαριστούν ακούγοντας πως και εσείς έχετε γνώμη, τότε αυτό δεν λέει κάτι για σας (πόσο αναίσθητοι είστε που τους πληγώνετε) αλλά κάτι για τους άλλους (ότι δεν σκέφτηκαν ποτέ ότι και εσείς δικαιούστε να έχετε άποψη).

Και ο μόνος υπεύθυνος για αυτό, είστε εσείς αφού ποτέ δεν τολμήσατε να υποστηρίξετε την άποψη σας σοβαρά.

Οι διαρκείς ενοχές σας κρατάνε απλώς πίσω και σας αναγκάζουν να ζείτε μια διπλή ζωή: αυτή που δείχνετε στους άλλους προσποιούμενοι ότι είστε σύμφωνοι με όλα και αυτή που παίζετε μέσα στο μυαλό σας κάθε φορά που γυρνάτε σπίτι. Πείτε στον εαυτό σας «Έχω άποψη και δικαιούμαι να την πω, όπως όλοι.

Δεν είναι κανείς υποχρεωμένος να συμφωνήσει μαζί μου αλλά θα πρέπει τουλάχιστον να με ακούσει»

Κανείς δεν διαβάζει τις σκέψεις σας. Μιλήστε!

Αφού λοιπόν πείσετε τον εαυτό σας να απεγκλωβιστεί από ανούσιες ενοχές και προθυμοποιηθείτε να μιλήσετε για αυτά που θέλετε, τίθεται το μεγάλο ερώτημα: «Πώς να το κάνω; Τι να πω;»

Πολλοί άνθρωποι έχουν καταπιέσει τα θέλω και τα συναισθήματα τους τόσο πολύ καιρό που νιώθουν στην πραγματικότητα θυμό για τους άλλους, και τα λόγια που αυθόρμητα τους έρχονται στο μυαλό είναι άκρως επιθετικά.

Εδώ κρύβεται μια παγίδα. Δεν ευθύνονται οι άλλοι για το θυμό σας, αλλά εσείς.

Δεν φταίνε οι άλλοι που τόσον καιρό δεν βάζετε τα προσωπικά σας όρια, δεν φταίνε οι άλλοι που δεν εκφράζετε τις αντιρρήσεις ή τα παράπονα σας.

Αφού λοιπόν εσείς καταπιέζετε τον εαυτό σας, εσείς προκαλείτε και τον θυμό σας.

Μιλήστε χρησιμοποιώντας τον πρώτο ενικό. Περιγράψτε την κατάσταση, το πώς νιώθετε και το τι θέλετε ή περιμένετε από τους άλλους.

Κοιτάξτε τους στα μάτια όταν μιλάτε, με ήρεμο και σταθερό τόνο φωνής σαν να λέτε κάτι απόλυτα φυσιολογικό.

«Όταν με ρωτάς κάθε δύο λεπτά αν τελείωσα, με αγχώνεις. Θα σε ενημερώσω εγώ αμέσως μόλις τελειώσω με τα έγγραφα».

«Όταν μου φωνάζεις διαρκώς, με αποσυντονίζεις. Θα με βοηθούσες αν κατέβαζες λίγο τον τόνο της φωνής σου»

Δεν είναι τόσο δύσκολο. Το μυστικό είναι στον τόνο της φωνής και στο ύφος σας. Τα ίδια λόγια μπορεί να λεχθούν με μοχθηρία, θυμό, εκνευρισμό ή ευγένεια και ηρεμία. Προτιμήστε τα δύο τελευταία. Αποφύγετε κατηγορίες και μομφές και αποφύγετε με κάθε τρόπο τις δικαιολογίες. Δεν είστε κατηγορούμενοι για κάτι.

Η γλώσσα του σώματος μετράει

Τα λόγια, όσο ισχυρά και θετικά και αν είναι, χρειάζεται να συνοδεύονται από τα αντίστοιχα μη λεκτικά στοιχεία. Εμπνέεται εμπιστοσύνη και δυναμισμό όταν συμπεριφέρεστε ανάλογα. Κοιτάξτε τον συνομιλητή σας στα μάτια, μην αποφεύγετε το βλέμμα του. Μιλήστε δυνατά και κατανοητά. Ισιώστε το σώμα σας και πάρτε μια στάση χαλαρή και αποφασιστική. Σαν να του ζητάτε κάτι απολύτως φυσιολογικό, όπως ένα ποτήρι νερό. Μιλήστε αφού έχετε εξασφαλίσει την προσοχή του.

Διαχειριστείτε την απόρριψη

Ας μη γελιόμαστε. Το ότι βάλατε τα δυνατά σας, εξασκηθήκατε ώρες μπροστά στον καθρέφτη, βρήκατε τα κατάλληλα λόγια και το κουράγιο να ζητήσετε εκείνη την άδεια που θέλατε εδώ και μήνες, δεν σημαίνει ότι οπωσδήποτε θα την πάρετε. Αν απογοητευτήκατε, και σκέφτεστε να τα παρατήσετε, κακώς. Το σημαντικότερο όλων είναι πως καταφέρατε αυτό που τόσο καιρό θεωρούσατε βουνό: να ζητήσετε άδεια από τον διευθυντή σας. Και αφού το κάνατε μια φορά μπορείτε να το κάνετε και δεύτερη, και τρίτη. Κανείς δεν γίνεται διεκδικητικός με την πρώτη προσπάθεια και κανείς διεκδικητικός δεν παίρνει πάντα αυτό που θέλει. Αλλά σίγουρα νιώθει καλύτερα με τον εαυτό του, οι άλλοι ξέρουν τι περιμένει από αυτούς και φυσικά ικανοποιούνται οι ανάγκες του σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που τις κρατάει ως επτασφράγιστο μυστικό.

Βάλια Παυλίδου - Ψυχολόγος

Μsc Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας ΑΠΘ, Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία- Θεσσαλονίκη

Πηγή: valiapavlidou

Μ. Καραπάνου: «Πρέπει να ξέρεις να βρίσκεις την ομορφιά στο καθετί..»

Πρέπει να ξέρεις να βρίσκεις την ομορφιά στο καθετί.

Πρέπει να βλέπεις παντού την ομορφιά, γιατί κατά βάθος όλα είναι όμορφα.

Τα πάντα κρύβουν κάτι όμορφο και πρέπει να μπορείς να το ανακαλύψεις- εκείνοι που μπορούν είναι οι «καλλιτέχνες».

Αυτή είναι η δουλειά τους, ο σκοπός τους.

Να ψάχνουν, να βρίσκουν, να ομορφαίνουν, να δείχνουν.

Και η καθημερινότητα κρύβει πράγματα μικρά, θαυμάσια, που τα εκχυδαΐζουμε.

Υπάρχουν στιγμές τελειότητας που μας αποζημιώνουν για όλες τις μέρες.

Πρέπει να ξέρεις να διαλέγεις, να ξεχωρίζεις τις στιγμές, να τις ζεις ανάλογα με την αξία της καθεμιάς.

Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο.

Πρέπει να ξέρεις να κοιτάς ένα δέντρο, πρέπει να ξέρεις να κοιτάς τα πράσινα φύλλα του ή τα γυμνά κλαδιά του.

Τίποτα δε πρέπει να το κοιτάμε βιαστικά, γιατί στο τέλος μάς γίνεται συνήθεια και η ζωή καταντάει μια φευγαλέα εικόνα, μια εικόνα στον άνεμο…

Πρέπει να ‘χεις γνωρίσει την πλήξη, για να εκτιμήσεις έπειτα τις πράξεις∙ πρέπει να ‘χεις μάθει στη δουλειά, για ν’ απολαύσεις στη συνέχεια μια βόλτα, μια ταινία.

Πρέπει να ξέρεις να ξεχωρίζεις τα πράγματα, αυτό είναι το μυστικό, το μεγάλο μυστικό.

Δε πρέπει να τ’ αφήσεις να χάνονται, πρέπει να κρατάς όσα μπορείς περισσότερα.

Αυτές είναι οι δέκα Εντολές μου.

 

Μαργαρίτα Καραπάνου - «Η ζωή είναι αγρίως απίθανη»

Η Μαργαρίτα Καραπάνου (1946-2008) γεννήθηκε στην Αθήνα, κόρη της πεζογράφου Μαργαρίτας Λυμπεράκη και του ποιητή Γιώργου Καραπάνου. Μεγάλωσε στην Ελλάδα και στη Γαλλία και σπούδασε κινηματογράφο στο Παρίσι. Εργάστηκε ως νηπιαγωγός στην Αθήνα. Τα βιβλία της "Η Κασσάνδρα και ο λύκος", "Ο υπνοβάτης" και "Rien ne va plus" εκδόθηκαν στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ, στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Σουηδία, στο Ισραήλ, στη Γερμανία, στην Ολλανδία και στην Ιταλία. Αποσπάσματα των έργων της ανθολογήθηκαν σε βιβλία και σημαντικά λογοτεχνικά περιοδικά πλάι σε κείμενα των Λιούις Κάρολ, Τζέην Μπόουλς, Αναΐς Νιν, Τζων Φόουλς, Πέτερ Χάντκε, Κάρλος Φουέντες, Μίλαν Κούντερα, κ.ά. Το 1988 το μυθιστόρημά της "Ο υπνοβάτης" τιμήθηκε στη Γαλλία με το Βραβείο Καλύτερου Ξένου Μυθιστορήματος. Ακολούθησαν τα βιβλία της "Ναι", "Lee και Lou", "Μαμά", "Μήπως;" (συνομιλίες με τη Φωτεινή Τσαλίκογλου) και τα ημερολόγιά της με τίτλο "Η ζωή είναι αγρίως απίθανη", το 2008, τα οποία κρατούσε από τα 13 της έως τα 33 της χρόνια.

Πέθανε μετά από σύντομη νοσηλεία στη μονάδα εντατικής θεραπείας του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Αθηνών, την Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2008, σε ηλικία 62 ετών, μετά από επιπλοκές στην υγεία της από αναπνευστικά προβλήματα.

Ευτυχισμένοι άνθρωποι: 20 πράγματα που κάνουν και δεν κάνουν

Οι επιστημονικές έρευνες λένε ότι περίπου το 40-50% της ευτυχίας μας εξαρτάται από τα γονίδια μας. Σας φαίνεται λίγο; Ή καταθλιπτικό; Λοιπόν, το υπόλοιπο, 60-50%, ανάλογα με ποιο ποσοστό πήρατε, το καθορίζουμε εμείς οι ίδιοι, με τις σκέψεις, τις επιλογές και τις πράξεις μας!

Η δύναμη της ευτυχίας βρίσκεται στο μυαλό μας! Τόσο απλά!

Διαλέξτε ευτυχία και να θυμάστε τα παρακάτω!

1. Σταματήστε να αναμασάτε το παρελθόν

Το παρελθόν πέρασε! Δεν μπορείτε να το αλλάξετε, δεν μπορείτε να το ξαναζήσετε. Όλοι έχουμε ένα παρελθόν, άλλος με περισσότερο, άλλος με λιγότερο πόνο, απογοήτευση, χαμένες ευκαιρίες... Επικεντρωθείτε στο παρόν και δώστε του τη σημασία που του αξίζει. Είναι η ευκαιρία σας για να είστε ευτυχισμένοι!

2. Επικεντρωθείτε σε αυτά που έχετε

Μην πέσετε στην παγίδα να μετράτε τι δεν έχετε και τι σας λείπει. Ευτυχία είναι η ικανότητα να εκτιμάτε τα όσα έχετε, αντί να γκρινιάζετε για αυτά που δεν έχετε. Η ευγνωμοσύνη κάνει καλό στην ψυχή και τον εγκέφαλο, αφού τον επανακαλωδιώνει για να κάνει περισσότερες θετικές σκέψεις.

3. Ραντεβού με τον πολύτιμο εαυτό

Μάθετε να αγαπάτε τον εαυτό σας και μην κολλάτε στην ιδέα ότι πρέπει να σας αγαπάνε οι άλλοι για να είστε ευτυχισμένοι. Αποκτήστε την καλή συνήθεια να κάνετε ραντεβού με τον εαυτό σας: κάντε μια βόλτα με καθημερινό περπάτημα, πάτε στο γυμναστήριο, αποκτήστε χόμπι, κάντε πράγματα που σας ευχαριστούν

4. Μη σταματάτε να κάνετε κάτι για την πρόοδό σας

Ένα από τα κλειδιά της ευτυχίας είναι η αίσθηση της προόδου και της προσωπικής ανάπτυξης. Βάλτε προσωπικούς στόχους και γίνετε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σας!

5. Σταματήστε να αυτομαστιγώνεστε

Αν διαρκώς κάνετε σκληρή αυτοκριτική, αν επικεντρώνεστε αποκλειστικά στα ελαττώματά σας, αν κάνετε απαισιόδοξες προβλέψεις για τον εαυτό σας και αναλώνεστε στο να υποβιβάζετε όσα πετυχαίνετε –μικρά ή μεγάλα- τότε κάνετε λάθος! Αποδεχτείτε ότι κανείς δεν είναι τέλειος και επικεντρωθείτε στο να κάνετε το καλύτερο δυνατό και να νιώθετε όμορφα για την πορεία της εξέλιξης σας.

6. Nα φροντίζετε το σώμα σας

Ξεκινάμε από τα βασικά: να αγαπάτε και να σέβεστε το σώμα σας! Ακόμα και αν δεν είναι όπως ιδανικά επιθυμείτε, αποδεχτείτε το και αγαπήστε το. Φροντίστε το με θρεπτικές τροφές, ξεκουράστε το, γυμνάστε το.

7. Να επικεντρώνεστε στις όμορφες εμπειρίες

Όλες οι επιστημονικές έρευνες τονίζουν ότι οι όμορφες εμπειρίες είναι πολύ σημαντικότερες από τα υλικά αγαθά για να είμαστε ευτυχισμένοι. Έτσι, επενδύστε σε θετικές εμπειρίες όπως ταξίδια, σινεμά, θέατρο, συναυλίες, γκαλερί, διαλέξεις, εστιατόρια, μόνοι ή με φίλους. Οι ωραίες εμπειρίες γίνονται ωραίες αναμνήσεις που τρέφουν το νου και την ψυχή και σας φέρνουν χαμόγελο στα χείλη όταν τις σκέφτεστε.

8. Μη συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλους

Μία από τις παγίδες της εσωτερικής δυστυχίας είναι οι συγκρίσεις που κάνουμε με άλλα άτομα. Αγκαλιάστε τη μοναδικότητά σας, βάλτε τους προσωπικούς σας στόχους και χαράξτε το δικό σας μονοπάτι ζωής. Όταν θέλετε να εκτιμήσετε που βρίσκεστε, αντί να κάνετε συγκρίσεις με άλλους, συγκρίνετε που ήσασταν πριν, από πού ξεκινήσατε, και που βρίσκεστε τώρα.

9. Μην αφήνετε τις αρνητικές σκέψεις να σας κυριέψουν

Η χαρά και η ποιότητα ζωής μας εξαρτάται από την ποιότητα των σκέψεων μας. Οι αρνητικές σκέψεις δημιουργούν αρνητικό συναίσθημα και ωθούν τον άνθρωπο είτε να τελματώσει είτε να κάνει λανθασμένες επιλογές και πράξεις. Καλλιεργήστε τη συνήθεια να κάνετε θετικές σκέψεις και να βλέπετε τη ζωή με αισιοδοξία.

10. Μη φοβάστε τις αλλαγές

Οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται τις αλλαγές, επιθυμούν να ‘παγώσουν’ την ευτυχία ή τη στιγμή και αντιστέκονται στο διαφορετικό και το αλλιώτικο. Μάθετε να βλέπετε την αλλαγή σαν μια πρό(σ)κληση και αξιοποιήστε την για το καλύτερο.

11. Μην κατηγορείτε τους άλλους για τα προβλήματα σας

Αναλάβετε την ευθύνη των ζητημάτων που σας απασχολούν και μην ψάχνετε διαρκώς δικαιολογίες για το τι και ποιος φταίει. Πιθανότατα υπάρχουν περιπτώσεις που το λάθος είναι κάποιου άλλου, αλλά και πάλι δεν μπορείτε να κάνετε κάτι για να αλλάξετε τον άλλο. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να αναλάβετε το μερτικό ευθύνης σας και να αναζητήσετε λύσεις και τρόπους διαχείρισης του προβλήματος που σας απασχολεί.

12. Μη βαριέστε

Διατηρήστε ελεύθερο πνεύμα, στόχους, νόημα ζωής και μια δόση υγιούς περιέργειας (δεν εννοώ κουτσομπολιό και κατινιές) για να μάθετε καινούργια πράγματα, να ανακαλύψετε τον εαυτό σας και τον κόσμο γύρω σας. Ταξιδέψτε, διαβάστε, γνωρίστε ανθρώπους με αντίστοιχα ενδιαφέροντα, θέστε ερωτήσεις, ψάξτε για απαντήσεις, συζητήστε...Οι άνθρωποι με αυτού του είδους την περιέργεια δε γερνάνε ποτέ!

13. Εξασκηθείτε στο να εκτιμάτε το εδώ και τώρα

Επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι όταν κάποιος μαθαίνει να επικεντρώνεται στο παρόν του, να ηρεμεί εσωτερικά και να εκτιμάει αυτά που έχει εφαρμόζει την πρακτική mindfulness, δηλαδή ζει με επίγνωση. Αυτή η στάση ζωής όχι μόνο αυξάνει τη χαρά και την ευεξία, αλλά τονώνει και το ανοσοποιητικό σύστημα, οπότε δεν θα αρρωστήσετε εύκολα!

14. Nα θυμάστε αυτούς που αγαπάτε

Να θυμάστε ότι η αγάπη δεν είναι μόνο δηλώσεις και λόγια, αλλά είναι κυρίως πράξεις. Θυμηθείτε να δηλώσετε την αγάπη σας, να τη δείξετε με ένα μήνυμα, τηλεφώνημα, σημείωμα ή μια απλή χειρονομία από καρδιάς. Θυμίστε στα αγαπημένα σας άτομα πόσο χαίρεστε που είναι μέρος της ζωής σας.

15. Μην σκάτε για όσα δε μπορείτε να αλλάξετε

Αν κάθε φορά ανησυχείτε και σκάτε για πράγματα που δεν μπορείτε να αλλάξετε, το μόνο που θα καταφέρετε θα είναι να είστε διαρκώς υπό πίεση και σε μια κατάσταση μόνιμης δυσαρέσκειας και εκνευρισμού. Αλήθεια, έτσι θέλετε να ζήσετε τη ζωή σας; Επειδή είμαι σίγουρη ότι θα μου απαντήσετε «όχι, θέλω να είμαι ευτυχισμένος/η», τότε σταματήστε να ανησυχείτε για μελλοντικά πράγματα που δεν μπορείτε να αλλάξετε. Διαβεβαιώστε τον εαυτό σας ότι αν κι εφόσον συμβούν, τότε θα δείτε πώς θα τα αντιμετωπίσετε.

16. Ποτέ μην εξαρτάτε την ευτυχία σας από κάτι που θα γίνει στο μέλλον

Αν λέτε «Θα είμαι ευτυχισμένη/ος αν παντρευτώ/χωρίσω/αδυνατίσω/πάρω αύξηση» και άλλα παρόμοια, τότε σαμποτάρετε την ευτυχία σας χωρίς να το συνειδητοποιείτε! Η ευτυχία είναι ο δρόμος, όχι το τελικό αποτέλεσμα.

17. Μην αφήνετε τον εγωισμό σας να σας παρασύρει

Μας παρασέρνει ο εγωισμός μας όταν αντιδρούμε με θυμό, ζήλεια, ή όταν ακολουθούμε τις ανασφάλειές μας. Όταν όμως βάζουμε φίλτρα όπως αυτό της λογικής, της αντικειμενικότητας, των θετικών συναισθημάτων, της ενσυναίσθησης (να κατανοήσουμε πώς νιώθει ο άλλος) και της αγάπης, τότε ο εγωισμός μας δε μας παρασέρνει και οι σχέσεις μας είναι καλύτερες, ποιοτικότερες και πλουσιότερες.

18. Διαλέξτε να είστε κάλος άνθρωπος

Επιλέξτε να κάνετε καλές πράξεις, να λέτε όμορφα λόγια και να μην βλάπτετε κανέναν με τη θέλησή σας. Διαλέξτε να είστε ένας καλός άνθρωπος.

19. Nα χαμογελάτε συχνά

Το χαμόγελο και η καλή κουβέντα στα χείλη βελτιώνουν όχι μόνο τη δική σας διάθεση αλλά και αυτή των ανθρώπων γύρω σας.

20. Προγραμματίστε την ευτυχία σας

H ευτυχία δεν έρχεται από μόνη της, εμείς τη δημιουργούμε! Είναι το κομβικό εκείνο σημείο όπου τα όνειρά μας συναντιούνται με την προετοιμασία που έχουμε κάνει. Κάντε μια συνειδητή προσπάθεια κάθε μέρα να διαμορφώσετε τη ζωή σας όπως επιθυμείτε, κάνοντας κάτι όμορφο.

 Δρ. Λίζα Βάρβογλη, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Πηγή: anelanda.gr

Ο Kανόνας των εσωρούχων, καλό άγγιγμα - κακό άγγιγμα

Artist: Kat Hannah

Η καμπάνια του Συμβουλίου της Ευρώπης, κατά της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης.

Ο Κανόνας των εσωρούχων αποτελεί ένα απλό μέσο που βοηθά τους γονείς να εξηγήσουν στα παιδιά τους ποια είναι τα σημεία του σώματος που δεν πρέπει να τα αγγίζουν οι άλλοι, πώς πρέπει να αντιδράσουν το παιδιά και που να στραφούν για βοήθεια.

Τι λέει όμως ο Κανόνας των Εσωρούχων; Είναι απλό: κανείς δεν μπορεί να αγγίξει ή να χαϊδέψει το παιδί στα σημεία του σώματός του που συνήθως καλύπτονται από τα εσώρουχά τους. Και ούτε τα παιδιά επιτρέπεται να αγγίξουν το σώμα άλλων σε αυτά τα σημεία.

Ο κανόνας είναι επίσης χρήσιμος γιατί βοηθάει να εξηγήσουμε στα παιδιά ότι το σώμα τους τούς ανήκει, ότι υπάρχουν καλά και κακά μυστικά και ότι υπάρχει καλό αλλά και κακό χάδι ή άγγιγμα.

Ο Κανόνας των Εσωρούχων εκπονήθηκε για να βοηθήσει γονείς και κηδεμόνες να ανοίξουν συζήτηση με τα παιδιά τους. Μπορεί μάλιστα να αποτελέσει ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό εργαλείο πρόληψης κατά της σεξουαλικής κακοποίησης.

Ο Κανόνας των Εσωρούχων έχει πέντε σημαντικές πτυχές

1. Το σώμα σου σού ανήκει
Τα παιδιά θα πρέπει να ξέρουν ότι το σώμα τους τούς ανήκει και ότι κανείς δεν μπορεί να τα αγγίξει ή να τα χαϊδέψει χωρίς την άδειά τους. Ο ειλικρινής και άμεσος διάλογος ήδη από μικρή ηλικία για τη σεξουαλικότητα και τα απόκρυφα σημεία του σώματος, με σωστή χρήση των όρων που αφορούν τα γεννητικά όργανα και άλλα σημεία του σώματός τους, θα βοηθήσουν τα παιδιά να αντιληφθούν τι δεν επιτρέπεται. Τα παιδιά διατηρούν το δικαίωμα να αρνηθούν φιλί ή χάδι ακόμη και από άτομο το οποίο αγαπούν. Πρέπει να μάθουν να λένε «Όχι» με άμεσο και αποφασιστικό τρόπο σε περίπτωση ανάρμοστης σωματικής επαφής, όπως και τρόπους να αποφεύγουν καταστάσεις που απειλούν την ασφάλειά τους και να ενημερώνουν έναν ενήλικα τον οποίον εμπιστεύονται. Έχει σημασία να τονισθεί ότι τα παιδιά θα πρέπει να επιμείνουν έως ότου κάποιος να πάρει το θέμα στα σοβαρά.

Στο βιβλίο μας, το χέρι ζητά την άδεια της Κίκο για να την αγγίξει. Η Κίκο δέχεται, αλλά όταν το χέρι προσπαθεί να μπει μέσα στο εσώρουχο η Κίκο λέει «Όχι». Οι γονείς και οι κηδεμόνες μπορούν να αξιοποιήσουν αυτή την αλληλουχία γεγονότων για να εξηγήσουν στο παιδί τους ότι μπορεί να πει «Όχι» ανά πάσα στιγμή.

2. Καλό άγγιγμα – κακό άγγιγμα
Τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται πάντα τη διαφορά μεταξύ του αγγίγματος που επιτρέπεται και εκείνου που θεωρείται ανάρμοστο. Πείτε τους ότι δεν είναι σωστό να κοιτάζει ή να αγγίζει κανείς τα απόκρυφα σημεία του σώματός τους, ούτε είναι σωστό να τους ζητάει κάποιος να δουν ή να αγγίξουν αυτά τα σημεία στο σώμα κάποιου άλλου. Ο Κανόνας των Εσωρούχων τα βοηθάει να αναγνωρίζουν ένα φανερό και εύκολο να το θυμούνται όριο: τα εσώρουχα. Βοηθάει τους ενήλικες να ξεκινήσουν μια κουβέντα με τα παιδιά. Αν τυχόν τα παιδιά δεν είναι βέβαια κατά πόσον η συμπεριφορά ενός ενήλικα είναι αποδεκτή ή όχι, φροντίστε να ξέρουν ότι μπορούν να ζητήσουν από κάποιον ενήλικο τον οποίον εμπιστεύονται να τα βοηθήσει.

Στο βιβλίο μας, η Κίκο δεν δέχεται να την αγγίξουν κάτω από το εσώρουχο. Οι γονείς μπορούν να εξηγήσουν στο παιδί ότι υπάρχουν κάποιοι ενήλικες (όπως οι γονείς, οι κηδεμόνες και οι γιατροί) που μπορεί να χρειαστεί να το αγγίξουν, αλλά ας ενθαρρύνουμε τα παιδιά να πουν «Όχι» ακόμη και σε αυτούς αν τυχόν αισθανθούν άβολα ή αμήχανα.

3. Καλά μυστικά – κακά μυστικά
Η μυστικότητα είναι η τακτική που εφαρμόζουν συνήθως όσοι διαπράττουν το αδίκημα της σεξουαλικής κακοποίησης. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να μάθουμε στα παιδιά τη διαφορά μεταξύ καλών μυστικών και κακών μυστικών, αλλά και να καλλιεργήσουμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Οποιοδήποτε μυστικό τους προκαλεί άγχος, αμηχανία, φόβο ή στενοχώρια δεν θεωρείται καλό και επομένως δεν θα πρέπει να το αποκρύπτουν. Αντιθέτως, θα πρέπει να το πουν σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύονται (γονέα, δάσκαλο, αστυνομικό, γιατρό).

Στο βιβλίο μας, το χέρι ενθαρρύνει την Κίκο να μιλήσει ανοικτά, όταν κάποιος θέλει να την αγγίξει με τρόπο ανάρμοστο. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την αλληλουχία αυτή καταστάσεων για να συζητήσετε τη στη διαφορά μεταξύ καλού μυστικού (όπως λχ. ένα πάρτι γενεθλίων) και κακού μυστικού (οτιδήποτε προκαλεί στο παιδί στενοχώρια και άγχος). Οι γονείς πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να τους αποκαλύπτουν τα κακά μυστικά.

4. Η πρόληψη και η προστασία είναι ευθύνη των ενηλίκων
Τα κακοποιημένα παιδιά νιώθουν αισθήματα ντροπής, ενοχής και φόβου. Οι ενήλικες θα πρέπει να αποφεύγουν να καλλιεργούν ταμπού γύρω από τη σεξουαλικότητα αλλά και να φροντίζουν ώστε τα παιδιά τους να γνωρίζουν σε ποιον να απευθυνθούν για να μιλήσουν σε περίπτωση που ανησυχούν, στενοχωριούνται ή θλίβονται. Το παιδιά δεν αποκλείεται να διαισθανθούν ότι κάτι δεν πάει καλά, οπότε οι μεγάλοι θα πρέπει να είναι προσεκτικοί και να αφουγκράζονται τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των παιδιών. Ίσως υπάρχει λόγος που ένα παιδί αρνείται την επαφή με κάποιον άλλο ενήλικα ή παιδί. Θα πρέπει να το σεβαστούν. Τα παιδιά πρέπει να νιώθουν ότι μπορούν ανά πάσα στιγμή να μιλήσουν με τους γονείς τους.

Το χέρι στο βιβλίο είναι φίλος της Κίκο. Οι μεγαλύτεροι υπάρχουν για να βοηθούν τα παιδιά στην καθημερινότητά τους. Η πρόληψη της σεξουαλικής βίας αποτελεί πρωτίστως ευθύνη των ενηλίκων και είναι σημαντικό να φροντίζουμε να μην φορτώνουμε ένα τέτοιο βάρος στους ώμους των παιδιών.

5. Άλλες χρήσιμες συμβουλές που συνοδεύουν τον Κανόνα των Εσωρούχων

Καταγγελία και αποκάλυψη στοιχείων
Τα παιδιά χρειάζονται σαφείς κατευθύνσεις όσον αφορά τους ενήλικες που μπορεί να βρίσκονται στον περίγυρο ασφάλειάς τους. Πρέπει να τα ενθαρρύνουμε να επιλέξουν ενήλικες τους οποίους μπορούν να εμπιστευτούν, που είναι διαθέσιμοι και πρόθυμοι να τα ακούσουν και να βοηθήσουν. Μόνο ένα από τα μέλη του περίγυρου αυτού μπορεί να κατοικεί στο ίδιο σπίτι με το παιδί, τα υπόλοιπα δεν θα πρέπει να είναι συγγενικά πρόσωπα ούτε να προέρχονται από τον άμεσο οικογενειακό κύκλο. Το παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν πώς να ζητήσουν βοήθεια σε ένα τέτοιο περίγυρο ασφάλειας και εμπιστοσύνης.

Γνωστοί δράστες
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων ο δράστης είναι άτομο που το παιδί γνωρίζει. Είναι πολύ δύσκολο, κυρίως για τα μικρά παιδιά, να καταλάβουν ότι κάποιος που ήδη γνωρίζουν μπορεί να τα βλάψει. Μην ξεχνάτε τη μέθοδο που ακολουθούν συνήθως οι θύτες για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των παιδιών. Στο σπίτι επομένως θα πρέπει να ισχύει ο κανόνας ότι το παιδί οφείλει να ενημερώνει τους γονείς του σε κάθε περίπτωση που κάποιος του προσφέρει δώρα, του ζητάει να κρατήσει ένα μυστικό ή προσπαθεί να βρεθεί μόνος μαζί του.

Άγνωστοι δράστες
Σε μερικές περιπτώσεις ο δράστης μπορεί να είναι ένας άγνωστος. Διδάξτε στο παιδί σας κάποιους απλούς κανόνες για την επαφή με αγνώστους, όπως λ.χ. να μην επιβιβάζονται ποτέ σε αυτοκίνητο ατόμου το οποίο δε γνωρίζουν, ούτε να δέχονται δώρα ή προσκλήσεις από αγνώστους.

Βοήθεια
Τα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχουν ειδικοί οι οποίοι μπορούν να το βοηθήσουν (δάσκαλοι, κοινωνικοί λειτουργοί, ο συνήγορος του πολίτη, γιατροί, ο ψυχολόγος στο σχολείο, η αστυνομία), αλλά και τηλεφωνικές γραμμές τις οποίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να ζητήσουν συμβουλές και βοήθεια.

Δείτε ολόκληρη την εκστρατεία εδώ ενώ το σχετικό βίντεο μπορείτε να δείτε εδώ.

Εμείς το διαβάσαμε στο o-klooun.com, Πηγή singleparent.gr

Thessaloniki Arts and Culture  http://www.thessalonikiartsandculture.gr