Τι είναι η Τέχνη;

Τι είναι η Τέχνη;

Από τα παλιά χρόνια, οι άνθρωποι έβρισκαν τρόπους να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να δίνουν εικόνα στον κόσμο γύρω τους. Αυτό που μπορούμε να ονομάσουμε καλλιτεχνική έκφραση, μπορεί να έχει πολλές μορφές:

απεικόνιση μορφών – εικαστικές τέχνες

σύνθεση ήχων – μουσικές τέχνες

έκφραση με το σώμα, τη φωνή, την αναπαράσταση πράξεων – θέατρο, χορός

Η ιστορία τέχνης των πολιτισμών, φωτίζει το παρελθόν των ανθρώπων.

Ξεκίνησε πριν από περίπου 100.000 χρόνια, από τότε που άρχισαν να οργανώνονται οι πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες.

Ο πρωτόγονος άνθρωπος, απεικόνισε τον κόσμο με απλές γραμμές και χρώματα σε σπήλαια και βράχους, σκαλίζοντας το ξύλο, το κόκαλο και την πέτρα δίνοντάς τους μορφή, μιμούμενος κινήσεις και ήχους φυτών και ζώων δημιουργώντας ύμνους για να εξευμενίζει τους Θεούς του.

Τα καλλιτεχνικά ρεύματα, μας βοηθούν να γνωρίσουμε τις κοινωνικές, πολιτιστικές, αισθητικές αντιλήψεις των ανθρώπων της κάθε εποχής. Έτσι τα έργα τέχνης είναι πολύτιμες ιστορικές όπως και πολιτιστικές πηγές για την ανθρώπινη ιστορία.

Ο ανθρώπινος παράγοντας

Τα έργα τέχνης μαρτυρούν τις πανανθρώπινες αξίες και την αντίληψη των ανθρώπων για τη ζωή.

Τα έργα όμως, μαρτυρούν και την έμπνευση, τις αντιλήψεις, τα βιώματα, τη φαντασία και τις σκέψης του ίδιου του καλλιτέχνη.

Μέσα από την τέχνη του ο κάθε καλλιτέχνης, είτε είναι γνωστός είτε όχι, προσπαθεί να εκφράσει την αντίληψη και την εικόνα του για τη ζωή, τις αξίες, τα πιστεύω τα δικά του αλλά και της κοινωνίας στην οποία ζει, και βέβαια τα συναισθήματά του. Τους φόβους, τις ανησυχίες, τις συγκινήσεις του.

Τι τύπος μαμάς είστε;

Τι τύπος μαμάς είστε;

Πριν από δύο χρόνια, απέκτησα το πρώτο μου μωρό. Το άγχος μου ήταν πολύ μεγάλο. Τόσο για την υγεία και την καλή του ανάπτυξη, όσο και για την δική μου…επίδοση. Και αν σας φαίνεται αστεία η λέξη που χρησιμοποιώ, τότε δεν έχετε παρά να θυμηθείτε τις δικές σας σκέψεις. Αυτές που κάνατε όταν σας έπνιγε το άγχος για το αν θα γίνετε καλή μητέρα. «Θα συμπεριφέρομαι σωστά στο παιδί μου, τι σχέση θα έχω μαζί του, θα είναι ευτυχισμένο, τι μητέρα θα γίνω;» Και σαν να μην φτάνουν οι δικές μας σκέψεις, έρχονται και τα λόγια των γύρω μας να ενισχύσουν το ήδη υπάρχον άγχος μας. «Είσαι πολύ αυστηρή», «Μην είσαι τόσο χαλαρή μαζί του», «Θα το κακομάθεις». Ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφερόμαστε σαν μητέρες, γίνεται εμφανής στους άλλους από τον πρώτο κιόλας χρόνο της ζωής του παιδιού. Αν όμως πιστεύετε πως από τότε αρχίζετε να διαμορφώνεται την συμπεριφορά σας αυτή, κάνετε λάθος. Ο τύπος της μητέρας που η καθεμιά από εμάς εκπροσωπεί, διαμορφώνεται πολύ πριν αποκτήσουμε το πρώτο μας παιδί.

Πώς διαμορφώνεται ο τύπος μιας μητέρας;

Ο μητρικός τύπος που υιοθετεί η κάθε μητέρα, γίνεται διακριτός από τους άλλους και συνήθως από την ίδια, μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου χρόνου της ζωής του παιδιού. Και λέω συνήθως, γιατί κάποιες μητέρες είτε λόγω εσωτερικής άμυνας είτε λόγω των συνεχών αλλαγών που συμβαίνουν τα χρόνια αυτά, δεν συνειδητοποιούν την συμπεριφορά τους. Ενώ όμως ο τύπος αυτός α εμφανίζεται από την γέννηση του παιδιού και μετά, στην πραγματικότητα έχει διαμορφωθεί πριν καν τη σύλληψή του! Και αυτό που τον καθορίζει δεν είναι μόνο το αν η μητέρα αγαπά πολύ ή λίγο το παιδί της. Αυτό που παίζει ρόλο στην διαμόρφωσή του, είναι η ξεχωριστή ζωή της κάθε γυναίκας και η προσωπικότητά της. Οι διαφορετικές εμπειρίες, οι κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικογενειακές συνθήκες ζωής, τα πρότυπα των δικών της γονέων, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς της. Οι παράγοντες αυτοί, είναι που παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του δικού της μητρικού τύπου.

Τι χαρακτηρίζει τον κάθε τύπο

Για να καθορίσουμε τον τύπο στον οποίο ανήκει μια μητέρα, πρέπει να εξετάσουμε τις διαστάσεις της συμπεριφοράς της σε συγκεκριμένους τομείς. Αυτοί είναι:

- Η αποδοχή ή αντίθετα η απόρριψη που δείχνει στο παιδί,

- οι απαιτήσεις που έχει για τη συμπεριφορά του και το μέλλον του και οι προσδοκίες που έχει για αυτά και

- η ανταπόκριση, δηλαδή η ικανότητά της να ενθαρρύνει την ατομικότητα και την ανεξαρτησία του.

Έχοντας ως βάση τις διαστάσεις αυτές, μπορούμε να διακρίνουμε τους παρακάτω τύπους:

Η απαιτητική μαμά

Η απαιτητική, ή αλλιώς η αυταρχική μαμά έχει μεγάλες απαιτήσεις και μικρότερο σεβασμό στην ατομικότητα του παιδιού. Οι απαιτήσεις της από το παιδί είναι τέτοιες, που μπορεί μερικές φορές να μη συμβαδίζουν με τα θέλω του ή ακόμα και με την ηλικία του. Ο έλεγχος και τα όρια είναι σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς της, ενώ συχνά αξιολογεί τη συμπεριφορά του παιδιού δυσκολευόμενη να αποδεχτεί τις πιθανές ιδιαιτερότητές της. Δίνει μεγάλη σημασία στην υπακοή, ενώ θέλει να ακολουθούνται οι υποδείξεις και οι επιθυμίες της. Δεν είναι λίγες οι φορές που χρησιμοποιεί την τιμωρία για να έρθει η συμμόρφωση, αφού η λεκτική της επικοινωνία με το παιδί δεν είναι το δυνατό της κομμάτι. Η συμπεριφορά της δεν χαρακτηρίζεται τόσο από ζεστασιά ή από ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας, όσο από άγχος για την κοινωνική εικόνα του παιδιού και για τη σύγκριση με τα άλλα παιδιά της ηλικίας του.

Η συμπεριφορά του παιδιού

Ένα παιδί με τόσο απαιτητική μαμά, νιώθει άγχος για όλες τις επιδόσεις του, πίεση για τις επιλογές του και αρκετές φορές φόβο για την αντίδρασή της. Νιώθει πίεση προσπαθώντας να αποκτήσει την συμπεριφορά και τις επιδόσεις που «πρέπει», ικανοποιώντας έτσι τις προσδοκίες της. Κι αυτό γιατί όλα φαίνονται ένας αγώνας μέσα από τα μάτια της μαμάς, στον οποίο εκείνο πρέπει όχι απλά να μην κάνει λάθος, αλλά να τερματίσει πρώτο και να ξεχωρίσει. Μεγαλώνοντας, για να προστατέψει τον εαυτό του από την κριτική, τη δυσαρέσκεια και την πιθανή τιμωρία για κάποια «ανεπιθύμητη» συμπεριφορά ή για κάποια αποτυχία, μαθαίνει να κρύβεται πολύ καλά.

Η ανεκτικά επιεικής μαμά

Η επιεικής μαμά έχει σεβασμό στην ατομικότητα του παιδιού, αλλά ελάχιστες απαιτήσεις ή προσδοκίες γι’ αυτό. Αφήνει το παιδί να ασκήσει εκείνο έλεγχο στη συμπεριφορά του, χωρίς να του θέτει όρια ή να του ασκεί έλεγχο. Αποδέχεται τις παρορμήσεις και τις συμπεριφοριστικές επιλογές του, ενώ δεν του επιβάλλει κανενός είδους τιμωρία. Είναι υπέρ της ελευθερίας του και θέλει να συζητά μαζί του τις επιλογές της για πιθανούς κανόνες που υπάρχουν στο σπίτι. Είναι ζεστή, ανεκτική και υποστηρίζει πολύ τις επιλογές του. Δεν έχει όμως σχεδόν καθόλου προσδοκίες από αυτό για όλα όσα θα μπορούσε να καταφέρει, ενώ δεν μπορεί να βάλει όρια ή κανόνες και να τα τηρήσει, δημιουργώντας συχνά σύγχυση για το τι είναι επιτρεπτό και τι όχι.

Η συμπεριφορά του παιδιού

Για ένα βρέφος, αυτός ο τύπος μητέρας είναι επιθυμητός. Ένα βρέφος έχει ανάγκη από πλήρη αποδοχή, ασφάλεια, στοργή, αγάπη, συναισθήματα που μπορεί απλόχερα να του χαρίσει η μητέρα αυτή. Αν όμως η συμπεριφορά της δεν διαφοροποιηθεί καθώς το παιδί θα μεγαλώνει, θα ωριμάζει και θα χρειάζεται όρια και ευκαιρίες να γνωρίζει τον κόσμο και τον εαυτό του, τότε το αποτέλεσμα θα είναι αρνητικό για εκείνο. Θα νιώθει πως είναι ο επικεφαλής στο σπίτι, κινδυνεύοντας να μετατρέψει τον εαυτό του σε ένα μικρό τύραννο! Έχοντας από τη μια τη δυνατότητα να κάνει ότι εκείνο θέλει και από την άλλη μικρή σταθερότητα και προσδοκίες από τη μαμά του, δυσκολεύεται να αυτονομηθεί, να οριοθετήσει αλλά και να ανακαλύψει ουσιαστικά τι θέλει και τι το κάνει πραγματικά ευτυχισμένο. Κι αυτό θα το εμποδίζει να αναλάβει ευθύνες και πρωτοβουλίες τόσο για το ίδιο όσο και για τους άλλους.

Η υπερπροστατευτική μαμά

Η υπερπροστατευτική μαμά, δεν έχει απαιτήσεις από ένα παιδί του οποίου η ατομικότητα και η ανεξαρτησία δεν υπάρχουν για εκείνη. Είναι η μητέρα η οποία δυσκολεύεται πολύ περισσότερο να ξεπεράσει το στάδιο του αποχωρισμού από ότι το ίδιο το παιδί και αρκετές φορές δεν τα καταφέρνει. Δεν έχει απαιτήσεις από αυτό, παρά μόνο να είναι συναισθηματικά εξαρτημένο από εκείνη. Τα όρια και οι κανόνες που χρησιμοποιεί, συνήθως δεν αφορούν την συνετή οριοθέτηση της ανεξαρτησίας και της συμπεριφοράς του, αλλά το «κοίμισμα» της αυτονομίας του. Και αυτό γιατί αυτή η μαμά δεν αποδέχεται το παιδί σαν ένα αυτόνομο άτομο, αλλά σαν μια προέκταση του δικού της εαυτού.

Η συμπεριφορά του παιδιού

Μια υπερπροστατευτική μαμά η οποία δεν ενισχύει την αυτονομία του παιδιού της, δεν το βοηθά να εξελίξει και την εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Αντίθετα το κάνει να νιώθει ανήμπορο. Έτσι κάθε φορά που έχει να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε κατάσταση, νιώθει φόβο και ανασφάλεια. Νιώθει πως δεν μπορεί να τα καταφέρει χωρίς βοήθεια. Μαθαίνει λοιπόν σταδιακά πως δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη ζωή μόνο του, αλλά πρέπει να στηριχτεί κάπου αλλού για να τα καταφέρει. Κάτι που ίσως αποβεί μοιραίο για την μετέπειτα ζωή του, αφού μπορεί να το μετατρέψει σε έναν άνθρωπο που δεν θα πιστεύει ούτε στον εαυτό του, ούτε στις δυνάμεις του. Δεν θα τολμά, δεν θα διεκδικεί, δεν θα είναι ευτυχισμένος.

Η μαμά που αγαπά πολύ

Η μαμά που υπεραγαπά το παιδί της είναι αυτή που τρελαίνεται για αυτό. Αυτή που του αφιερώνει τα πάντα, γιατί όπως συνηθίζει να λέει «το παιδί της είναι όλη της η ζωή»! Συνήθως το πνίγει στα φιλιά, στις αγκαλιές, στα γλυκά και μεγάλα λόγια. Δεν θέλει να κάνει τίποτα χωρίς το παιδί της. Δεν αντέχει ούτε μια βόλτα να πάει χωρίς αυτό. Γιατί; Γιατί της λείπει, γιατί το αγαπά πολύ. Είναι δύσκολο γι’ αυτή να θέσει σταθερά όρια, αλλά ακόμα πιο δύσκολο να το βοηθήσει να αναπτύξει την ατομικότητά του. Η μόνη προσδοκία που έχει από αυτό, είναι να είναι συνεχώς δίπλα της, να την αγαπά, να την στηρίζει, να τη συντροφεύει. Το αποδέχεται όχι σαν αυτόνομο άτομο, αλλά σαν το άτομο που ήρθε για να την ολοκληρώσει και να την γεμίσει.

Η συμπεριφορά του παιδιού

Το παιδί που έχει μια μαμά που το αγαπά υπερβολικά, που στηρίζει τη ζωή της σε εκείνο, κινδυνεύει να μπερδέψει το ρόλο του. Αφού αντί να βλέπει εκείνο τη μητέρα του σαν στήριγμα, βλέπει εκείνη να στηρίζεται σε αυτό. Κι αυτό γιατί; Είτε γιατί δεν έχει καταφέρει η ίδια να αυτονομηθεί, είτε γιατί δεν νιώθει γεμάτη συναισθηματικά. Και το κενό που νιώθει από τις άλλες σχέσεις της, προσπαθεί να το καλύψει μέσα από τη σχέση της με το παιδί, αφού πιστεύει πως θα της χαρίσει όσα οι άλλοι της στέρησαν. Κάτι τέτοιο όμως κάνει το παιδί να νιώθει σταδιακά υποχρεωμένο να αγαπά και να ικανοποιεί τη μητέρα του, ενώ του στερεί τη δυνατότητα να νιώσει και να γνωρίσει άλλα συναισθήματα και άλλες σχέσεις. Αφού κάθε φορά που θα θέλει να εκφράσει οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα διαφορετικό από την απόλυτη αγάπη σε εκείνη, θα νιώθει ενοχή και απόρριψη. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος όμως είναι πως η σχέση αυτή κινδυνεύει να εξελιχθεί σε σχέση εξάρτησης, αφού δεν υπάρχει σωστή κατανομή των ρόλων, των συμπεριφορών και των συναισθημάτων.

Η τέλεια μαμά

Πολλές μητέρες ανάμεσά μας θα ήθελαν να ανήκουν στον τύπο αυτό! Θα ήθελαν να ακούν τους άλλους να τους λέει «Εσύ είσαι η τέλεια μαμά»! Υπάρχει όμως στην πραγματικότητα τέλεια μαμά; Αν υποθέσουμε πως υπάρχει, τότε τι προϋποθέσεις θα έπρεπε να πληρεί; Να είναι τέλεια στα μάτια των άλλων; Κάτι τέτοιο μπορεί να την έκανε να νιώθει μοναδική και ξεχωριστή, δεν θα ήταν όμως παρά μόνο μια επιβεβαίωση του προσωπικού της εγωισμού. Ποια μαμά είναι τέλεια λοιπόν; Η μαμά που αγαπά το παιδί της για αυτό που πραγματικά είναι. Είναι ζεστή, στοργική και δίκαιη. Ακολουθεί σταθερούς κανόνες, αλλά όχι απόλυτους και άκαμπτους. Βοηθά το παιδί να αγαπήσει τον εαυτό του, να αναπτύξει την αυτονομία του και τα χαρίσματά του. Στηρίζει τις επιλογές του και προσδοκά να το δει να κάνει με επιτυχία αυτό που αγαπά. Του επιτρέπει να κάνει λάθη και του δίνει τη δυνατότητα να μάθει μέσα από αυτά. Γιατί πολύ απλά, είναι κι αυτή ένας φυσιολογικός άνθρωπος όπως το παιδί της. Με προτερήματα, ελαττώματα, αδυναμίες, λάθη, μα πάνω από όλα με αποδοχή και αγάπη τόσο για το παιδί όσο και για τον εαυτό της.

Πόσα δώρα είναι αρκετά;

Πόσα δώρα είναι αρκετά;

Πραγματικά, δεν υπάρχει πιο αγαπημένη περίοδος για τα παιδιά αλλά και για μας, από τις μέρες γιορτής που είναι συνυφασμένες με τη χαρά, τη διασκέδαση, αλλά και με την προσμονή των δώρων. Δώρα από τους γονείς, από τους συγγενείς, από τους φίλους. Και έτσι το τρέξιμο αλλά και το άγχος ξεκινά! Και το άγχος είναι μεγάλο για κάθε γονιό, που προσπαθεί να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για το παιδί του. Να του προσφέρει ό,τι εκείνο θέλει, όλα όσα πιστεύει πως θα το κάνουν χαρούμενο. Όχι μόνο δεν θέλει να του στερήσει τίποτα, αλλά αντίθετα θέλει να το γεμίσει δώρα για να το κάνει να χαρεί, να του κάνει ένα μεγάλο πάρτι για να το ικανοποιήσει, να φροντίσει να του δώσει όλα όσα ζητήσει! Πόσα χρειάζεται όμως ένα παιδί για να νιώσει πραγματικά ευτυχισμένο;

Γιατί θέλουμε να κάνουμε πολλά δώρα στα παιδιά μας;

Δεν είναι λίγοι οι γονείς που για να ευχαριστήσουν τα παιδιά τους, προσπαθούν να τους χαρίσουν όλα τα δώρα που μπορεί εκείνα να επιθυμούν. Ή τουλάχιστον, όσα περισσότερα μπορούν. Τρέχουν λοιπόν στα πολυκαταστήματα και αγοράζουν πολλά παιχνίδια! Με τον τρόπο αυτό, εξασφαλίζουν την ευτυχία και τη χαρά του παιδιού τους, η οποία πιστεύουν πως εξαρτάται από την ποσότητα των δώρων που θα πάρει από αυτούς. «Όσο περισσότερα έχει, τόσο πιο ευτυχισμένο θα νιώθει», «Δεν θέλω να του λείψει τίποτα, να μην στερηθεί τίποτα γιατί το αγαπάω», «Δεν θέλω να ζηλέψει το πάρτι του φίλου του και να νιώθει μειονεκτικά», είναι φράσεις που ακούμε συχνά. Και έτσι προσπαθούν να καλύψουν όλες τις επιθυμίες του αγοράζοντας πολλά δώρα και οργανώνοντας μεγάλα πάρτι. Αυτό όμως που ξεχνούν, είναι πως η κάλυψη μιας επιθυμίας ενός παιδιού όπως για παράδειγμα η επιθυμία του για την απόκτηση ενός παιχνιδιού, δεν συνεπάγεται και την κάλυψη των αναγκών του. Τα πολλά δώρα λοιπόν ή ένα πλούσιο πάρτι, δεν σημαίνουν αλλά ούτε και εξασφαλίζουν την αγάπη για κανένα παιδί.

Καλύπτοντας τις δικές μας επιθυμίες

Δεν είναι λίγες οι φορές που ο ερχομός των γιορτών φέρνει μαζί του αναμνήσεις από την δική μας παιδική ηλικία. Πώς περνούσαμε τις μέρες της γιορτής μας με την οικογένεια και τους φίλους μας, τα δώρα που μας κάνανε, αλλά και τα δώρα που θέλαμε και δεν παίρναμε ποτέ. Δεν είναι λοιπόν λίγοι οι γονείς, που προβάλλουν τις επιθυμίες που είχαν σαν παιδιά ή ακόμα και τις επιθυμίες που έχουν σαν ενήλικες στα δώρα των παιδιών τους. Νιώθοντας πως οι ίδιοι σαν παιδιά στερήθηκαν τα δώρα που επιθυμούσαν, έχουν την ανάγκη να προσφέρουν πολλά δώρα στα παιδιά τους, έτσι ώστε και εκείνα να μην νιώσουν στέρηση, αλλά και οι ίδιοι να νιώσουν καλά με τον εαυτό τους. Πολλές φορές λοιπόν προσφέρουν δώρα στα παιδιά τους που δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που εκείνα επιθυμούν, ούτε έχουν ως απώτερο σκοπό τους να τα ευχαριστήσουν. Αντίθετα προβάλλουν τα δικά τους όνειρα και τις δικές τους επιθυμίες. Έτσι δεν είναι λίγες οι φορές που βλέπουμε παιδιά να μην είναι ικανοποιημένα ακόμα και με ένα πολύ ακριβό και φανταχτερό δώρο, όχι γιατί είναι αχάριστα αλλά γιατί απλά το δώρο αυτό δεν είναι αυτό που πραγματικά επιθυμούσαν.

Εξαγοράζοντας τις ενοχές μας…

Ένας λόγος για τον οποίο συχνά οι γονείς χαρίζουν πολλά και κάποιες φορές ακριβά δώρα, είναι γιατί πιστεύουν πως τα δώρα αυτά θα καλύψουν όλα τα πιθανά παράπονα των παιδιών απέναντί τους, αλλά και όλες τις δικές τους ενοχές απέναντι στο γονεϊκό τους ρόλο. Οι πολλές ώρες εργασίας, οι αρκετές ώρες απουσίας από το σπίτι, ο λίγος χρόνος που αφιερώνουν στα παιδιά, είναι μερικοί από τους λόγους που μπορεί να κάνουν ένα γονιό να νιώσει ενοχές. Προσφέροντάς τους λοιπόν όσο περισσότερα δώρα μπορούν, ή το καλύτερο πάρτι, προσπαθούν από την μία να καλύψουν το κενό αυτό της απουσίας τους στα παιδιά δείχνοντάς τους πως ενδιαφέρονται πολύ γι’ αυτά, ενώ από την άλλη να καλύψουν το αίσθημα ενοχής που νιώθουν που απέναντί τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως, πως όλα τα παιδιά έχουν μία βασική ανάγκη, τους ίδιους τους γονείς τους. Την αγάπη, τη φροντίδα, το ενδιαφέρον, την παρουσία τους. Και κανένα δώρο στον κόσμο δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανάγκη τους αυτή.

Ο κίνδυνος των ατελείωτων δώρων…

Βέβαια πολλοί από σας θα σκέφτεστε, εντάξει πόσο άσχημο είναι να παίρνει κανείς πολλά δώρα; Ποιο παιδί δεν θα χαιρότανε; Και όμως το να πνίγουμε τα παιδιά μας στα δώρα, δεν είναι τόσο αβλαβές όσο νομίζουμε. Τα πολλά δώρα μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση στα παιδιά, δίνοντάς τους το μήνυμα πως δείχνουμε την αγάπη μας με την ποσότητα ή το κόστος των δώρων που προσφέρουμε στον άλλο. Και η αντίληψη πως μας αγαπά όποιος μας προσφέρει πολλά ή ακριβά δώρα, δεν είναι καθόλου υγιής ούτε για ένα παιδί, αλλά ούτε και για μας τους ενήλικες. Έτσι, το να συνδέουμε την ημέρα της γιορτής τους, αλλά και την αγάπη που νιώθουμε εμείς για τα παιδιά μας με τα δώρα που τους προσφέρουμε, θα τα εμποδίσει να καταλάβουν την πραγματική αξία και έννοια της αγάπης και της προσφοράς.

Η παγίδα του καταναλωτισμού

Η «μάστιγα» του καταναλωτισμού, επηρεάζει τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο την καθημερινή μας ζωή. Και μην φανταστείτε πως η επιρροή αυτή αφορά μόνο εμάς, τους ενήλικες. Στην ίδια παγίδα με εμάς και πολλές φορές σε μεγαλύτερο βαθμό, πέφτουν και τα παιδιά. Κι αυτό γιατί τα παιδιά δεν έχουν ούτε την ωριμότητα, ούτε τη λογική, αλλά ούτε και την δύναμη να αντιμετωπίσουν τις φανταχτερές αυτές εικόνες. Οι ατελείωτες διαφημίσεις καινούριων και όμορφων παιχνιδιών, σε συνδυασμό με την έξυπνη παρουσίασή τους, κάνουν από την μία τα παιδιά να μην μπορούν να τους αντισταθούν και από την άλλη τους γονείς να μην μπορούν να αποφασίσουν τι από όλα αυτά θα ευχαριστούσε περισσότερο το παιδί τους. Η αντιμετώπιση λοιπόν της καταναλωτικής αυτής μανίας που μπορεί να μας πιάνει, τόσο η δική μας όσο και των παιδιών μας, παίζει καταλυτικό ρόλο τόσο στην ορθή επιλογή των δώρων τους, όσο και για την ψυχική τους υγεία.

Οι παιδικές…μεγάλες απαιτήσεις

Δεν είναι λίγες οι φορές που ρωτώντας ένα παιδί τι δώρο θέλει, παράδειγμα για τα γενέθλιά του, δεν ξέρει τι να πρωτοζητήσει! Οι απαιτήσεις των παιδιών, είναι τόσο μεγάλες όσο η προσφορά των παιδικών παιχνιδιών. Αλλά δεν είναι και λίγες οι φορές που αντικρίζουμε την απογοήτευση στα μάτια τους, όταν τους προσφέρουμε τα δώρα που με τόση αγάπη διαλέξαμε γι’ αυτά. Η αντίδραση αυτή των παιδιών καθώς και οι μεγάλες απαιτήσεις τους, είναι εν μέρει δικαιολογημένες. Βλέποντας την μεγάλη προσφορά της αγοράς, κυρίως μέσα από την τηλεόραση, έχουν στο μυαλό αλλά και στην φαντασία τους, την προσφορά ενός μεγάλου και εντυπωσιακού δώρου που καμιά φορά ακόμα και όταν το λαμβάνουν δεν είναι αντίστοιχο της προσδοκίας τους. Είναι λοιπόν αναμενόμενο να υπάρχει μια μικρή δόση απογοήτευσης, αφού είναι λίγες οι φορές που η πραγματικότητα μπορεί να ανταγωνιστεί ισάξια την δική μας φαντασία.

Η έννοια των χρημάτων

Υπάρχουν όμως και οι γονείς, που τρομοκρατούνται μπροστά στις απαιτήσεις των παιδιών τους. Κι αυτό γιατί η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει την πόρτα όλων μας. Γονείς ψυχραιμία! Όπως κάθε πράγμα που συμβαίνει στη ζωή μας, έτσι και αυτό μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε με θετικό αλλά και δημιουργικό τρόπο. Η συζήτηση για τα δώρα ή την οργάνωση της γιορτής των γενεθλίων, μπορεί να είναι μια πολύ ωραία εισαγωγή των παιδιών γύρω από την έννοια των χρημάτων. Ένας καλός τρόπος, είναι να τους πούμε το χρηματικό ποσό το οποίο διαθέτουμε για το δώρο τους ή για το πάρτι τους, για να σκεφτούν τι θα ζητήσουν με βάση αυτό. Κι αν θέλουμε να τα βοηθήσουμε να έρθουν πιο κοντά με την έννοια της αποταμίευσης αλλά και της προσπάθειας για την επίτευξη των στόχων τους, μπορούμε να τους δώσουμε την ιδέα να συγκεντρώσουν χρήματα έτσι ώστε ή να αγοράσουν κάτι για τον εαυτό τους, είτε να προσθέσουν τα χρήματα αυτά σε αυτά που εμείς θα διαθέσουμε γι’ αυτά.

Μαθαίνοντας στα παιδιά να προσφέρουν δώρα

Έχετε σκεφτεί όμως ποτέ την ανταλλαγή δώρων; Βέβαια θα αναρωτιέστε πώς μπορεί ένα μικρό παιδί να φτιάξει δώρο για ένα άλλο; Μπορούμε να βάλουμε ένα παιδί στο πνεύμα της προσφοράς δώρων αλλά και αγάπης, με μικρούς αλλά και ουσιαστικούς τρόπους. Δείξτε τους πως δεν είναι ανάγκη ένα δώρο για να δείχνει την αγάπη μας να είναι πολύ ακριβό ή ακόμα δεν χρειάζεται να το αγοράσουμε. Βοηθήστε τα να φτιάξουν τα δικά τους συμβολικά δώρα για τους ανθρώπους που αγαπάνε. Κάντε τα να καταλάβουν πόσο σημαντικό είναι ένα τέτοιο δώρο πρώτα πρώτα για σας. Αν πάλι είναι αρκετά μικρά για κάτι τέτοιο, μπορείτε να φτιάξετε ή να αγοράσετε μαζί τους δώρα για το φίλο τους. Κι αν δεν δείτε τον ενθουσιασμό να ζωγραφίζεται από την αρχή στο πρόσωπό τους, κάντε λίγη υπομονή. Η χαρά θα έρθει με τον καιρό, αφού το παιδί θα μάθει σταδιακά να χαίρεται μέσα από την προσφορά.

Η πραγματική έννοια της αγάπης

Το πιο σημαντικό τις γιορτινές μέρες, είναι να καταλάβει το παιδί το πραγματικό νόημά τους. Και το νόημα αυτό δεν βρίσκεται ούτε στα ακριβά δώρα, ούτε στις υλικές απολαύσεις. Βοηθήστε το να νιώσει τα βαθιά μηνύματα, δείξτε του τι είναι αυτό που πραγματικά μπορεί να μας χαρίσει χαρά και ευτυχία. Ένα πολύ ακριβό και όμορφο δώρο, θα μας γεμίσει χαρά αλλά μόνο προσωρινά. Μια βαθιά και ουσιαστική σχέση αγάπης όμως, θα μας χαρίζει χαρά για μια ολόκληρη ζωή. Σημασία δεν έχει τι θα μας φέρει ο καλεσμένος μας, αλλά το ότι θα έρθει για να είναι κοντά μας την ημέρα της γιορτής μας. Και φυσικά μην ξεχνάτε πως ο καλύτερος τρόπος για να διδάξουμε κάτι στα παιδιά μας, είναι το δικό μας παράδειγμα.

Μαθαίνουμε διασκεδάζοντας και το καλοκαίρι!

Μαθαίνουμε διασκεδάζοντας και το καλοκαίρι!

Τα σχολεία έκλεισαν, όμως τα παιδιά δεν σταματούν ποτέ να μαθαίνουν πράγματα. Η περίοδος των διακοπών μπορεί να βοηθήσει να διαπιστώσουμε ότι η μάθηση μπορεί να είναι διασκεδαστική! Να αποτελέσει μια σημαντική ευκαιρία για την εκμάθηση νέων πραγμάτων ή για την επανάληψη όσων ήδη γνωρίζουμε με έναν πιο ευχάριστο και βιωματικό τρόπο!

Μερικές ιδέες για την περίοδο των διακοπών:

- Βεβαιωθείτε ότι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού τα παιδιά δεν θα χάσουν την επαφή με το βιβλίο. Διαβάστε μαζί, επιλέγοντας
βιβλία που ανταποκρίνονται στην ηλικία αλλά και στα ενδιαφέροντά τους, επισκεφθείτε την τοπική βιβλιοθήκη.

- Αξιοποιήστε τα ενδιαφέροντά του ως πηγές γνώσης. Εάν για παράδειγμα στο παιδί σας αρέσει να ζωγραφίζει, δώστε του βιβλία για μεγάλους ζωγράφους, παρακολουθήστε μαζί εκθέσεις κλπ. Αν του αρέσει το ποδόσφαιρο, βοηθήστε το να φτιάξει στατιστικά στοιχεία για τις ομάδες, με στοιχεία που θα βρείτε σε εφημερίδες, περιοδικά και το ίντερνετ.

- Τα ταξίδια με το αυτοκίνητο δεν χρειάζεται να είναι βαρετά. Μετατρέψτε τα σε ένα διασκεδαστικό μάθημα αριθμητικής. Αντί να ακούτε συνέχεια την ερώτηση «πότε φτάνουμε;», ζητήστε από το παιδί να υπολογίσει μόνο του πόσο ακόμα χρόνος χρειάζεται μέχρι τον τελικό σας προορισμό, δίνοντάς του ως στοιχεία την απόσταση και την ταχύτητα του αυτοκινήτου. Στα πιο μικρά παιδιά, ζητήστε να διαβάζουν τα γράμματα και τους αριθμούς στις πινακίδες των αυτοκινήτων που κινούνται μπροστά σας.

- Αφήστε το να αγοράσει μόνο του το παγωτό του –υπολογίζοντας ποιο νόμισμα πρέπει να δώσει και πόσα ρέστα να πάρει. Δώστε του την απόδειξη για να ελέγξει αν είναι σωστός ο λογαριασμός στο ξενοδοχείο ή την ταβέρνα.

- Μην ξεχάσετε να συμπεριλάβετε στη βαλίτσα των διακοπών σας μερικά παιχνίδια λέξεων και αριθμών που μπορείτε να παίζετε όλοι μαζί, όπως Scrabble, Monopoly, ντόμινο, σταυρόλεξα και sudoku.

- Πάρτε το παιδί μαζί σας στην κουζίνα όταν μαγειρεύετε και ζητήστε του –ανάλογα με την ηλικία του- να σας βοηθήσει να μετρήσετε τα υλικά ή να διαβάσει τη συνταγή.

- Δώστε του ένα ημερολόγιο και ενθαρρύνετέ το να καταγράφει τις εμπειρίες του από τις διακοπές.

Πρώτη φορά διακοπές χωρίς το παιδί. Πρώτη φορά διακοπές χωρίς το παιδί. Αυτό το καλοκαίρι, σκέφτεστε μετά από καιρό να περάσετε λίγες μέρες μόνοι σας, χωρίς το παιδί σας. Μόλις όμως η σκέψη αυτή περνά από το μυαλό σας, πολλές άλλες ακολουθούν: είναι σωστό ή όχι, μήπως δεν είναι έτοιμο ακόμα, μήπως του κάνει κακό; Και όταν τελικά το αποφασίζετε σκέφτεστε… ποιος είναι ο καλύτερος και ο πιο ανώδυνος τρόπος; Είναι η σωστή στιγμή; Τι πρέπει να προσέξω; Ποια ηλικία είναι κατάλληλη; Μια ασφαλής ηλικία για την πρώτη φορά, είναι όταν το παιδί έχει κλείσει τα 2,5 - 3 χρόνια του. Ο κυριότερος λόγος είναι ότι σε αυτή την ηλικία πια το παιδί μπορεί να καταλάβει αυτά που του λένε, κι έτσι οι γονείς μπορούν να του εξηγήσουν ότι θα φύγουν και κάποιες μέρες μετά θα ξαναγυρίσουν. Πέρα απ’ αυτό, υπάρχει κι ένας άλλος λόγος. Μέχρι την ηλικία των 2 - 2,5 ετών, αναπτύσσεται η αίσθηση ασφάλειας του παιδιού μέσα από τη σχέση του με το πρόσωπο που το φροντίζει. Τι πρέπει να προσέξετε: *Λέμε την αλήθεια. Το παιδί πρέπει να ξέρει πού θα πάτε (ταξίδι, πίσω στη δουλειά κ.λπ.), πότε θα γυρίσετε, κάθε πότε θα το παίρνετε τηλέφωνο, με λίγα λόγια τι ακριβώς θα μεσολαβήσει μέχρι να ξαναβρεθεί μαζί σας. Έτσι, ξέρει τι θα γίνει αυτό το διάστημα και τι να περιμένει. *Αποχαιρετήστε τα παιδιά πριν φύγετε. Αν φύγετε την ώρα που κοιμάται ή είναι απασχολημένο με κάτι, θα το αναστατώσετε πολύ και θα του προκαλέσετε ανασφάλεια και άγχος. *Αποφύγετε τα κλάματα και μην δείχνετε ότι δε θέλετε να φύγετε χωρίς το παιδί. Αν κάνετε έτσι εσείς που ξέρετε ότι θα γυρίσετε σε λίγες μέρες, τι θα κάνει το παιδί. Είναι λογικό να σκεφτεί ότι τέτοιος αποχωρισμός σημαίνει ότι το εγκαταλείπετε για πάντα. Πείτε ένα ευχάριστο, τρυφερό και σταθερό αντίο. Φανείτε ήρεμοι και δείξτε στο παιδί εμπιστοσύνη λέγοντάς του ότι είστε σίγουροι πως θα τα βγάλει μια χαρά πέρα χωρίς εσάς. *Μπορείτε να φτιάξτε ένα ημερολόγιο με τις μέρες που θα λείπετε. Έτσι, θα ξέρει πόσες μέρες μένουν και θα ξέρει πότε έφτασε η μέρα να είστε πάλι μαζί. *Η συνέπεια είναι καταλυτική. Κρατήστε όποια υπόσχεση δώσετε στο παιδί σας. Να τηλεφωνείτε όσο συχνά του έχετε υποσχεθεί και την ώρα που έχετε πει, και να επιστρέψει σπίτι του στην ημερομηνία που έχετε ορίσει.

Πρώτη φορά διακοπές χωρίς το παιδί.

Αυτό το καλοκαίρι, σκέφτεστε μετά από καιρό να περάσετε λίγες μέρες μόνοι σας, χωρίς το παιδί σας. Μόλις όμως η σκέψη αυτή περνά από το μυαλό σας, πολλές άλλες ακολουθούν: είναι σωστό ή όχι, μήπως δεν είναι έτοιμο ακόμα, μήπως του κάνει κακό; Και όταν τελικά το αποφασίζετε σκέφτεστε… ποιος είναι ο καλύτερος και ο πιο ανώδυνος τρόπος; Είναι η σωστή στιγμή; Τι πρέπει να προσέξω;

Ποια ηλικία είναι κατάλληλη;

Μια ασφαλής ηλικία για την πρώτη φορά, είναι όταν το παιδί έχει κλείσει τα 2,5 - 3 χρόνια του. Ο κυριότερος λόγος είναι ότι σε αυτή την ηλικία πια το παιδί μπορεί να καταλάβει αυτά που του λένε, κι έτσι οι γονείς μπορούν να του εξηγήσουν ότι θα φύγουν και κάποιες μέρες μετά θα ξαναγυρίσουν. Πέρα απ’ αυτό, υπάρχει κι ένας άλλος λόγος. Μέχρι την ηλικία των 2 - 2,5 ετών, αναπτύσσεται η αίσθηση ασφάλειας του παιδιού μέσα από τη σχέση του με το πρόσωπο που το φροντίζει.

Τι πρέπει να προσέξετε:

*Λέμε την αλήθεια. Το παιδί πρέπει να ξέρει πού θα πάτε (ταξίδι, πίσω στη δουλειά κ.λπ.), πότε θα γυρίσετε, κάθε πότε θα το παίρνετε τηλέφωνο, με λίγα λόγια τι ακριβώς θα μεσολαβήσει μέχρι να ξαναβρεθεί μαζί σας. Έτσι, ξέρει τι θα γίνει αυτό το διάστημα και τι να περιμένει.

*Αποχαιρετήστε τα παιδιά πριν φύγετε. Αν φύγετε την ώρα που κοιμάται ή είναι απασχολημένο με κάτι, θα το αναστατώσετε πολύ και θα του προκαλέσετε ανασφάλεια και άγχος.

*Αποφύγετε τα κλάματα και μην δείχνετε ότι δε θέλετε να φύγετε χωρίς το παιδί. Αν κάνετε έτσι εσείς που ξέρετε ότι θα γυρίσετε σε λίγες μέρες, τι θα κάνει το παιδί. Είναι λογικό να σκεφτεί ότι τέτοιος αποχωρισμός σημαίνει ότι το εγκαταλείπετε για πάντα. Πείτε ένα ευχάριστο, τρυφερό και σταθερό αντίο. Φανείτε ήρεμοι και δείξτε στο παιδί εμπιστοσύνη λέγοντάς του ότι είστε σίγουροι πως θα τα βγάλει μια χαρά πέρα χωρίς εσάς.

*Μπορείτε να
φτιάξτε ένα ημερολόγιο με τις μέρες που θα λείπετε. Έτσι, θα ξέρει πόσες μέρες μένουν και θα ξέρει πότε έφτασε η μέρα να είστε πάλι μαζί.

*Η συνέπεια είναι καταλυτική. Κρατήστε όποια υπόσχεση δώσετε στο παιδί σας. Να τηλεφωνείτε όσο συχνά του έχετε υποσχεθεί και την ώρα που έχετε πει, και να επιστρέψει σπίτι του στην ημερομηνία που έχετε ορίσει.

Πάμε κατασκήνωση!!!

Πάμε κατασκήνωση!!!

Οι καλοκαιρινές διακοπές, είναι για μας ζήτημα χρόνου. Όμως για τα παιδιά έχουν ήδη ξεκινήσει. Υπάρχει λοιπόν ένας τρόπος, για να περάσουν τις διακοπές τους σε ένα ευχάριστο αλλά και ασφαλές μέρος αντί να ρουτινιάζουν στον καναπέ του σπιτιού, μέχρι να έρθει η στιγμή να κάνουν διακοπές μαζί μας. Ποιος είναι αυτός; Μα φυσικά οι παιδικές κατασκηνώσεις.

Πολλοί είναι οι γονείς που προσπαθούν να βρουν έναν τρόπο, για να περάσουν τα παιδιά τους δημιουργικά τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Ειδικά όταν οι ίδιοι εργάζονται το μεγαλύτερο μέρος του καλοκαιριού και δεν μπορούν να μοιραστούν το χρόνο τους με αυτά. Μια καλή λύση λοιπόν για να περάσει το παιδί το χρόνο του διασκεδαστικά αλλά παράλληλα δημιουργικά, είναι η συμμετοχή του σε μια παιδική κατασκήνωση. Οι παιδικές κατασκηνώσεις φιλοξενούν κάθε καλοκαίρι μεγάλο αριθμό παιδιών. Κι αν ακούγοντας κατασκήνωση, φέρνετε στο μυαλό σας σκηνές και ανέμελη αραχτή ζωή, μάλλον δεν γνωρίζετε τι γίνεται στις σύγχρονες παιδικές κατασκηνώσεις. Οι σκηνές έχουν δώσει τις θέσεις τους σε μικρά ξύλινα ή πέτρινα σπιτάκια, ενώ ένα καθημερινό πρόγραμμα κινητοποιεί όλους τους τομείς ανάπτυξης ενός παιδιού.

Τι είναι η κατασκήνωση

Αν θέλαμε με απλά λόγια να περιγράψουμε τι είναι μια παιδική κατασκήνωση, θα λέγαμε πως είναι μια μικρή παιδική κοινωνία, η οποία αποτελείται από μικρές ομάδες παιδιών, που περνούν δημιουργικά την καθημερινότητά τους στην φύση, μέσα από ψυχαγωγικές αλλά παράλληλα παιδαγωγικές δραστηριότητες. Σε μια κατασκήνωση, οι υπεύθυνοι των παιδικών ομάδων, οι λεγόμενοι ομαδάρχες, προσπαθούν να κάνουν τη διαμονή των παιδιών όσο πιο ευχάριστη και εποικοδομητική γίνεται. Αυτό το πετυχαίνουν με παιχνίδι, αθλητισμό, ψυχαγωγία, γνώσεις και επαφή με την φύση.

Γιατί να πάει ένα παιδί κατασκήνωση

Ένα παιδί που θα πάει κατασκήνωση, θα έχει περισσότερα οφέλη από όσα νομίζουμε. Πέρα από τις γνωριμίες με άλλα παιδιά, την διασκέδαση, την ζωή και την επαφή με τη φύση, η διαμονή ενός παιδιού σε μια πρώτη μικρή κοινωνία έχει πολύ περισσότερα να του προσφέρει. Είναι πολύ πιθανό πως αυτή θα είναι η πρώτη φορά που το παιδί θα μείνει περίπου δύο εβδομάδες χωρίς τη επίβλεψη των γονιών του, έχοντας την ευθύνη για τον εαυτό του. Αυτό λοιπόν σημαίνει, πως θα πρέπει να αναπτύξει την αυτονομία του, να μάθει να οργανώνει το χρόνο και τις υποχρεώσεις του, να είναι υπεύθυνο, να συνεργάζεται με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να λειτουργεί σαν μέλος αυτής. Θα μάθει να αναπτύσσει σχέσεις με συνομηλίκους, να διασκεδάζει και να δουλεύει μαζί τους, αλλά και να αναπτύσσει σχέσεις με ενήλικα πρόσωπα που δεν ανήκουν στο οικογενειακό του περιβάλλον. Έτσι αποκτά κοινωνική ευαισθησία και κοινωνικές δεξιότητες. Μαθαίνει να συνεργάζεται, να αντιμετωπίζει δυσκολίες, να αναλαμβάνει ευθύνες, να συμμορφώνεται στους κοινούς κανόνες, να είναι λειτουργικό μέλος μιας κοινωνικής ομάδας.

Από ποια ηλικία μπορεί να πάει ένα παιδί κατασκήνωση

Συνήθως ένα παιδί ηλικίας πέντε με έξι ετών, μπορεί να πάει στην κατασκήνωση. Αυτό όμως δεν είναι κανόνας και φυσικά δεν ισχύει για όλα τα παιδιά. Μεγάλη σημασία παίζει η προσωπικότητα του παιδιού, η συναισθηματική του ωριμότητα, η ικανότητά του να αυτοεξυπηρετείται, η ετοιμότητά του να αποχωριστεί τους γονείς του και φυσικά ο τρόπος με τον οποίο έχει μεγαλώσει. Για να είναι έτοιμο ένα παιδί να πάει κατασκήνωση, πρέπει να μπορεί να αντιμετωπίσει ψυχικά τον αποχωρισμό από τους γονείς του, χωρίς να νιώθει άγχος ή λύπη γι’ αυτό. Έτσι για ένα παιδί που είναι προσκολλημένο σε αυτούς, είναι πολύ δύσκολο να μείνει ξαφνικά μόνο του.

*Προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί στην κατασκήνωση

Είναι πολύ συχνό φαινόμενο, ειδικά την πρώτη φορά που ένα παιδί πάει κατασκήνωση, να αντιμετωπίσει μικρές ή μεγάλες δυσκολίες. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να αφορούν είτε την καθημερινότητά του είτε την συναισθηματική και ψυχολογική του κατάσταση.

Ανάγκη για αυτοεξυπηρέτηση

Ένα παιδί που πάει στην κατασκήνωση, πρέπει να μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί σε όλους τους βασικούς τομείς. Να μπορεί δηλαδή να φάει μόνο του, να ντυθεί, να πλυθεί, να γνωρίζει τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας. Έτσι για παράδειγμα θα πρέπει να γνωρίζει κάθε πότε πρέπει να πλένεται και κάθε πότε να αλλάζει ρούχα. Πράγματα που μπορεί να ακούγονται απλά, είναι όμως απαραίτητα για ένα παιδί που θα περάσει δύο περίπου εβδομάδες μόνο του, προστατεύοντας τον εαυτό του και την υγεία του. Και μπορεί για μας να φαντάζουν λεπτομέρειες, για κάποια παιδιά όμως πέντε, έξι ή σε κάποιες περιπτώσεις και μεγαλύτερων ετών, αυτές οι καθημερινές συνήθειες φαντάζουν βουνό.

Πειθαρχία, υπευθυνότητα και υποχρεώσεις

Πέρα από τις χαρές που απολαμβάνουν τα παιδιά σε μια κατασκήνωση, δεν παύουν να έχουν και κάποιες υποχρεώσεις στις οποίες πρέπει να είναι συνεπή. Οι υποχρεώσεις αυτές μπορεί να αφορούν τη λειτουργία της ομάδας, ή τους κανόνες λειτουργίας της κατασκήνωσης. Σε κάθε περίπτωση το παιδί θα πρέπει να μπορεί να
συμμορφώνεται στους κανόνες αυτούς για να παραμείνει στην ομάδα.

Η ένταξη στην ομάδα

Ένα πολύ σημαντικό συστατικό για να περάσει όμορφα ένα παιδί, είναι το πώς θα ενταχθεί στην ομάδα. Υπάρχουν παιδιά που είναι πολύ κοινωνικά και δεν αντιμετωπίζουν καμία δυσκολία στις σχέσεις τους. Υπάρχουν όμως άλλα πιο εσωστρεφή, τα οποία αργούν να ενταχθούν σε μια ομάδα. Το πόσο εύκολη θα είναι η ένταξη του κάθε παιδιού, εξαρτάται κυρίως από την προσωπικότητά του, τα στοιχεία του χαρακτήρα του, τον τρόπο με τον οποίο ζει και την κοινωνικότητα την οποία τη διακρίνει. Έτσι ένα παιδί του οποίου η καθημερινότητα δεν περιλαμβάνει παιχνίδι με άλλα παιδιά παρά μόνο τους γονείς του ή με άλλους ενήλικες, θα έχει μεγαλύτερη δυσκολία από ένα παιδί που έχει συνηθίσει να συναναστρέφεται με συνομηλίκους του. Σημαντικό ρόλο όμως παίζει και η προετοιμασία που θα έχει από εσάς για το πώς θα μπορέσει να δημιουργήσει τις πρώτες του σχέσεις. Και φυσικά, η πιο καλή προετοιμασία δεν είναι η λεκτική, αλλά η ουσιαστική, όπως είναι το δικό σας παράδειγμα.

Χωρίς τη μαμά

Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά που πάνε για πρώτη φορά κατασκήνωση, είναι ο αποχωρισμός από τους γονείς. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς, αν το παιδί τους μπορεί να τους αποχωριστεί. Για παράδειγμα ένα παιδί που δεν μπορεί να κοιμηθεί ένα βράδυ στο σπίτι των παππούδων του χωρίς τους γονείς του, είναι λογικό να μην μπορεί να μείνει στην κατασκήνωση παρά μόνο για μερικές ώρες. Αν πάλι πιστεύετε πως το παιδί σας είναι έτοιμο για ένα τέτοιο βήμα, τότε δεν έχετε παρά να το προετοιμάσετε σωστά πριν έρθει η στιγμή του αποχωρισμού, έτσι ώστε να νιώθει ασφαλές. Και αν εκείνο δείξει λίγο αγχωμένο τις πρώτες μέρες, κάτι πολύ φυσικό αφού πρόκειται για μια καινούρια εμπειρία, προσπαθήστε να το καθησυχάσετε αντί να αγχωθείτε κι εσείς μαζί του. Δώστε του την επαφή που έχει ανάγκη μαζί σας, όπως για παράδειγμα συχνές επισκέψεις ή πολλά καθημερινά τηλεφωνήματα. Δείξτε του πως του έχετε εμπιστοσύνη, αλλά και πως θα είστε δίπλα του σε ό,τι χρειαστεί. Άλλωστε αυτή η ανησυχία, δεν θα κρατήσει για πολύ.

Όταν η αγάπη δεν είναι αποκλειστική υπόθεση

Φανταστείτε πώς μπορεί να νιώθει ένα παιδί που από βασιλιάς που ήταν στο σπίτι του, γίνεται απλός άνθρωπος σε μια ομάδα με πολλούς άλλους. Τώρα πια θα πρέπει να μοιράζεται την αγάπη του ενήλικα, δηλαδή του ομαδάρχη, τις φροντίδες και τις ώρες του με άλλα άτομα. Αυτό σημαίνει πως χάνει την αποκλειστικότητα, τα προνόμιά του, την ξεχωριστή θέση που είχε στην ομάδα της οικογένειας, το θρόνο του. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να διαχειριστεί τα συναισθήματα που του δημιουργούνται με όλες αυτές τις αλλαγές, για να μπορέσει να λειτουργήσει υγιώς στην ομάδα. Σε αυτό θα βοηθήσει ο ομαδάρχης του και φυσικά εσείς.

*Τι πρέπει να προσέξετε

Συζητήστε με το παιδί σας

Πριν έρθει ο καιρός να φύγει το μικρό σας, μιλήστε διεξοδικά μαζί του για τα πάντα. Προετοιμάστε το για όλα όσα πρέπει να ξέρει και όλα όσα υπάρχει περίπτωση να αντιμετωπίσει. Βοηθήστε το να νιώσει ασφαλές αλλά και αισιόδοξο για το πόσο όμορφα θα περάσει.

Επιλέξτε την κατάλληλη κατασκήνωση για σας και το παιδί σας

Εξετάστε προσεχτικά τις υποψήφιες κατασκηνώσεις. Τη φιλοσοφία τους, το πρόγραμμά τους, τις δραστηριότητες που θα παρέχουν. Μα πάνω από όλα εξετάστε τη νομιμότητά τους, την ύπαρξη ιατρικής περίθαλψης, την ασφάλεια και τις συνθήκες υγιεινής. Για να είστε πιο σίγουροι για τα παραπάνω, καλό θα είναι να πραγματοποιήσετε και μια επίσκεψη στο χώρο της κατασκήνωσης πριν γράψετε το παιδί σας.

Γνωριστείτε με το προσωπικό και ενημερώστε το για το παιδί σας

Γνωριστείτε με το προσωπικό της κατασκήνωσης, με το γιατρό, αλλά κυρίως με τον ομαδάρχη της ομάδας του παιδιού σας. Ενημερώστε τους για τυχόν αλλεργίες, διατροφικές συνήθειες, ή άλλες ιδιαιτερότητες του παιδιού σας. Η καλή συνεργασία σας με τους υπευθύνους, θα σας βοηθήσει στην αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων, αλλά και σε μια καλή μεταξύ σας σχέση.

Πώς το διάβασμα γίνεται εύκολη υπόθεση!

Πώς το διάβασμα γίνεται εύκολη υπόθεση!

Μετά από περίπου οχτώ ώρες στο σχολείο, το παιδί γυρνάει στο σπίτι και αυτό που το περιμένει είναι πάλι…διάβασμα! Τα παιδιά μοιάζουν όμως με εμάς. Όταν γυρνάνε σπίτι το μόνο που θέλουν είναι να ξεκουραστούν, να χαλαρώσουν. Το πιο λογικό λοιπόν είναι να προσπαθούν να αποφύγουν τη μελέτη. Βαριέμαι, θα το κάνω σε λίγο, να δω πρώτα τηλεόραση, δεν έχω τίποτα για το σπίτι, πονάει το κεφάλι μου, είναι μερικές από τις πιο συνηθισμένες δικαιολογίες που μπορεί να ακούσετε.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Δεν είναι εύκολο για ένα παιδί να καταλάβει όπως εσείς σαν ενήλικας την αξία και τη σημασία της μάθησης. Μετά από τον υποχρεωτικό εγκλωβισμό τους στο σχολείο, είναι αναγκασμένα να συνεχίσουν να διαβάζουν. Και οι πειρασμοί όπως είναι τα παιχνίδια τους, η τηλεόραση, οι φίλοι τους που παιζουν παραμονεύουν…

Πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;

Κάθε πρόβλημα το αντιμετωπίζουμε από τη ρίζα του. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση η ρίζα είναι η καθημερινότητα.

Πρόγραμμα καθημερινότητας ή αλλιώς ρουτίνα!

Το καθημερινό πρόγραμμα, ή όπως αλλιώς λέμε η ρουτίνα της καθημερινότητας, είναι καθοριστικός παράγοντας για το διάβασμα του παιδιού και όχι μόνο. Η ώρα που θα γυρίσει από το σχολείο του, πότε θα φάει, πότε θα διαβάσει, πότε θα ξεκουραστεί, πότε θα παίξει, πότε θα κοιμηθεί. Ίσως σας ακούγεται τραβηγμένο ή πολύ καταπιεστικό τόσο για το παιδί σας όσο και για εσάς, είναι όμως η βάση για όλα όσα προσπαθείτε με κόπο να επιτύχετε. Είναι ο μόνος τρόπος για να του «επιβάλετε» αυτό που πρέπει να γίνει. Ένα σταθερό πρόγραμμα δημιουργεί ασφάλεια στο παιδί, ενώ παράλληλα δεν αφήνει περιθώρια για να υπάρξουν διαφωνίες μεταξύ σας, όπως «άσε με τώρα θα διαβάσω μετά» ή «πρώτα θα παίξω και μετά θα διαβάσω». Μαθαίνοντας από την αρχή σε ένα σταθερό πρόγραμμα, μετά αυτό ακολουθείται αβίαστα, φυσιολογικά.

Ώρα μελέτης

η ιδανική επιλογή είναι μόλις το παιδί επιστρέφει από το σχολείο, να ξεκουράζεται για περίπου μία ώρα και ύστερα να ξεκινάει οποιαδήποτε δραστηριότητα που απαιτεί σκέψη. Καλό είναι να μην επιλέξετε ώρες διαβάσματος λίγο πριν το σχολείο ή το βράδυ λίγο πριν τον ύπνο. Το διάβασμα της τελευταίας στιγμής, δηλαδή λίγο πριν το σχολείο, πιθανότατα θα δημιουργήσει άγχος τόσο σε εσάς όσο και στο παιδί, ενώ επίσης είναι λίγο επώδυνο για το παιδί το πολύ πρωινό ξύπνημα. Οι αρκετά βραδινές πάλι ώρες εκτός από κουραστικές δεν βοηθούν για ένα αποτελεσματικό διάβασμα. Δεδομένου ότι η κούραση της ημέρας είναι συσσωρευμένη υπάρχει δυσκολία στη συγκέντρωση αλλά και στην αντίληψη του παιδιού.

Χώρος μελέτης

Ο χώρος στον οποίο μελετά το παιδί αρχικά πρέπει να έχει το ίδιο χαρακτηριστικό με το πρόγραμμά του, να είναι δηλαδή σταθερός. Όχι σήμερα στην κουζίνα, αύριο στο σαλόνι, και την άλλη μέρα στο δωμάτιό του. Η καλύτερη επιλογή είναι ένα γραφείο τακτοποιημένο, καθαρό, με τα απαραίτητα πράγματα για το παιδί (μολύβια, γόμα, βιβλία, τετράδια .κ.λ.π.), χωρίς αντικείμενα επάνω του που θα αποσπούν την προσοχή του παιδιού. Ο τρόπος με τον οποίο θα κάθεται το παιδί πρέπει να είναι άνετος και ανατομικά σωστός, καθώς επίσης ο σωστός φωτισμός και αερισμός είναι εξίσου σημαντικοί παράγοντες.

Ηχητικές παρεμβάσεις

Οι ήχοι που μπορεί να ακούγονται κατά τη διάρκεια του διαβάσματος, αποσπούν την προσοχή του παιδιού και εμποδίζουν τη συγκέντρωσή του. Η τηλεόραση που ακούγεται από το διπλανό δωμάτιο, το παιχνίδι και οι φωνές του αδερφού του που παίζει, είναι παράγοντες που κάνουν το παιδί να μην μπορεί να συγκεντρωθεί αλλά και να μην θέλει να διαβάσει αφού υπάρχει κάτι πιο ευχάριστο. Μοναδική εξαίρεση ήχου που δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα είναι η μουσική. Η μουσική κυρίως χωρίς στίχους και απαλή στην ένταση μπορεί να λειτουργήσει θετικά για τη συγκέντρωση και το άγχος, αλλά και να καλύψει πιθανούς εξωτερικούς ήχους που δεν μπορούν να ελεγχθούν.

Συγκέντρωση

Η συγκέντρωση είναι καταλυτικός παράγοντας για την ομαλή διεξαγωγή του διαβάσματος. Σε φυσιολογικά πλαίσια η σκέψη κάποιου γεγονότος που συνέβη ή η ανυπομονησία να τελειώσει είναι αναμενόμενη. Και για μας άλλωστε υπάρχουν στιγμές που μας είναι δύσκολο να συγκεντρωθούμε. Αυτό που θ μπορούσε να βοηθήσει σε τέτοιες στιγμές, είναι βαθιές ανάσες με αργό και ρυθμικό τρόπο για να ηρεμήσουν το μυαλό κάνοντάς το να εστιάζει την αναπνοή του. Μπορεί να κλείσει για λίγο τα μάτια με γυρισμένη την πλάτη στο βιβλίο, να μετρήσει έως το 10 και όταν νιώσει πια έτοιμο να καθίσει και να ξεκινήσει. Αυτό όμως που πρέπει να προσέξουμε, είναι η έλλειψη συγκέντρωσης που οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Εκτός από τους ήχους που αναφέραμε παραπάνω, υπάρχουν παράγοντες που κάνουν το παιδί να μην μπορεί να συγκεντρωθεί. Αν για παράδειγμα δει τηλεόραση ή παίξει στον υπολογιστή και μετά πάει να διαβάσει, το μυαλό του δεν θα μπορεί να συγκεντρωθεί.

Ύπνος

Ο βραδινός ύπνος είναι σημαντικός όχι μόνο για το διάβασμα, αλλά για την υγεία του παιδιού. Βοηθά στην ξεκούραση του σώματος και του νου, την μνήμη, τη συγκέντρωση, την σωματική και πνευματική ανάπτυξη.

Διατροφή

Η σωστή διατροφή είναι ένας ακόμα παράγοντας που βοηθά στην υγιή σκέψη. Μικρά και υγιεινά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας βοηθούν στην ενέργεια του παιδιού, στη μνήμη, στην καλή υγεία. Πριν και μετά το διάβασμα είναι καλό να λαμβάνεται ένα μικρό γεύμα όχι ιδιαίτερα βαρύ θα βοηθήσει πολύ στη μελέτη του. Αποφύγετε έτοιμες προθερμασμένες τροφές, γλυκά, πατατάκια, γαριδάκια, κρουασάν, τηγανητά, σοκολάτες κτλ, τροφές δηλαδή που είναι πλούσιες σε κορεσμένα λίπη και χοληστερόλη.
Προτιμήστε υγιεινές τροφές όπως ψάρι, φρούτα, σαλάτες, γιαούρτι με ξηρούς καρπούς, ψωμί με βούτυρο και μέλι.

Πρακτικές συμβουλές

*Η τηλεόραση είναι μεγάλος αντίπαλος για το διάβασμα. Φτιάξτε ένα πρόγραμμα για το τι και πότε μπορεί να βλέπει το παιδί και κυρίως μην το αφήνετε να δει τηλεόραση αμέσως πριν διαβάσει.

*Μάθετε στο παιδί το σκοπός της μελέτης. Εξηγήστε του ότι μελετάμε στο σπίτι για να καταλάβουμε καλύτερα αυτά που έκανε στο σχολείο και για να μπορέσει να μάθει ακόμα περισσότερα την άλλη μέρα.

*Μάθετέ του τις συνέπειες που υπάρχουν όταν αφήνουμε ατελείωτες τις δουλειές μας. Τα μαθήματα για το σπίτι είναι η δουλειά του που αν δεν την κάνει σήμερα αύριο θα πρέπει να την κάνει διπλή. Όλοι όταν έχουμε μια δουλειά πρέπει να την κάνουμε στην ώρα της.

*Όταν δυσκολεύεται προσπαθήστε να το ενθαρρύνετε. Για παράδειγμα «φαίνεται λίγο δύσκολο, θέλεις να δοκιμάσουμε μαζί;» ή «πολύ καλή δουλειά μέχρι εδώ, θέλεις να συνεχίσουμε μαζί;». Μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις από το παιδί. Αναγνωρίστε τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει καλά και προσπαθήστε να το ενθαρρύνετε για την προσπάθειά του αλλά και να μειώσετε το άγχος της αποτυχίας όταν δυσκολεύεται. Μην ξεχνάτε πως η προσπάθεια έιναι πολύ σημαντική.

*Οι περισσότεροι γονείς δεν είναι εκπαιδευμένοι να κάνουν την δουλειά του δασκάλου. Γι αυτό, αν δεν είστε και ο καλύτερος δάσκαλος για το παιδί σας και δυσκολεύεστε με το ρόλο αυτό, αναθέστε αυτή τη δουλειά σε κάποιον άλλο. Είναι προτιμότερο να το διαβάσει κάποιος που θα μπορεί να το κάνει πιο αποτελεσματικά από το να το κάνετε εσείς με το λάθος τρόπο. Αυτό θα έχει αρνητικά αποτελέσματα και στη μάθηση του παιδιού, αλλά και στη μεταξύ σας σχέση.

*Μην είστε πολύ πιεστικοί. Μην ξεχνάτε πως η πίεση και το πολύωρο διάβασμα το μόνο αποτέλεσμα που θα φέρει θα είναι η απέχθεια του παιδιού προς τη μελέτη. Εξάλλου ένα παιδί στην ηλικία του δημοτικού δεν πρέπει να διαβάζει πολλές ώρες. Προσπαθήστε να κάνετε την ώρα της μάθησης να μοιάζει διασκεδαστική και ευχάριστη και όχι καταναγκαστικά έργα!

*Όπως σε κάθε επιθυμητή συμπεριφορά, η πιο σημαντική συμβουλή είναι να δώσετε το καλό παράδειγμα. Αν θέλετε λοιπόν το παιδί σας να αγαπήσει το διάβασμα δείξτε του πως κι εσείς το αγαπάτε. Αν σας δει με ένα βιβλίο θα είναι πιο αποτελεσματικό από το να δώσετε σε εκείνο ένα βιβλίο.

Και μην ξεχνάτε… Βοηθάμε τα παιδιά, αλλά δεν διαβάζουμε γι αυτά. Η ευθύνη της μελέτης στο σπίτι είναι ευθύνη του παιδιού, όχι δική σας.

Πώς να κάνετε τα παιδιά να αγαπήσουν το βιβλίο.

Πώς να κάνετε τα παιδιά να αγαπήσουν το βιβλίο.

Όλα τα παιδιά δείχνουν ενδιαφέρον για τα βιβλία και τις ιστορίες που έχουν να τους διηγηθούν. Δεν θα δείτε ποτέ μωρό -σε ηλικία που να μπορεί να εστιάσει το βλέμμα- που θα μείνει αδιάφορο μπροστά στη θέα ενός παιδικού βιβλίου με εντυπωσιακή εικονογράφηση. Ούτε και θα ακούσετε 4χρονο πιτσιρίκι να λέει στη μαμά του «απόψε, βαριέμαι, δεν θέλω να μου διαβάσεις παραμύθι»! Τα βιβλία είναι συναρπαστικά αντικείμενα και τα παιδιά το γνωρίζουν από ένστικτο. Εμείς σας δίνουμε μερικές συμβουλές για να κάνετε αυτή την αγάπη να κρατήσει για πάντα αλλά και για να κάνετε τις ώρες που το παιδί έρχεται σε επαφή με το μαγικό κόσμο του βιβλίου ακόμα πιο μαγικές.

- Καθιερώστε στο σπίτι την «ώρα του βιβλίο». Αυτό σημαίνει ότι από πολύ μικρή ηλικία θα διαβάζετε κάθε μέρα μια λίγο-πολύ σταθερή ώρα παιδί κάτι -αν δεν έχετε χρόνο, μπορεί να είναι μια πολύ σύντομη ιστορία.

- Ακόμα κι όταν φτάσει στην ηλικία που μπορεί να γράφει και να διαβάζει μόνο του, είναι σημαντικό για το παιδί να διαβάζετε κάπου κάπου παρέα.

- Εξηγήστε του ότι το βιβλίο είναι πολύτιμο αντικείμενο που δεν επιτρέπεται να σκίσει ή να καταστρέψει.

- Το σημαντικότερο κίνητρο για να θέλει το παιδί να μυηθεί στη μαγεία του βιβλίου είναι ότι η ανάγνωση του εξασφαλίζει κάποια ώρα ήρεμης και διασκεδαστικής επαφής μαζί σας.

- Μη σταματάτε να το ενθαρρύνετε να διαβάζει, μέχρι να του γίνει συνήθεια και να αναζητά μόνο του το βιβλίο.

- Να επαινείτε τις προσπάθειές τους να διαβάσει ή να ανακαλύψει ένα βιβλίο και να δείχνετε ενθουσιασμό όταν σας διηγείται τις ιστορίες που μόλις διάβασε.

- Να συνεργάζεστε στενά με τους δασκάλους του, ώστε να συμπληρώνετε -όπου χρειάζεται το έργο σας.

- Ενθαρρύνετε το παιδί να γίνει μέλος της βιβλιοθήκης του σχολείου ή του δήμου σας.

- Φροντίστε να έχει άμεση πρόσβαση σε βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά της ηλικίας του. Βάλτε τα στο πιο χαμηλό ράφι της βιβλιοθήκης σας ώστε να τα φτάνει μόνο του.

Η τέχνη του κουκλοθέατρου.

Η τέχνη του κουκλοθέατρου.

Οι κούκλες του κουκλοθέατρου με διάφορες μορφές και ονόματα, είναι γνωστές με διάφορα ονόματα εδώ και 3000 χρόνια σε όλο τον κόσμο. Με τη βοήθεια αρχαιολογικών ανασκαφών βρέθηκαν σε τάφους και μνημεία μικρά αγαλματάκια που η διάρθρωσή τους, τους έδινε την ευχέρεια να κάνουν μερικές βασικές κινήσεις.

Στην αρχαία Ελλάδα, οι κούκλες ήταν φτιαγμένες από κερί ή ξύλο και ονομαζόντουσαν νευρόσπαστα. Μάλιστα σε ένα έργο του Ξενοφώντα, παρουσιάζεται ο Σωκράτης να ζητά πληροφορίες από ένα Σικελό διευθυντή κουκλοθεάτρου για την τέχνη του. Ο Πλάτωνας συγκρίνει τα ανθρώπινα πάθη με τα νήματα που κινούν τα νευρόσπαστα.

Μαριονέτες υπήρχαν και στην αρχαία Ρώμη και αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ανακαλύφθηκαν πολλές σε χριστιονικά μνημεία. Κούκλες χρησιμοποιούσαν στις θρησκευτικές τελετές τους και οι Ινδιάνοι της Αμερικής. Οι διάφοροι ωστόσο θεραπευτές και μάγοι κρατούσαν μυστική την τέχνη τους που σχετίζονταν με την κίνηση των κούκλων.

Καθαρά θρησκευτικό χαρακτήρα είχαν οι μαριονέτες και στην Ασία. Κοιτίδα τους φαίνεται πως υπήρξε η Ινδία, στην οποία τις χρησιμοποιούσαν στις ιερές τελετές για να καλούν τα πνεύματα των νεκρών.

Στην Ευρώπη οι παραστάσεις κουκλοθέατρου συνοδεύονταν από χορωδία και μουσικά όργανα. Αρχικά τα έργα τα οποία παιζόντουσαν είχαν θρησκευτικό ή ιστορικό χαρακτήρα, ήταν γραμμένα σε τραχιά λατινική γλώσσα και παίζονταν με δύο μόνο κούκλες, δεδομένου ότι στην αρχή χρησιμοποιούνταν και τα δύο χέρια του παίκτη.

Στις Κάτω Χώρες το κουκλοθέατρο αναπτύχθηκε στα μοναστήρια. Στη Μεγάλη Βρετανία την εποχή της Ελισσάβετ οι μαριονέτες γνώρισαν μέρες δόξας. Τον 16^ο αιώνα ένας Ιταλικός κουκλοθίασος έπαιξε για το βασιλιά της Αγγλίας Κάρολο Β’ και την αυλή του και τον ενθουσίασε τόσο πολύ που έδωσε γραπτή άδεια να περιοδεύσει σε όλη την Αγγλία.

Αγγλικοί κουκλοθίασοι μετέφεραν το είδος και στην Γερμανία Στην εποχή του ρομαντισμού οι γερμανικές μαριονέτες έφτασαν σε τόσο μεγάλη ακμή, που τις παραστάσεις τους τις παρακολουθούσαν άνθρωποι καλλιεργημένοι, άνθρωποι της υψηλής κοινωνίας, ακόμη και ο βασιλιάς.

Στην Ελλάδα δεν έχουμε παράδοση κουκλοθεάτρου, γιατί ο καραγκιόζης είχε καταλάβει την πρώτη θέση στην λαϊκή ψυχαγωγία και είχε εκτοπίσει κάθε άλλο θέαμα. Βέβαια και ο καραγκιόζης στην αρχή, ήταν θέαμα αποκλειστικά για μεγάλους. Οι αθυροστομίες αλλά και γενικότερα το περιεχόμενο των έργων του, δεν το έκαναν κατάλληλο για παιδιά.

Το Ελληνικό κουκλοθέατρο των μέσων του περασμένου αιώνα με ήρωες τον Φασουλή και τον Περικλέτο και λίγο αργότερα τον Πασχάλη, σχολιάζει και αυτό από την μεριά του τα γεγονότα της εποχής. Είναι ακόμα θέαμα για μεγάλους.

Λίγο πριν τον πόλεμο του ’40 ο Γεώργιος Ρώτας δημιουργεί τις κούκλες του «Φασουλή και Ρεβύθη» και ιστορίες για παιδιά. Την ίδια εποχή η Ελένη Θεοχάρη φτιάχνει τον Μπάρμπα Μυτούση. Ο Μπάρμπα Μυτούσης και τα ανιψούδια του ψυχαγωγούν τα ταλαιπωρημένα και πεινασμένα παιδιά της Αθήνας του ’40.

Η σημασία του κουκλοθέατρου για τα παιδιά

Η σωματική, ψυχική, συναισθηματική και πνευματική ισορροπία των παιδιών επιτυγχάνεται με μια αγωγή που βασίζεται σε προγράμματα ψυχαγωγίας. Το κουκλοθέατρο έχει ως σκοπό του να κινητοποιήσει τη φαντασία και το συναίσθημα του παιδιού, επιταχύνει την ωριμότητά του, ασκεί την κρίση του και ικανοποιεί ανάγκες επικοινωνίας και έκφρασης. Η παρακολούθηση μιας παράστασης ασκεί τον αυτοέλεγχο, την παρατήρηση ενώ παράλληλα δραστηριοποιεί την σκέψη του παιδιού. Το βοηθά να ζήσει τη μαγεία, το θαύμα και την συναισθηματική ένταση. Ταυτίζεται με την κούκλα, διασκεδάζει με την δράση της αλλά και παραδειγματίζεται από τα παθήματά της. Την αισθάνεται με διαφορετικό τρόπο από ότι τους άλλους ανθρώπους. Την βάζει στον δικό του μαγικό κόσμο και άλλοτε εξασκεί πάνω της εξουσία και επιθετικότητα και άλλοτε παίρνει από αυτήν τρυφερότητα και αγάπη, στη μορφή που εκείνο επιθυμεί και που πολλές φορές διαφέρει από αυτό που του δίνουν οι μεγάλοι.

Τα καλά έργα προβάλλουν παράλληλα και όλες τις πανανθρώπινες αξίες. Ο συγγραφέας τις διοχετεύει μέσα στο μύθο βοηθώντας το παιδί ν’ αναπτύξει, παράλληλα με τις πνευματικές και ψυχικές του δυνάμεις, το αίσθημα της συνεργασίας, της αλληλεγγύης, της ευθύνης και της αγάπης προς τον συνάνθρωπο.

Φροντίζει ακόμα να διοχετεύει μέσα στα έργα του κοινωνικές και παιδαγωγικές αξίες, που σύμφωνα με τα πορίσματα της σύγχρονης παιδικής ψυχολογίας, βοηθούν στο σωστό προσανατολισμό του παιδιού στη ζωή.

Ακόμη και δύσκολες ηθικές έννοιες και πανανθρώπινες αξίες, όπως η αλληλεγγύη, η αγάπη, η ειρήνη, η κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, μπορούν να μεταδοθούν με τη βοήθεια μυθικών προσώπων.

Τέλος η μαζική παρακολούθηση μιας κουκλοθεατρικής παράστασης βοηθά άμεσα στην κοινωνικοποίηση των παιδιών. Η μαζική συμμετοχή στις συγκινήσεις και στη χαρά που πηγάζουν από την παράσταση, βοηθούν στην καλύτερη ένταξη του παιδιού στην ομάδα, βοηθώντας το να καταλάβει πως τα μέλη της ομάδας αυτής, έχουν τις ίδιες ανάγκες και τα ίδια δικαιώματα.

Το Συμβολικό Παιχνίδι και η σημασία του.

Το Συμβολικό Παιχνίδι και η σημασία του.

Το παιχνίδι ως τρόπος έκφρασης, έχει συνδεθεί στενά με την προσχολική εκπαίδευση και αποτελεί βασικό παιδαγωγικό μέγεθος στη μάθηση και στην ανάπτυξη των παιδιών. Σαφής εννοιολογικός ορισμός δεν έχει διατυπωθεί ποτέ, έχει γίνει όμως προσπάθεια κατηγοριοποίησης των ειδών του παιχνιδιού, από τους μεγάλους παιδαγωγούς. Ένα από αυτά τα είδη, μεταξύ άλλων, είναι και το συμβολικό παιχνίδι.

Τι είναι το συμβολικό παιχνίδι;

Όπως και για το παιχνίδι ως γενικότερη έννοια ,δεν υπάρχει σαφής ορισμός, έτσι και για το συμβολικό παιχνίδι. Θα μπορούσαμε να πούμε πως συμβολικό χαρακτηρίζεται το παιχνίδι κατά τη διάρκεια του οποίου το παιδί καλείται να αναπαραστήσει ρόλους, να προσποιηθεί και να συμμετάσχει σε φανταστικά σενάρια. Συχνά να προσποιείται πως αντικείμενα έχουν διαφορετική χρήση από την πραγματική τους.

Σε ποιές ηλικίες εμφανίζεται το συμβολικό παιχνίδι;

Για πρώτη φορά τα παιδιά εμφανίζουν ενδείξεις συμβολικού παιχνιδιού στην ηλικία των 18 μηνών

Σε αυτό το στάδιο ενδείξεις συμβολικού παιχνιδιού είναι η προσποίηση πως μια κούκλα είναι ένα μωρό που κοιμάται, ξυπνάει, πεινάει και δρα ως ένα πραγματικό μωρό ή η χρήση διαφόρων οικιακών αντικειμένων ως κάτι άλλο.

Αργότερα στην ηλικία των 2 ετών το παιχνίδι αρχίζει να γίνεται σύνθετο, καθώς τα παιδιά είναι πλέον σε θέση να προσποιηθούν πως είναι ζώα και να μιμηθούν τις φωνές και τις συνήθειές τους.

Ένα χρόνο αργότερα στην ηλικία πια των 3 ετών τα παιδιά αποκτούν την ικανότητα να υποδύονται ρόλους ενηλίκων, πραγματικούς ή φανταστικούς, να συμπεριφέρονται και να μιλούν όπως ο αντίστοιχος ρόλος και να χρησιμοποιούν διάφορα αντικείμενα βοηθητικά για να ολοκληρώσουν την εικόνα του ρόλου που υποδύονται.

Μεγαλώνοντας το παιδί, αυξάνεται η δυσκολία, η συνθετότητα και η πολυπλοκότητα του συμβολικού παιχνιδιού.

Με ποιές μορφές εμφανίζεται;

Το συμβολικό παιχνίδι μπορεί να έχει πολλές μορφές και εκφάνσεις. Από την πιο απλή, που μπορεί να είναι το να φορέσει ένα κουτί και να παραστήσει πως είναι καπέλο, μέχρι την πιο σύνθετη που μπορεί να είναι ένα μακροσκελές σενάριο στο οποίο τα παιδιά ενσαρκώνουν διάφορους ρόλους, αντιμετωπίζουν φανταστικά προβλήματα και βρίσκουν πιθανές λύσεις. Μπορούν να γίνουν η μητέρα που πηγαίνει βόλτα το μωρό της ή ο πατέρας που πηγαίνει στη δουλειά ή ο δάσκαλος/δασκάλα που κάνει μάθημα στην τάξη του/της. Μπορούν να γίνουν μια οικογένεια που πάει εκδρομή στη θάλασσα, τα ψάρια που ζουν στο βυθό της θάλασσας, τα ζώα που χάθηκαν στο δάσος ή τα ρομπότ-παιχνίδια που βρίσκονται στο εργαστήριο.

Ποιά είναι τα οφέλη του συμβολικού παιχνιδιού για το παιδί;

Το συμβολικό παιχνίδι δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να αυτοσχεδιάσουν και να καταστρώσουν σενάρια, να επινοούν ρόλους και ιστορίες και φυσικά να διασκεδάζουν.

Έτσι τα βοηθά να:

-αναπτύσσουν τη φαντασία τους.

-αναπτύσσουν την κοινωνικότητα τους.

-οργανώσουν και να διαχειρίζονται το χώρο και το χρόνο τους.

-οργανώσουν τη σκέψη τους με στόχο να γνωστοποιήσουν στους υπόλοιπους μια φράση ή συμπεριφορά, τέτοια ώστε να βγάζει νόημα.

-οργανώσουν και να δομήσουν τη σκέψη τους, αφού καλούνται να δημιουργήσουν σενάρια, να βάλουν ουσιαστικά σε σειρά τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ανάγκες τους.

-εξελίσσουν το λόγο τους ειδικά στο επίπεδο των πραγματολογικών εννοιών.

-κάνουν επιλογές και να λαμβάνουν την ευθύνη ενός ρόλου.

-εκτονώσουν άγχη ή ανασφάλειές τους .

-βρουν λύση σε πιθανά αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν .

Κλείνοντας, ας θυμόμαστε όλοι πως το συμβολικό παιχνίδι αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο στην ανάπτυξη ενός παιδιού και καλό θα ήταν να μη χρησιμοποιείται από γονείς και εκπαιδευτικούς ως μέσο νουθεσίας, απαγόρευσης ή παραδειγματισμού. Η συμμετοχή ενηλίκων με χιουμοριστική διάθεση είναι αρκετή για να επικοινωνηθούν τα σωστά νοήματα. Το παιχνίδι άλλωστε από μόνο του είναι αρκετό ώστε να δημιουργήσει στα παιδιά τις σωστές τάσεις.

Ο Δεκάλογος Αγάπης της Μαρίας Μοντεσσόρι

Ο Δεκάλογος Αγάπης της Μαρίας Μοντεσσόρι.

Η Μαρία Μοντεσσόρι, ήταν η ιταλίδα παιδαγωγός, που επινόησε το μοντεσσοριανό παιδαγωγικό σύστημα, γνωστό και ως «μοντεσσοριανή μέθοδος», το οποίο αποτέλεσε πρωτοπορία για την εποχή του και εξακολουθεί να εφαρμόζεται και σήμερα. Έφτιαξε το δικό της παιδαγωγικό υλικό, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του παιδιού για όλα τα μαθήματα, και δημιούργησε μόνη της εποπτικά μέσα διδασκαλίας και παιδαγωγικό υλικό για να γίνονται τα μαθήματα του σχολείου κατανοητά μέσω των αισθήσεων. Ακόμα και παιδιά με χαμηλό δείκτη νοημοσύνης, έμπαιναν σιγά-σιγά στις κανονικές τάξεις του σχολείου, καθώς απελευθερωνόταν το πνεύμα και η ψυχή τους.

Οι Δέκα βασικές συμβουλές αγάπης της Μαρίας Μοντεσσόρι για τα παιδιά, είναι:

Μην αγγίζετε ένα παιδί παρά τη θέληση του.

Μην μιλάτε με άσχημο τρόπο σε ένα παιδί και μην χρησιμοποιείτε άσχημα λόγια όταν αναφέρεστε σε αυτό κατά την απουσία του.

Επικεντρωθείτε στο να ενισχύσετε και να βοηθήσετε να αναπτυχθούν τα θετικά στοιχεία και οι υπάρχουσες ικανότητες του παιδιού ώστε να μην αφήνουν χώρο για το ”κακό”.

Βοηθήστε το να συμμετέχει ενεργά στην προετοιμασία του περιβάλλοντος μάθησης. Αφιερώστε σχολαστική και συνεχή φροντίδα σε αυτό. Βοηθήστε το παιδί να συνάψει εποικοδομητική σχέση με το περιβάλλον του. Δείξτε του το περιβάλλον μέσα στο οποίο κρύβονται τα μέσα που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη του και υποδείξετε του την κατάλληλη χρήση τους.

Να είστε πάντα έτοιμοι να ανταποκριθείτε στο κάλεσμα ενός παιδιού που έχει την ανάγκη σας και πάντα να ακούτε και να απαντάτε στο παιδί που σας απευθύνεται.

Σεβαστείτε το παιδί που κάνει κάτι λάθος και μπορεί αργότερα να εντοπίσει μόνο του το λάθος και να διορθωθεί, αλλά να διακόψετε άμεσα και ρητά κάθε καταχρηστική χρήση του περιβάλλοντος και κάθε κίνηση που μπορεί να θέτει σε κίνδυνο το παιδί,το περιβάλλον του ή τους άλλους.

Σεβαστείτε το παιδί τη στιγμή που ξεκουράζεται ή τη στιγμή που παρακολουθεί άλλους να εργάζονται ή όταν συλλογίζεται τι έχει κάνει ή τι θέλει να κάνει. Μην το κατευθύνετε ούτε να το αναγκάζετε σε άλλες μορφές δραστηριοτήτων.

Βοηθήστε το παιδί που βρίσκεται σε αναζήτηση κάποιας δραστηριότητας και δεν μπορεί να βρει τι θέλει να κάνει.

Να είστε ακούραστοι στο να επαναλαμβάνετε αυτό που θέλετε στο παιδί που αρνήθηκε λίγο νωρίτερα να σας ακούσει, να βοηθάτε το παιδί να αποκτήσει ό, τι δεν έχει ακόμη κατακτήσει και να ξεπεράσει τις όποιες δυσκολίες του. Κάνετε το δημιουργώντας το μαθησιακό περιβάλλον με φροντίδα, εξοπλισμένοι με αυτοσυγκράτηση και σιωπή, χρησιμοποιώντας ήπια λόγια και γεμάτη αγάπη παρουσία. Κάνετε αισθητή την παρουσία σας στο παιδί που βρίσκεται σε αναζήτηση και αποστασιοποιηθείτε από το παιδί που έχει βρει τις απαντήσεις του.

Πάντα να συμπεριφέρεστε στο παιδί χρησιμοποιώντας τους καλύτερους τρόπους σας και να του προσφέρετε τον καλύτερο εαυτό σας.

Οι βασικές αρχές της μοντεσσοριανής μεθόδου:

*Ο σεβασμός στην προσωπικότητα του παιδιού

*Η ελευθερία που θα βγει από την πειθαρχία

*Η εσωτερική και εξωτερική τάξη στη συγκρότηση του ανθρώπου

*Ο σεβασμός στο έμψυχο και άψυχο περιβάλλον

*Η ατομική προσπάθεια αλλά και η καλή συνεργασία με τον κόσμο του περιβάλλοντος

*Η μάθηση μέσω της έρευνας που θα δώσει τη χαρά για τη δουλειά και την ικανοποίηση για το αποτέλεσμα.

*Η παντοειδής άσκηση για την απόκτηση δυνατοτήτων

*Ικανός άνθρωπος ίσον ευτυχής άνθρωπος

Παραμυθοπαιχνίδια από τους Μυθοπλάστες!

Παραμυθοπαιχνίδια από τους Μυθοπλάστες!

Ποιοι είναι οι Μυθοπλάστες…

Η λογοτεχνία, η εικονογράφηση και η τεχνολογία ενώνουν τις δυνάμεις τους και δημιουργούν. Οι Μυθοπλάστες είναι μια ομάδα ανθρώπων με μεγάλη και πολύχρονη εμπειρία στον χώρο των εκδόσεων και της εκπαίδευσης. Στόχος τους είναι η δημιουργία μιας βιβλιοθήκης με λειτουργικό και προσιτό σε όλους εκπαιδευτικό υλικό που απευθύνεται όχι μόνο σε ειδικούς (εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους, λογοθεραπευτές κ.ά.) αλλά σε γονείς και κυρίως στα ίδια τα παιδιά.

Κάθε φορά μια Ιστορία.

Ένα παιχνίδι διαφορετικό από τα άλλα. Ένα παιχνίδι, με το οποίο κάνεις ακριβώς αυτό που λέει το όνομά του … Φτιάχνεις «Κάθε φορά μια ιστορία».

Πώς δημιουργήθηκε το κάθε φορά μια ιστορία;

Το Κάθε φορά μια Ιστορία, ξεκίνησε από την ιδέα ότι οι εικόνες των παιδικών βιβλίων μπορούν να διαβαστούν με αμέτρητους τρόπους, όπως και οι εικόνες που υπάρχουν γύρω μας, Γιατί είναι διαφορετικό αυτό που βλέπει ο καθένας μας στις εικόνες γύρω του, όπως είναι διαφορετικά και τα συναισθήματα που ξυπνούν στο κάθε παιδί βλέποντας τις εικόνες αυτές. Έτσι μία και μόνο εικόνα μπορεί να γεννήσει από 1 έως 1001 ιστορίες κι άλλες τόσες κι άλλες τόσες. Η χρήση των εικόνων από μόνη της ενισχύει και τη δόμηση του περιγραφικού λόγου των παιδιών, καθώς το παιδί μαθαίνει να λειτουργεί σαν φωτογραφικός φακός που σιγά σιγά εστιάζει πάνω στην εικόνα και την επεξεργάζεται στα στοιχεία της. Με τις εικόνες μας λοιπόν οι συνδυασμοί γίνονται αμέτρητοι και επιτυγχάνεται ο βασικός στόχος του παιχνιδιού, που είναι η ανάπτυξη της φαντασίας και της έκφρασης του παιδιού. Το παιχνίδι μας όμως, ακολουθώντας κάποια απλή διαδικασία η οποία περιγράφεται στις οδηγίες, μπορεί να βοηθήσει το παιδί να φτιάξει με αφηγηματική δομή τη δική του ιστορία, βοηθώντας το έτσι σε περισσότερους τομείς της ανάπτυξής του.

Τι ακριβώς είναι το κάθε φορά μια ιστορία;

Το κάθε φορά μια ιστορία, αποτελείται από 49 κάρτες με διάφορους χαρακτήρες, σχέδια και αντικείμενα και μαζί υπάρχουν δύο φυλλάδια οδηγιών, ένα για ενήλικες και ένα για παιδιά, τα οποία αναλύουν μια διαδικασία με την οποία με την οποία μπορεί να παιχτεί το παιχνίδι. Οι εικόνες/κάρτες του εκπαιδευτικού υλικού ομαδοποιήθηκαν σε εφτά κατηγορίες (7 κάρτες η κάθε μία) για να βοηθήσουν τα παιδιά στην καλύτερη κατανόηση της αφηγηματικής δομής, και ταυτόχρονα να μπορούν να τα καθοδηγήσουνε με απλό τρόπο.

Αυτές οι κατηγορίες είναι: 1. Ο ήρωας 2. Πού ζει 3. Στόχος 4. Εμπόδιο 5. Βοηθός 6. Μαγικό Αντικείμενο για την αναμέτρηση 7. Επιτυχία (έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα). Ανάμεσα στις κάρτες μας υπάρχουν και λευκές είναι για να ζωγραφίσουμε μόνοι μας τα στοιχεία που χρειαζόμαστε, ανάλογα με την έμπνευση και τη διάθεση της στιγμής. Είμαστε ελεύθεροι να ξεφύγουμε από το προτεινόμενο πλαίσιο και να προσθέσουμε αντικείμενα αλλά και νέους ήρωες. Ήρωες που θα μπλέξουμε σε όσο πολύπλοκες περιπέτειες θέλουμε αρκεί να καταλήξουμε πάντα στο «έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα!»

Υπάρχουν 3 πακέτα στην ίδια σειρά με διαφορετική θεματολογία

*το πρώτο πακέτο είναι εμπνευσμένα από την Παραμυθοχώρα και έχει ήρωες γνωστούς στα παιδιά από τα παραμύθια (ξωτικά, ιππότες, νεράιδες κλπ.)

*το δεύτερο πακέτο έχει θεματολογία εμπνευσμένη από τη μυθολογία

*και το τρίτο είναι Χριστουγεννιάτικο

Με ποιους τρόπους μπορεί να αξιοποιηθεί το Κάθε φορά μια Ιστορία;

Όλα τα παιδιά από 3 ετών και πάνω μπορούν να φτιάξουν με τις κάρτες μας τη δική τους ιστορία. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να παίξουμε, ατομικά αλλά και ομαδικά.

Αν ένα παιδί παίξει ατομικά:

*Αναπτύσσει τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και τις νοητικές και γλωσσικές του δεξιότητες.

*Μπορεί να φτιάξει μόνο του ιστορίες πολλές φορές, αφού κάθε φορά μπορεί να επιλέξει διαφορετικές κάρτες.

*Μπορεί να φτιάξει ιστορίες μαζί με τους γονείς.

Αν επιλέξουμε να φτιάξουμε μια …ομαδική ιστορία, μέσα από τη συνεργασία τα παιδιά μπορούν:

*να αναπτύξουν το λεξιλόγιό τους,

*να εστιάζουν την προσοχή τους, ώστε να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ιστορίας

*να αποδίδουν σεβασμό στην άποψη του άλλου

*να βοηθούν το ένα το άλλο

Και φυσικά, αν χρησιμοποιηθεί μέσα στην τάξη, τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά στην τάξη, άρα υπάρχει διαρκής εμπλοκή στη μαθησιακή διαδικασία. Φυσικά ο δάσκαλος μπορεί να φτιάχνει ιστορίες με τα παιδιά ή να τα αφήσει να δημιουργήσουν μόνα τους!

Η επιστημονική του αξιοποίηση.

Το παιχνίδι αυτό είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για γονείς, εκπαιδευτικούς, λογοθεραπευτές, ψυχολόγους, εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής. Είναι επίσης ιδανικό για θεατρικό παιχνίδι.

Η θεωρία πίσω από την πράξη…

Το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό υλικό σχεδιάστηκε με βάση τους χαρακτήρες που προέκυψαν από την ανάλυση των παραμυθιών που έκανε ο Propp και αφήνει τα παιδιά να “επινοήσουν” τις λειτουργίες, τον τρόπο δράσης δηλαδή των ηρώων, τόσο μέσα από την προηγούμενη αναγνωστική τους εμπειρία, όσο και από τις ίδιες τις εικόνες, τις οποίες μπορούν να τις αξιοποιήσουν είτε γραμμικά είτε επιλεκτικά και να αφηγηθούν τη δική τους μοναδική ιστορία. Μέσα από την άρρητα καθοδηγούμενη αφήγηση τα παιδιά αποκτούν αυτοπεποίθηση, καθώς οι εικόνες τα βοηθούν να ακολουθήσουν μια χρονική σειρά εξέλιξης των γεγονότων, ενώ παράλληλα ενεργοποιείται η φαντασία τους και καλλιεργείται η δημιουργική τους σκέψη.

Ιστορίες με δικά σου λόγια!

Ένα βιβλίο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην τάξη, για θέματα όπως η αποδοχή της διαφορετικότητας, η φιλία, οι παρεξηγήσεις και επίλυση διαφορών, ο σχολικός εκφοβισμός.
Eμείς βάζουμε τις εικόνες. Εσύ βάλε τα λόγια και φτιάξε τις δικές σου ιστορίες, ακριβώς όπως τις φαντάζεσαι.
Τα «Τερατάκια» δεν είναι ένα απλό βιβλιοτετράδιο! Κάθε ιστορία που θα φτιάχνεις παρατηρώντας τις εικόνες τους θα είναι σίγουρα μοναδική, γιατί θα είναι δική σου!
Τα Τερατάκια σε οδηγούν σε αμέτρητες ιστορίες που θα ανακαλύψετε μαζί. Ιστορίες που θα διηγείσαι στους μεγάλους για να κοιμούνται σαν πουλάκια!

Που μπορείτε να βρείτε τις κάρτες και τις άλλες εκδόσεις των Μυθοπλαστών:

www.mythoplastes.gr

ή στο τηλέφωνο 2112162960

«Τροφή για σκέψη»… κυριολεκτικά όμως!

«Τροφή για σκέψη»… κυριολεκτικά όμως!

Οι θεραπευόμενοι συχνά με ρωτούν ‘τι να πάρω για το άγχος που με εμποδίζει να κοιμηθώ;’… ‘υπάρχουν κάποιες αντικαταθλιπτικές τροφές;’… ‘πώς θα βελτιώσω τη μάθηση – μνήμη – απόδοση με καλή διατροφή;’… ‘είναι αλήθεια πως οι ψυχώσεις επηρεάζονται από την έλλειψη θρεπτικών συστατικών;’…. ‘θα ξεπεράσω τις κρίσεις πανικού με συμπληρώματα βιταμινών;’….

Για τέτοιου τύπου ερωτήματα, υπάρχουν τα καλά νέα και τα κακά νέα:

Τα καλά νέα είναι ότι ναι, με τη δίαιτα που επιλέγουμε, μπορούμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας ν’ αντεπεξέλθει σε μια δύσκολη φάση, να χαλαρώσει, αλλά και να διατηρεί γενικά την υγεία του και την καλή του διάθεση. Τα κακά νέα είναι πως η καλή διατροφή, δεν συνιστά αυτοτελή θεραπεία, όταν ήδη έχουμε μια σοβαρή ψυχολογική διαταραχή ή ένα γνωστικό έλλειμμα.

Με απλά λόγια ας δούμε ένα παράδειγμα: ναι μπορεί να νιώθουμε ‘πεσμένοι’, ανήσυχοι, χωρίς ενέργεια και διάθεση, απαθείς, βαριεστημένοι ή ακόμα και ‘καταθλιπτικοί’ ως αποτέλεσμα μιας κακής διατροφής που στερείται συστηματικά βασικών θρεπτικών συστατικών.

Αλλά δυστυχώς όχι, δεν μπορούμε να θεραπεύσουμε μια εγκατεστημένη κατάθλιψη ούτε με συμπληρώματα, ούτε με υπερδοσολογία θρεπτικών συστατικών. Όσο καταπληκτική κι εμπλουτισμένη να είναι η διατροφή μας, από μόνη της δεν είναι αρκετή.

Αυτό οφείλεται στο ότι ο εγκέφαλος μας είναι έτσι φτιαγμένος που επηρεάζεται από την έλλειψη, αλλά δεν ωφελείται εξίσου από το πλεόνασμα.

Ο εγκέφαλος μας αποτελείται από πάρα πολλά νευρικά κύτταρα που λειτουργούν σε πολύπλοκα δίκτυα κι εκκρίνουν χημικές ουσίες που ρυθμίζουν αυτή τη λειτουργία. Οι περισσότερες επιστημονικές έρευνες μας λένε τι συμβαίνει εάν υπάρχει έλλειψη ενός θρεπτικού συστατικού στον οργανισμό, π.χ. ένα αμινοξύ, κάποια βιταμίνη.

Η λειτουργία του εγκεφάλου μας επηρεάζεται αρνητικά σχετικά σύντομα, για παράδειγμα η σκέψη μας μπορεί να μην είναι καθαρή, να μη λειτουργεί καλά η μνήμη και η μάθηση, μόνο μετά από ένα μήνα ανεπαρκούς πρόσληψης βιταμινών Β. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αν πάρουμε συμπληρώματα βιταμινών θα δούμε άμεσα θεαματική βελτίωση στις γνωστικές μας λειτουργίες.

Ούτε υπάρχουν μαγικές τροφές που θα μας κάνουν άμεσα πιο αποδοτικούς. Για παράδειγμα, υπάρχει πληθώρα τίτλων στο διαδίκτυο σχετικά με το πώς η σοκολάτα βελτιώνει τη μνήμη μέσω των αντιοξειδωτικών ουσιών που περιέχει. Η ποσότητα όμως που χρειάζεται ημερησίως για να παρατηρήσουμε κάποια αλλαγή, είναι αδύνατον να την φάει ένας φυσιολογικός άνθρωπος χωρίς να κάνει άλλη ζημιά στην υγεία του – μιλάμε για κιλά και όχι γραμμάρια σοκολάτας! Επιπλέον, τα ίδια αντιοξειδωτικά βρίσκουμε σε πολλά φρούτα και λαχανικά.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η τρυπτοφάνη, που διαφημίζεται ως αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης και της αϋπνίας. Η τρυπτοφάνη είναι απαραίτητη για την παραγωγή σεροτονίνης, ενός σημαντικού νευροδιαβιβαστή, που ελέγχει μεταξύ άλλων τη διάθεση. Αν λοιπόν η διατροφή μας δεν έχει αρκετή τρυπτοφάνη, η διάθεση μας θα επηρεαστεί αρνητικά. Και το αντίστροφο; Όχι απαραίτητα. Γιατί ακόμα κι αν έχουμε περίσσεια τρυπτοφάνης και κατ’ επέκταση σεροτονίνης, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα αξιοποιηθεί από τον εγκέφαλο με τον τρόπο που θα θέλαμε.

Προσωπικά θεωρώ πολύ σημαντικό να προσπαθούμε να διατηρήσουμε και να βελτιώσουμε την ψυχοσωματική μας υγεία με όσο πιο φυσικούς τρόπους μπορούμε. Η καλής ποιότητας τροφή είναι απαραίτητη για να λειτουργεί ο εγκέφαλός μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ενώ το σώμα μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά και με κάτι λιγότερο, το πνεύμα χρειάζεται και κάτι περισσότερο, ξεκινώντας από το πιάτο μας.

Όπως όμως σε όλα τα ζητήματα υγείας, η πρόληψη είναι ιδιαίτερα σημαντική!

«Τροφή για σκέψη»… κυριολεκτικά όμως!

Οι θεραπευόμενοι συχνά με ρωτούν ‘τι να πάρω για το άγχος που με εμποδίζει να κοιμηθώ;’… ‘υπάρχουν κάποιες αντικαταθλιπτικές τροφές;’… ‘πώς θα βελτιώσω τη μάθηση – μνήμη – απόδοση με καλή διατροφή;’… ‘είναι αλήθεια πως οι ψυχώσεις επηρεάζονται από την έλλειψη θρεπτικών συστατικών;’…. ‘θα ξεπεράσω τις κρίσεις πανικού με συμπληρώματα βιταμινών;’….

Για τέτοιου τύπου ερωτήματα, υπάρχουν τα καλά νέα και τα κακά νέα:

Τα καλά νέα είναι ότι ναι, με τη δίαιτα που επιλέγουμε, μπορούμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας ν’ αντεπεξέλθει σε μια δύσκολη φάση, να χαλαρώσει, αλλά και να διατηρεί γενικά την υγεία του και την καλή του διάθεση. Τα κακά νέα είναι πως η καλή διατροφή, δεν συνιστά αυτοτελή θεραπεία, όταν ήδη έχουμε μια σοβαρή ψυχολογική διαταραχή ή ένα γνωστικό έλλειμμα.

Με απλά λόγια ας δούμε ένα παράδειγμα: ναι μπορεί να νιώθουμε ‘πεσμένοι’, ανήσυχοι, χωρίς ενέργεια και διάθεση, απαθείς, βαριεστημένοι ή ακόμα και ‘καταθλιπτικοί’ ως αποτέλεσμα μιας κακής διατροφής που στερείται συστηματικά βασικών θρεπτικών συστατικών.

Αλλά δυστυχώς όχι, δεν μπορούμε να θεραπεύσουμε μια εγκατεστημένη κατάθλιψη ούτε με συμπληρώματα, ούτε με υπερδοσολογία θρεπτικών συστατικών. Όσο καταπληκτική κι εμπλουτισμένη να είναι η διατροφή μας, από μόνη της δεν είναι αρκετή.

Αυτό οφείλεται στο ότι ο εγκέφαλος μας είναι έτσι φτιαγμένος που επηρεάζεται από την έλλειψη, αλλά δεν ωφελείται εξίσου από το πλεόνασμα.

Ο εγκέφαλος μας αποτελείται από πάρα πολλά νευρικά κύτταρα που λειτουργούν σε πολύπλοκα δίκτυα κι εκκρίνουν χημικές ουσίες που ρυθμίζουν αυτή τη λειτουργία. Οι περισσότερες επιστημονικές έρευνες μας λένε τι συμβαίνει εάν υπάρχει έλλειψη ενός θρεπτικού συστατικού στον οργανισμό, π.χ. ένα αμινοξύ, κάποια βιταμίνη.

Η λειτουργία του εγκεφάλου μας επηρεάζεται αρνητικά σχετικά σύντομα, για παράδειγμα η σκέψη μας μπορεί να μην είναι καθαρή, να μη λειτουργεί καλά η μνήμη και η μάθηση, μόνο μετά από ένα μήνα ανεπαρκούς πρόσληψης βιταμινών Β. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αν πάρουμε συμπληρώματα βιταμινών θα δούμε άμεσα θεαματική βελτίωση στις γνωστικές μας λειτουργίες.

Ούτε υπάρχουν μαγικές τροφές που θα μας κάνουν άμεσα πιο αποδοτικούς. Για παράδειγμα, υπάρχει πληθώρα τίτλων στο διαδίκτυο σχετικά με το πώς η σοκολάτα βελτιώνει τη μνήμη μέσω των αντιοξειδωτικών ουσιών που περιέχει. Η ποσότητα όμως που χρειάζεται ημερησίως για να παρατηρήσουμε κάποια αλλαγή, είναι αδύνατον να την φάει ένας φυσιολογικός άνθρωπος χωρίς να κάνει άλλη ζημιά στην υγεία του – μιλάμε για κιλά και όχι γραμμάρια σοκολάτας! Επιπλέον, τα ίδια αντιοξειδωτικά βρίσκουμε σε πολλά φρούτα και λαχανικά.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η τρυπτοφάνη, που διαφημίζεται ως αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης και της αϋπνίας. Η τρυπτοφάνη είναι απαραίτητη για την παραγωγή σεροτονίνης, ενός σημαντικού νευροδιαβιβαστή, που ελέγχει μεταξύ άλλων τη διάθεση. Αν λοιπόν η διατροφή μας δεν έχει αρκετή τρυπτοφάνη, η διάθεση μας θα επηρεαστεί αρνητικά. Και το αντίστροφο; Όχι απαραίτητα. Γιατί ακόμα κι αν έχουμε περίσσεια τρυπτοφάνης και κατ’ επέκταση σεροτονίνης, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα αξιοποιηθεί από τον εγκέφαλο με τον τρόπο που θα θέλαμε.

Προσωπικά θεωρώ πολύ σημαντικό να προσπαθούμε να διατηρήσουμε και να βελτιώσουμε την ψυχοσωματική μας υγεία με όσο πιο φυσικούς τρόπους μπορούμε. Η καλής ποιότητας τροφή είναι απαραίτητη για να λειτουργεί ο εγκέφαλός μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ενώ το σώμα μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά και με κάτι λιγότερο, το πνεύμα χρειάζεται και κάτι περισσότερο, ξεκινώντας από το πιάτο μας.

Όπως όμως σε όλα τα ζητήματα υγείας, η πρόληψη είναι ιδιαίτερα σημαντική!