Συγχώρεση και συγγνώμη... οι πιο δύσκολες λέξεις

Γιατί και στις δύο περιπτώσεις κάτι μας κρατάει πίσω;...




Τον 18ο αιώνα ο άγγλος ποιητής Alexander Pope έλεγε ότι «το να κάνεις λάθος είναι ανθρώπινο, το να συγχωρείς θεϊκό». Τρεις αιώνες μετά, ο Elton John τραγουδάει «η συγγνώμη είναι η πιο δύσκολη λέξη» (sorry seems to be the hardest word). Μπορεί οι δεκαετίες να περνούν, ωστόσο, όπως φαίνεται, η συγχώρεση και η συγγνώμη παραμένουν ακόμα κάτι δύσκολο. Τόσο μικρές λέξεις που μπορούμε με ευκολία να προφέρουμε όταν σκουντάμε κατά λάθος κάποιον στο δρόμο, αλλά την κρίσιμη ώρα «βγαίνουν» με δυσκολία. Τι σημαίνει, λοιπόν, η συγχώρεση και τι η συγγνώμη; Γιατί και στις δύο περιπτώσεις κάτι μας κρατάει πίσω;

Συγχώρεση: υπόθεση προσωπική

Πολλοί πιστεύουμε ότι η συγχώρεση είναι κάτι που οφείλουμε να κάνουμε όταν αυτός που μας πλήγωσε τη ζητάει. Όμως, στην πραγματικότητα είναι μια υπόθεση πολύ πιο προσωπική. Δεν έχει να κάνει με τον άλλον, αλλά με εμάς, με τη δική μας ανάγκη να απαλλαγούμε από ένα φορτίο που μας βαραίνει και να κερδίσουμε ξανά την εσωτερική μας γαλήνη. Επίσης, δεν είναι πράξη δικαιοσύνης, γι’ αυτό μικρή σημασία έχει αν αυτός που μας πλήγωσε τιμωρήθηκε ή όχι. Στην ουσία, η συγχώρεση είναι μια πράξη ανακούφισης πρώτα από όλα για εμάς τους ίδιους, ενώ δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η σχέση μας με αυτόν που μας πλήγωσε θα διορθωθεί.


Συγχωρώ σημαίνει ξεχνώ;

Κι όμως, «συγχωρώ» δεν σημαίνει «ξεχνώ». Αντίθετα, για να συγχωρέσουμε κάποιον πρέπει να θυμηθούμε ό,τι μας έκανε και να ασχοληθούμε με αυτό. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να το αφήσουμε πίσω. Γι’ αυτό και η διαδικασία της συγχώρεσης χρειάζεται χρόνο και μεγάλη προσπάθεια.


Γιατί δεν συγχωρούμε;

Η άρνηση να συγχωρέσουμε τον «θύτη» είναι ένας τρόπος να του θυμίσουμε πόσο μας πλήγωσε, να του δείξουμε τι νιώθουμε όταν δεν μπορούμε να εκφραστούμε ανοιχτά. Όσο διατηρούμε, όμως, αυτά τα αρνητικά συναισθήματα, στερούμε από τον εαυτό μας τη δυνατότητα να αξιοποιήσει την ενέργειά του με πιο εποικοδομητικό τρόπο για εμάς και τη σχέση μας αυτή. Μένουμε κολλημένοι στο παρελθόν, δεν εξελισσόμαστε και τελικά φθειρόμαστε. Φυσικά, το πόσο σημαντική είναι η σχέση με αυτόν που μας πλήγωσε καθορίζει και το πόσο μας επηρεάζουν τα συναισθήματά μας.


Αν η άρνησή μας να συγχωρέσουμε αφορά μόνο μία συγκεκριμένη σχέση, τότε ίσως έχουν προηγηθεί και άλλα γεγονότα που μας έχουν πληγώσει. Αν, πάλι, είμαστε άνθρωποι που δεν συγχωρούμε, τότε συσσωρεύουμε αρνητική ενέργεια, που μακροπρόθεσμα θα επηρεάσει τη ζωή μας και τις σχέσεις μας. Επίσης, στην τελευταία περίπτωση, δεν συγχωρούμε ούτε τον εαυτό μας και είμαστε ιδιαίτερα απαιτητικοί από αυτόν, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να χαρούμε τη ζωή μας.

Μήπως ζητάμε εκδίκηση;

Αν αυτό που αναζητάμε είναι η εκδίκηση, τότε πάλι αρνούμαστε να αποδεσμευτούμε από ένα παρελθόν που μας βαραίνει και επιλέγουμε να το διατηρούμε ζωντανό μέσα από σκέψεις εκδίκησης. Έτσι, ξαναζούμε τον πόνο, αλλά αυτή τη φορά υπεύθυνοι για την πρόκλησή του είμαστε εμείς και η εμμονή μας. Αντί να εστιάζουμε σε πράγματα που θα βελτιώσουν τη ζωή μας, επιδιώκουμε μια ανακούφιση που δεν είναι ποτέ αρκετή και δεν μας αφήνει να βγούμε από τη θέση του «θύματος». Δίνουμε τη δύναμή μας στον άλλον, αφού με τις πράξεις του καθορίζει τη ζωή μας, χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι και εμείς έχουμε ευθύνη.


Μπορεί να διδαχτεί;

Ένα παιδί που μεγαλώνει με γονείς που ξέρουν να συγχωρούν θα μάθει και εκείνο να συγχωρεί. Ωστόσο, αυτό που έχει αξία δεν είναι τόσο οι γονείς να μιλήσουν στο παιδί για την αξία της συγχώρεσης όσο το να την υποστηρίζουν με τις πράξεις τους. Οι πράξεις είναι αυτές που δίνουν ισχύ στο μήνυμά τους.


Ένας άλλος τρόπος για να μάθει κάποιος να συγχωρεί είναι να αναγνωρίσει με ποιον τρόπο επηρεάζουν τη ζωή του τα αρνητικά συναισθήματα που κρατάει μέσα του. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν θέλει να φθαρεί από αυτά, τότε θα επιλέξει να τα απελευθερώσει και να προχωρήσει με τη ζωή του.


Τι είναι η συγγνώμη;

Πέρα από τη συγχώρεση, υπάρχει και η «συγγνώμη», μια λέξη που φαίνεται εξίσου δύσκολο να την προφέρουμε, ενώ είναι ακόμα πιο δύσκολο το να την εννοούμε. Όταν ζητάμε συγγνώμη, στην ουσία αναλαμβάνουμε την ευθύνη για ό,τι κάναμε ή είπαμε σε βάρος κάποιου άλλου. Η ανάληψη της ευθύνης αυτής συνδέεται με το αίσθημα της δύναμης και όχι της αδυναμίας, αφού προϋποθέτει να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας, να μπούμε στη θέση του άλλου και να δείξουμε ευαισθησία. Η ενσυναίσθηση αποτελεί θεμελιώδη ανθρώπινη δεξιότητα και όσοι τη διαθέτουν δημιουργούν πιο αρμονικές σχέσεις. Όταν ζητάμε συγγνώμη από κάποιον, σημαίνει ότι μας ενδιαφέρει πραγματικά η σχέση που έχουμε μαζί του. Όμως, και η ειλικρίνεια είναι βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει η συγγνώμη θετικά, γι’ αυτό και αν ζητήσουμε συγγνώμη, αλλά εξακολουθήσουμε να λειτουργούμε με τον ίδιο τρόπο, αυτό δείχνει ότι δεν αναγνωρίζουμε πραγματικά τις συνέπειες των πράξεων μας και δεν νοιαζόμαστε ουσιαστικά για τα συναισθήματα των άλλων. Οι πράξεις μας είναι εκείνες που ενδυναμώνουν τον λόγο μας.


Γιατί είναι δύσκολο να τη ζητήσουμε;

Η καθημερινή εμπειρία δείχνει ότι το να ζητάμε ειλικρινά συγγνώμη είναι αρκετά δύσκολο. Γιατί; Κάποιοι θεωρούν ότι κάτι τέτοιο είναι ένδειξη αδυναμίας, ότι παραχωρούν στον άλλον την ισχύ. Όταν κάποιος λειτουργεί ανταγωνιστικά σε μια σχέση, θεωρεί σημαντικό να αισθάνεται ότι διατηρεί εκείνος τον έλεγχο. Ωστόσο, λόγος μπορεί να είναι και η απουσία επαφής με τα δικά μας συναισθήματα, καθώς αν δεν τα αναγνωρίζουμε, δεν μπορούμε να μπούμε στη θέση του άλλου. Αποτρεπτικά λειτουργούν και τα έντονα συναισθήματα ενοχής, τα οποία δεν μας αφήνουν να αναλάβουμε την ευθύνη των πράξεών μας και να επανορθώσουμε. Τέλος, υπάρχει και το ενδεχόμενο να μη ζητάμε συγγνώμη επειδή δεν έχουμε αντιληφθεί τις συνέπειες των πράξεών μας. Είναι, επομένως, σημαντικό σε μια σχέση το άτομο που έχει θιγεί να εκφράζει ανοιχτά τα συναισθήματά του.


Όταν δεν ζητάμε συγγνώμη, το μήνυμα που λαμβάνει κάποιος είναι ότι η σχέση μας μαζί του δεν είναι σημαντική. Η στάση αυτή μπορεί να του προκαλέσει θυμό, λύπη, πόνο, τα οποία επηρεάζουν τη σχέση μας και μπορεί να το απομακρύνουν από κοντά μας.


Τρεις μορφές συγγνώμης

Έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Maryland έδειξε πως υπάρχουν 3 μορφές συγγνώμης, που η καθεμία είναι αποτελεσματική ανάλογα με το άτομο στο οποίο απευθύνεται. Η πρώτη περιέχει την έννοια της επανόρθωσης, η δεύτερη της κατανόησης και του συμμερισμού και η τρίτη της αναγνώρισης παραβίασης κανόνων. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως η πρώτη είναι πιο αποτελεσματική με όσους είναι ατομιστές και υλιστές, η δεύτερη με ανθρώπους που ορίζουν τον εαυτό τους κυρίως μέσα από τις σχέσεις τους και η τρίτη με όσους ορίζουν τον εαυτό τους ως μέλη μιας ομάδας.


Τα στάδια της συγχώρεσης

1. Το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσουμε τον πόνο που μας προκάλεσαν. Δεν είναι εύκολο να παραδεχτούμε ότι πληγωθήκαμε, γιατί συχνά πείθουμε τον εαυτό μας ότι όλα είναι καλά, ώστε να προστατευτούμε από δυσάρεστα συναισθήματα.


2. Πολλές φορές, όταν μας πληγώνουν, έχουμε την αίσθηση ότι κάπου φταίξαμε κι εμείς, ώστε να αισθανόμαστε ότι έχουμε τον έλεγχο της κατάστασης. Οι ενοχές, όμως, δεν οδηγούν πουθενά.


3. Το στάδιο της θυματοποίησης είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί, γιατί ο ρόλος του θύματος είναι πολύ «βολικός» και αποτελεί μια

καλή δικαιολογία για να μην αναλάβουμε ευθύνες.


4. Εξίσου σημαντικό είναι και το να εκφράσουμε την οργή μας. Ωστόσο, για να γίνει αυτό δεν χρειάζεται να βρεθούμε πρόσωπο με πρόσωπο με αυτόν που μας πλήγωσε, αρκεί να παραδεχτούμε και να αποδεχτούμε τον θυμό μας.


5. Έπειτα ακολουθεί το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών. Ούτε εδώ χρειάζεται να αναζητήσουμε τον θύτη και να του μιλήσουμε, εκτός και αν πρόκειται για κάποιο κοντινό σε εμάς πρόσωπο. Η συγχώρεση μπορεί να δοθεί ακόμη κι αν δεν ξαναδούμε αυτόν που μας έβλαψε.


6. Το τελευταίο στάδιο είναι αυτό της συγχώρεσης, το οποίο οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται ως μια εσωτερική λύτρωση.


Για την υγεία μας

Πολλές είναι οι επιστημονικές έρευνες που εστιάζουν στο καλό που κάνει η συγχώρεση τόσο στην ψυχή μας όσο και στη συνολική μας υγεία. Μελέτη του Πανεπιστημίου του Stanford, για παράδειγμα, βρήκε ότι οι σπουδαστές που είχαν εκπαιδευτεί να συγχωρούν όσους τους πλήγωναν, θύμωναν λιγότερο και ήταν πιο αισιόδοξοι από εκείνους που δεν είχαν εκπαιδευτεί. Επιπλέον, έρευνες τονίζουν ότι οι άνθρωποι που συγχωρούν ευκολότερα έχουν λιγότερο στρες, χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, κοιμούνται καλύτερα, δεν υποφέρουν από κατάθλιψη και έχουν πιο γερό ανοσοποιητικό σύστημα.


Τα «συγγνώμη» των γιορτών

Οι γιορτές είναι συνυφασμένες με θετικά συναισθήματα και μας κάνουν πιο ευαίσθητους στα συναισθήματα των άλλων. Τα μηνύματα αυτών των περιόδων ενθαρρύνουν πράξεις όπως η συγγνώμη και η συγχώρεση. Μάλιστα, όταν οι γιορτές έχουν θρησκευτικό χαρακτήρα, ασκούν μεγαλύτερη επίδραση σε όσους πιστεύουν στον Θεό, αφού η συγγνώμη και η συγχώρεση κατέχουν κεντρική θέση στα μηνύματα που μεταφέρει η θρησκεία.


tampouloukia.gr

Πολ και Κάρλα Μπερνάντο: Το διαβολικό ζευγάρι, που βίαζε και τεμάχιζε τα θύματά του

Ο Πολ Μπερνάντο και η Κάρλα Χομόλκα, βαφτίστηκαν απ’ τον Τύπο, οι δολοφόνοι ...




«Μπάρμπι και Κεν». Ήταν ένα όμορφο, νεανικό ζευγάρι, που πίσω από το αγγελικό προσωπείο έκρυβε μία δολοφονική μανία. Βίασαν και δολοφόνησαν 3 ανήλικες κοπέλες, μία απ’ τις οποίες ήταν η μικρή αδερφή της Κάρλα. Τράβηξαν με κάμερα τα φρικτά εγκλήματα και τα παρακολουθούσαν ξανά και ξανά.


Ο Πολ και η Κάρλα γνωρίστηκαν το 1987, στο Σκαρμπορόου του Καναδά. Ο Πολ ήταν 23 και η Κάρλα 17 χρονών.

Ήταν το «ζευγάρι-πρότυπο». Όμορφοι, ξανθοί και πολύ δημοφιλείς. Κανείς δεν ήξερε, ότι η σeξουαλική τους ζωή χαρακτηριζόταν από βίαιες, σαδομαζοχιστικές πρακτικές.

Ο Πολ δεν αρκούνταν να βασανίζει μόνο την Κάρλα. Από το 1987 μέχρι και το 1990, ο Μπερνάντο είχε βιάσει σχεδόν 20 γυναίκες. Βρισκόταν στη λίστα υπόπτων της αστυνομίας, γιατί ταίριαζε στις περιγραφές των γυναικών.

Όμως, θεώρησαν απίθανο ένας όμορφος και μορφωμένος νεαρός, να είναι ο περίφημος «Βιαστής του Σκαρμπορόου» και τον άφησαν ελεύθερο.

Το λάθος της αστυνομίας κόστισε τη ζωή τριών ανήλικων κοριτσιών. Πρώτο θύμα ήταν η 14χρονη αδερφή της Κάρλα, Τάμι.


Ο «κατά λάθος» φόνος της Τάμι Χομόλκα


Η Κάρλα λάτρευε τον Πολ και ήταν διατεθειμένη να κάνει τα πάντα, για να κερδίσει την εύνοιά του.

Όμως, δεν μπορούσε να ικανοποίησε μία επιθυμία του. Ο Πολ ήθελε μανιωδώς να έχει σeξουαλικές σχέσεις με μία παρθένα και η Κάρλα δεν πληρούσε τα κριτήρια.

Γι’ αυτό του προσέφερε τη μικρή της αδερφή, Τάμι, που ήταν μόλις 14 ετών και «ανέγγιχτη».

Ήταν 23 Δεκεμβρίου του 1990 και το «θανατηφόρο» ζευγάρι ήταν καλεσμένο στο σπίτι της οικογένειας Χομόλκα για Χριστούγεννα.

Η Κάρλα είχε προμηθευτεί αλοθάνη, μία πολύ ισχυρή αναισθητική ουσία.

Όταν όλοι πήγαν για ύπνο, η Κάρλα κάλυψε το πρόσωπο της αδερφή της με ένα μαντίλι, ποτισμένο με την αναισθητική ουσία. Τη μετέφερε στο υπόγειο, όπου ο Πολ τη βίασε, ενώ η Κάρλα το τραβούσε με την κάμερα.

Μετά τον Πολ, συνέχισε η Κάρλα να βιάζει την αδερφή της. Η Τάμι πνίγηκε στον εμετό της, κατά τη διάρκεια του βιασμού.

Ο ιατροδικαστής δεν βρήκε υπόλοιπα των ναρκωτικών στον οργανισμό της και ο θάνατος της 14χρονης Τάμι θεωρήθηκε ατύχημα. Ο Πολ και η Κάρλα συνέχισαν ανενόχλητοι να σκορπούν τον θάνατο.

Ακριβώς τα ίδια βήματα ακολούθησαν με τη 15χρονη φίλη της Κάρλα, Τζέιν.

Τη βίασαν όσο ήταν αναίσθητη και όταν ξύπνησε, δε θυμόταν τίποτα και γύρισε σπίτι της.

Ήταν η μόνη που επέζησε.

Το βασανιστήριο της Λέσλι Μαχάφι

Το επόμενο θύμα της «Μπάρμπι» και του «Κεν», δεν ήταν τόσο τυχερό.

Στις 15 Ιουνίου του 1991, απήγαγαν την 14χρονη Λέσλι Μαχάφι.

Βίαζαν την κοπέλα συνεχόμενα για 24 ώρες και αυτή τη φορά,ενώ το θύμα είχε τις αισθήσεις του.

Η Κάρλα ανέλαβε να «καθαρίσει».

Σκότωσε τη Λέσλι, δίνοντάς της υπερβολική δόση της ουσίας αλοθάνη.

Έκοψαν το σώμα της νεκρής Λέσλι σε κομμάτια και τα έκρυψαν μέσα σε υγρό τσιμέντο.

Όταν σταθεροποιήθηκε, πέταξαν τους τσιμεντόλιθους στη λίμνη Γκίμπσον.


Ο γάμος και η Κρίστεν Φρεντς

Μόλις δύο βδομάδες είχαν περάσει απ’ τη δολοφονία της Λέσλι Μαχάφι, όταν ο Πολ και η Κάρλα έφυγαν απ’ την εκκλησία, πάνω σε μια άσπρη άμαξα.

Το «τέλειο» ζευγάρι παντρεύτηκε στις 29 Ιουνίου του 1991.

Την ίδια μέρα, βρέθηκε η τεμαχισμένη σωρός της Μαχάφι, αλλά κανείς δεν υποψιάστηκε τους νιόπαντρους.

Πέρασε σχεδόν ένας χρόνος έγγαμου βίου, μέχρι την επόμενη επίθεση.

Στις 16 Απριλίου του 1992, απήγαγαν το τρίτο και τελευταίο θύμα τους, την 15χρονη Κρίστεν Φρεντς.

Τη βίασαν και τη βασάνισαν για τρεις μέρες.

Τη στραγγάλισαν πριν πάνε στους γονείς της Κάρλα, για το πασχαλινό τραπέζι.


Η σύλληψη

Τον Δεκέμβριο του 1992, έναν αστυνομικός που γνώριζε τον Πολ, τον πρόσθεσε στη λίστα των υπόπτων.

Οι αρχές εξέτασαν το DNA που είχε δώσει ο Πολ, όταν τον είχαν συλλάβει για τους βιασμούς, το 1990.

Το DNA του Πολ ταίριαζε απόλυτα με του «Βιαστή του Σκαρμπορόου».

Στις 23 Δεκεμβρίου, ο Πολ είχε ξυλοκοπήσει άγρια την Κάρλα κι εκείνη επέστρεψε στο πατρικό της σπίτι.

Η αστυνομία την ενημέρωσε για τα εγκλήματά του συζύγου της και η Κάρλα προσποιήθηκε ότι είχε αναγκαστεί να συμμετάσχει στα φρικαλεότητες.

Συνεργάστηκε πλήρως με την αστυνομία και έριξε όλη την ευθύνη στον Πολ, παριστάνοντας την κακοποιημένη σύζυγο.

Έπεισε τις αρχές και καταδικάστηκε σε 3 χρόνια φυλάκισης, με την προϋπόθεση πως θα αποκάλυπτε ότι γνώριζε, για τη δράση του συζύγου της.

Ο Τύπος έγραψε, ότι η αστυνομία «είχε κάνει συμφωνία με τον Διάβολο», γιατί στη συνείδηση του κόσμου, η Κάρλα ήταν εξίσου ένοχη με τον Πολ.


Η κοινή γνώμη είχε δίκιο.

Τα ψέματά της Κάρλα αποκαλύφθηκαν, όταν η αστυνομία βρήκε τα βίντεο των βιασμών.

Η Κάρλα συμμετείχε με τη θέλησή της στους βιασμούς και στα βασανιστήρια.

Προμήθευε τις νεαρές «παρθένες» στον Πολ και είχε σκοτώσει τις δύο απ’ τις τρεις.

Ο Μπερνάντο καταδικάστηκε σε ισόβια, αλλά η συμφωνία με την Κάρλα όριζε ότι δεν μπορούσε να ξαναδικαστεί για τα εγκλήματά της.

Ήταν πράγματι μια «συμφωνία με τον Διάβολο».

Η Κάρλα Χομόλκα αποφυλακίστηκε στις 4 Ιουλίου του 2005, ενώ ο Πολ Μπερνάντο είναι ακόμα έγκλειστος.


mixanitouxronou.gr

Η συγκλονιστική ιστορία του πιο ψηλού ανθρώπου στον κόσμο!

Στις 22 Φεβρουαρίου του 1918 η Addie Wadlow από το Alton του Ιλινόις έφερε στον κόσμο ένα αγοράκι βάρους 3,9 κιλών. Μαζί με τον άντρα της, Harold, αποφάσισαν να του δώσουν το όνομα Robert.
Μέσα στους πρώτους έξι μήνες της ζωής του, ο Robert είχε φτάσει να ζυγίζει 13,6 κιλά και για τα επόμενα δύο χρόνια, τόσο οι γονείς του, όσο και οι γιατροί που τον παρακολουθούσαν δεν πίστευαν ότι είχε κάτι «ιδιαίτερο», πέρα από το γεγονός ότι μεγάλωνε πολύ γρήγορα… πιο γρήγορα από οποιοδήποτε άλλο παιδί της ηλικίας του.
Νόμιζαν ότι κάπου στην πορεία «θα στρώσει».

Σε ηλικία 5 ετών το ύψος του είχε φτάσει τα 1,63 μέτρα και φορούσε ρούχα κατάλληλα για παιδιά ηλικίας 17 χρονών.
Ξεπέρασε σε ύψος τον πατέρα του πριν κλείσει τα 8 του χρόνια και μέχρι τα 9 μπορούσε να τον κουβαλά στις πλάτες του.
Αυτό που ευθυνόταν για την εντυπωσιακά αλματώδη ανάπτυξη του Robert ήταν ένα από τα μικρότερα όργανα του ανθρώπινου σώματος: η υπόφυση, ένα όργανο στο μέγεθος ενός μπιζελιού που βρίσκεται στο κέντρο του κρανίου, κάτω από τον εγκέφαλο.

Η υπόφυση του Robert παρήγαγε πάρα πολύ αυξητική ορμόνη. Στις μέρες μας οι ανωμαλίες της υπόφυσης θεραπεύονται με χειρουργικές επεμβάσεις και ορμονοθεραπείες, όμως στις αρχές του 1920 τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά.
Όταν έγινε 11 χρονών, ένας γιατρός ενημέρωσε τους γονείς του, ότι μια χειρουργική επέμβαση θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για το γιο τους, κι έτσι εκείνοι αποφάσισαν να του χαρίσουν μια όσο πιο φυσιολογική παιδική ζωή μπορούσε να έχει.
Η μεγάλη στιγμή
Ο Robert ζούσε στη μικρή κοινότητα του Alton μέχρι το 1927. Τα πράγματα όμως άλλαξαν όταν επισκέφθηκε για πρώτη φορά το St. Louis και τον εντόπισαν κάποιοι δημοσιογράφοι, οι οποίοι δημοσίευσαν φωτογραφίες του στη Globe-Democrat.
Τότε ζύγιζε 82 κιλά και είχε ύψος 1,89 μέτρα.
Οι φωτογραφίες του ταξίδεψαν στη συνέχεια σε όλες τις εφημερίδες της Αμερικής, και ο Robert έγινε το πιο διάσημο παιδί στις ΗΠΑ.
Στα 16α γενέθλιά του το βάρος του είχε ξεπεράσει τα 167 κιλά και το ύψος του τα 2,4 μέτρα.
Ήταν ο πιο ψηλός άνθρωπος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Δυσκολευόταν να βρει ρούχα και παπούτσια να του χωράνε και άρχισε να κάνει ειδικές παραγγελίες.
Εξαιτίας της ξαφνική και ανεξέλεγκτης ανάπτυξής του, ο Robert έπρεπε να περπατά πολύ και να γυμνάζεται, προκειμένου οι μύες του να αντέχουν το τεράστιο βάρος και τον γιγαντιαίο σκελετό του.
Όμως επειδή δε μπορούσε να λαμβάνει όλο το ασβέστιο που χρειαζόταν, τα κόκαλά του ήταν πολύ αδύναμα και επιρρεπή σε τραυματισμούς. Επιπλέον, δεν είχε ιδιαίτερη αίσθηση των ποδιών του, με αποτέλεσμα το περπάτημα να είναι μια δύσκολη διαδικασία για εκείνον.
Μέχρι την ενηλικίωσή του είχε αρχίσει ήδη να χρησιμοποιεί μπαστούνι για να μπορεί να περπατάει.
Όταν μπήκε στο πανεπιστήμιο το 1936 σε ηλικία 18 ετών, είχε ύψος 2,54 μέτρα.
Μοναξιά και δυσκολίες
Η παρακολούθηση των μαθημάτων στο πανεπιστήμιο δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση. Δε χωρούσε στα θρανία, τα τεράστια χέρια του δεν προλάβαιναν να κρατήσουν σημειώσεις… και φυσικά δυσκολευόταν πολύ να ανεβοκατεβαίνει στις σκάλες.
Επειδή δε μπορούσε να συμβαδίσει με τους υπόλοιπους… ήταν μοναχικός.
Μετά το πρώτο έτος, δεν επέστρεψε στο πανεπιστήμιο.
Αποφάσισε να ανοίξει ένα υποδηματοποιείο. Όμως χρειαζόταν χρήματα. Και ο Robert ήξερε πώς να τα βρει: Στο παρελθόν μαζί με τον πατέρα του είχαν συμμετάσχει περιστασιακά σε τουρ προώθησης για λογαριασμό της εταιρείας International Shoe Company.
Έπεισε τον πατέρα του να παρατήσει τη δουλειά του και να ταξιδεύει μαζί του μέχρι να συγκεντρώσουν τα χρήματα, που χρειαζόταν για το υποδηματοποιείο του.
Φυσικά, αυτό ήταν πιο εύκολο να το πει, παρά να το κάνει, μιας και δε χωρούσε ούτε σε τρένο, ούτε στα αεροπλάνα.
Μαζί με τον πατέρα του αγόρασαν ένα αυτοκίνητο, που μπορούσε να χωρέσει 7 ανθρώπους.
Έβγαλαν τη μεσαία σειρά καθισμάτων και… πήραν τους δρόμους.
Τους καλοκαιρινούς μήνες ο Robert έκανε εμφανίσεις στις βόρειες πολιτείες. Το χειμώνα κατέβαιναν στο Νότο.
Ένας ευγενικός γίγαντας
Ο Robert και ο πατέρας του ταξίδεψαν σε περισσότερες από 800 πόλεις σε 41 διαφορετικές πολιτείες, το διάστημα 1937-1940.
Στις 4 Ιουλίου του 1940 στο πρόγραμμά τους είχαν μια επίσκεψη στην παρέλαση του Manistee στο Μίσιγκαν.
Παρότι ο Robert δεν ένιωθε και πολύ καλά, αποφάσισαν να πάνε.
Η παρέλαση διήρκεσε πάνω από δυο ώρες και μέσα σε αυτό το διάστημα η κατάστασή του χειροτέρευσε σε τέτοιο βαθμό, που δε μπορούσε να συγκρατήσει ούτε το κεφάλι του.
Όταν έφτασαν στο ξενοδοχείο ψηνόταν στον πυρετό, ο οποίος είχε προκληθεί από μια μόλυνση σε ένα από τα στηρίγματα που είχε στον αστράγαλό του.
Η υγεία του τις επόμενες μέρες επιδεινώθηκε δραματικά.
Στις 15 Ιουλίου ο Robert έφυγε από τη ζωή, μέσα στον ύπνο του.
Την ημέρα του θανάτου του το ύψος του είχε φτάσει τα 2,72 μέτρα, κάνοντάς τον κατά 18 σχεδόν εκατοστά υψηλότερο από τον προηγούμενο κάτοχο του παγκοσμίου ρεκόρ, ενός Ιρλανδού που είχε πεθάνει το 1877.
Θρύλος
Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Robert αρνήθηκε πεισματικά να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης, λόγω της ιδιαιτερότητάς του αυτής, ενώ φοβόταν ότι και μετά το θάνατό του μπορεί να συνέβαινε κάτι τέτοιο.
Προτού πεθάνει ζήτησε από τον πατέρα του να κάνει ό,τι ήταν δυνατό για να αποτρέψει κάτι τέτοιο.
Ο Harold Wadlow αρνήθηκε να εξεταστεί το άψυχο σώμα του γιου του και πάνω από τον τάφο του έριξε ενισχυμένο τσιμέντο.
Η οικογένειά του κατέστρεψε ακόμη όλα του τα υπερμεγέθη προσωπικά αντικείμενα, έτσι ώστε να μην εμφανιστούν σε κάποιο «σόου φρικιών».
«Κάναμε ό,τι θα ήθελε να έχουμε κάνει για εκείνον. Πιστεύω ότι όταν πέθανε είχε απόλυτη εμπιστοσύνη σε εμάς. Δε θα μπορούσαμε, και δεν το κάναμε, να προδώσουμε την εμπιστοσύνη του» φέρεται να είπε ο πατέρας του, σύμφωνα με τον βιογράφο Frederic Fadner στο βιβλίο του «The Gentleman Giant».
(Τα στοιχεία που παρατίθενται στο άρθρο είναι από το βιβλίο «Uncle John’s Fast-Acting Long-Lasting Bathroom Reader», όπως δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα neatorama.com).

“Παράξενα παιδιά,

“Παράξενα παιδιά,
προτιμούν να καυλώνουν εξ αποστάσεως
παρά εξ επαφής.”

[Ντίνος Χριστιανόπουλος]

Ψυχολογία και αποτυχία

Συχνά αποφεύγουμε να αντικρίσουμε κατάματα τις αποτυχίες μας. Δεν μιλάμε ανοιχτά για αυτές και βασανιζόμαστε γιατί δεν τις αντιμετωπίζουμε στην πραγματική τους διάσταση. Αποτυχημένες γνωριμίες, σχέσεις, φιλίες.

Ή ακόμα χειρότερα λάθος επιλογή σπουδών ή θέση εργασίας. Είναι δεδομένο, πως όλοι οι άνθρωποι σε κάποια φάση τη ζωή τους θα φάνε τα μούτρα τους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. 

Βλέπουμε επιτυχημένους ανθρώπους – σε επαγγελματικό ή προσωπικό επίπεδο -  και θεωρούμε πως η επιτυχία τους ήρθε ως μάννα εξ ουρανού. Αυτό που επιλέγουμε να αγνοήσουμε – ίσως γιατί μας αρέσει να εξιδανικεύουμε πρόσωπα και καταστάσεις – είναι πως κανείς δεν βρήκε την επιτυχία μαγικά.

Το ιστορικό όλων των ανθρώπων περιέχει μικρές, μεγάλες ή τεράστιες αποτυχίες.

Χαρακτηριστικό είναι πως τείνουμε να βασανιζόμαστε από ενοχική συμπεριφορά σε σχέση με τις αποτυχίες ή τα λάθη μας. Ίσως γιατί τη χρονική στιγμή που αντιλαμβανόμαστε πως αυτό στο οποίο επενδύσαμε έχει πάει στραβά, δεν μπορούμε να το διαχειριστούμε ή έστω να παραδεχτούμε πως χάσαμε. Όμως δεν υπάρχει κανένας λόγος να νιώθουμε ενοχές.

Ό,τι έγινε δεν αλλάζει. Είναι παρελθόν.

Προτού κάνουμε οποιαδήποτε κίνηση, οφείλουμε να φιλτράρουμε πολλές φορές την επικείμενη μας απόφαση και αυτό γιατί σε ένα βαθμό οι αποτυχίες μας είναι αποτέλεσμα λάθος εκτίμησης.

Αν παρότι εξετάσαμε την απόφαση διεξοδικά οδηγηθούμε σε μη επιθυμητά αποτελέσματα καλό είναι να ανοίξουμε τα μάτια μας (κοινώς να ξεστραβωθούμε) για να δούμε τι πήγε λάθος. Κάθε αποτυχία μας συνοδεύεται από μια διδαχή. Αν λοιπόν το πάθημα μας γίνει πάθημα όπως λέει και η λαϊκή έκφραση, τότε στο επόμενο βήμα θα είμαστε σοφότεροι αν και λίγο ή πολύ αποτυχημένοι.

Ακούω πολλές φορές φίλους να λένε έχασα τον χρόνο μου. Προσωπικά δεν πιστεύω στο χαμένο χρόνο. Κάθε τι στο οποίο βάζουμε τον εαυτό μας – ακόμα και αν δεν εξελίχτηκε όπως θέλαμε – αξίζει. Και αξίζει ακριβώς γιατί ο άνθρωπος χρειάζεται εμπόδια να υπερπηδήσει, προκλήσεις να αντιμετωπίσει και μάχες να δώσει προκειμένου να αποκτήσει την εμπειρία και τη γνώση.

Όποιος δεν ρίσκαρε, δεν έζησε και όποιος δεν έχασε, δεν ξέρει.-

*Θα βγούμε κερδισμένοι και ας είμαστε χαμένοι.

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΐΣΙΟΣ: Μην εξετάζεις ποτέ τα όνειρα…

Όταν βλέπεις άσχημο όνειρο, ποτέ να μην εξετάζεις τι είδες, πώς το είδες, αν είσαι  ένοχη, πόσο φταις. Ο πονηρός, επειδή δεν μπόρεσε να σε πειράξει την ημέρα, έρχεται την νύχτα. Επιτρέπει καμιά φορά και ο Θεός να μας πειράξει στον ύπνο, για να δούμε ότι δεν πέθανε ακόμη ο παλιός άνθρωπος.

Άλλες φορές πάλι ο εχθρός πλησιάζει τον άνθρωπο στον ύπνο του και του παρουσιάζει διάφορα όνειρα, για να στενοχωρεθεί, όταν ξυπνήσει.

Για αυτό να μη δίνεις καθόλου σημασία να κανείς τον σταυρό σου, να σταυρώνεις το μαξιλάρι, να βάζεις και τον σταυρό και κάνα-δυο εικόνες επάνω στον μαξιλάρι και να λες την ευχή μέχρι να σε πάρει ο ύπνος. Όσο δίνεις σημασία, άλλο τόσο θα έρχεται ο εχθρός να σε πειράζει.

Αυτό δεν είναι κάτι που συμβαίνει μόνο στους μεγάλους, αλλά και στους μικρούς. Και στα μικρά παιδιά ακόμη, παρόλο που είναι αγγελούδια, ο εχθρός πηγαίνει και τα φοβερίζει, όταν κοιμούνται και τινάζονται με αγωνία, τρέχουν φοβισμένα και με κλάματα στην αγκαλιά της μητέρας.
Άλλοτε πάλι τα πλησιάζουν οι Άγγελοι και γελούν μέσα στον ύπνο τους από χαρά ή ξυπνάνε από την μεγάλη τους χαρά. Επομένως τα όνειρα που φέρνει ο πειρασμός είναι μια εξωτερική επίδραση του
εχθρού στον άνθρωπο την ώρα που κοιμάται.

-Και όταν, Γέροντα, νιώθεις ένα πλάκωμα την ώρα που κοιμάσαι;

-Μερικές φορές αυτό οφείλεται σε μια αγωνιώδη κατάσταση που ζει κανείς μέσα στην ημέρα ή σε διάφορους φόβους, σε διάφορες υποψίες κ.λ.π. Φυσικά όλα αυτά μπορεί να τα χρησιμοποιήσει το ταγκαλάκι, να κάνει κάποιον συνδυασμό, για να ζαλίσει τον άνθρωπο. Πολλές φορές είναι τόσο ελαφρός ο ύπνος, που νομίζει κανείς ότι είναι ξυπνητός και ότι προσεύχεται, για να φύγει αυτό το πλάκωμα, από το οποίο του κρατιέται ακόμη και η αναπνοή.

Καμιά φορά μάλιστα ο διάβολος μπορεί να πάρει την μορφή ενός ανθρώπου ή ενός Αγίου και να παρουσιασθεί στον ύπνο κάποιου. Κάποτε παρουσιάσθηκε σε έναν άρρωστο στον ύπνο του με την μορφή του Αγίου Αρσενίου και του είπε: «Είμαι ο Άγιος Αρσένιος. Ήρθα να σου πω ότι θα πεθάνεις. Τα ακούς; Θα πεθάνεις».

Τρόμαξε ο άνθρωπος. Ποτέ ένας Άγιος δεν μιλάει έτσι σε έναν άρρωστο. Και αν τυχόν είναι να πεθάνει ο άρρωστος και παρουσιασθεί ένας Άγιος να τον πληροφορήσει για τον θάνατο του, θα του το πει με καλό τρόπο: «Επειδή είδε ο Θεός που ταλαιπωρείσαι, για αυτό θα σε πάρει από αυτόν τον κόσμο. Κοίταξε να ετοιμασθείς». Δεν θα του πει: «Το ακούς; Θα πεθάνεις»!

-Και όταν, Γέροντα, φωνάζει κανείς στον ύπνο του;

-Καλύτερα, ξυπνάει… Πολλά όνειρα είναι της αγωνίας. Όταν ο άνθρωπος έχει αγωνία ή είναι κουρασμένος, παλεύουν αυτά μέσα του και τα βλέπει σε όνειρο. Εγώ πολλές φορές, όταν την ημέρα αντιμετωπίζω διάφορα προβλήματα των ανθρώπων, αδικίες που συμβαίνουν κ.λπ., ύστερα στον ύπνο μου μαλώνω με τον άλλον: «βρε αθεόφοβε, φωνάζω, αναίσθητος είσαι!» και με τις φωνές που βάζω ξυπνάω.

-Γέροντα, από τα όνειρα μπορεί κανείς να προβλέψει κάτι που θα του συμβεί;

-Όχι, μη δίνετε σημασία στα όνειρα. Είτε ευχάριστα είναι τα όνειρα είτε δυσάρεστα, δεν πρέπει να τα πιστεύει κανείς, γιατί υπάρχει κίνδυνος πλάνης. Τα ενενήντα πέντε τοις εκατό από τα όνειρα είναι απατηλά. Για αυτό οι Άγιοι Πατέρες λένε να μην τα δίνουμε σημασία. Πολύ λίγα όνειρα είναι από τον Θεό, αλλά και αυτά, για να τα ερμηνεύσει κανείς, πρέπει να έχει καθαρότητα και άλλες προϋποθέσεις, όπως ο Ιωσήφ και ο Δανιήλ, που είχαν χαρίσματα από τον Θεό. «Θα σου πω, είπε ο Δανιήλ στον Ναβουχοδονόσορα, και τι όνειρο είδες και τι σημαίνει». Αλλά σε τι κατάσταση είχε φθάσει!
Ήταν μέσα στα λιοντάρια, παρόλο που ήταν νηστικά, δεν τον πείραζαν. Του πήγε ο Αββακούμ φαγητό, κι εκείνος είπε «Με θυμήθηκε ο Θεός;». Αν δεν θυμόταν ο Θεός τον Προφήτη Δανιήλ, ποιόν θα θυμόταν;

-Γέροντα, μερικοί άνθρωποι δεν βλέπουν όνειρα

-Καλύτερα που δεν βλέπουν! δεν ξοδεύουν ούτε εισιτήρια, ούτε βενζίνη! Στα όνειρα σε ένα λεπτό βλέπεις κάτι που στην πραγματικότητα θα διαρκούσε ώρες, μέρες γιατί καταργείται ο χρόνος. Να, από αυτό μπορεί να καταλάβει κανείς το ψαλμικό: «Χίλια έτη εν οφθαλμοίς σου, Κύριε, ως η ημέρα η εχθές, ήτις διήλθε».

Ταζ Μαχάλ: -Μια ιστορία αγάπης…

To Ταζ Μαχάλ (Taj Mahal) είναι ένα από τα σύγχρονα 7 θαύματα και κάθε άνθρωπος του πλανήτη έχει δει αμέτρητες φωτογραφίες του. Ομως αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι η ιστορία που κρύβεται πίσω απ’ αυτό το υπέροχο μνημείο.

Γιατί το Ταζ Μαχάλ δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά μια ωδή στον έρωτα, αντιπροσωπεύοντας τα απαράμιλλα συναισθήματα που τον συνοδεύουν. Επί αιώνες, το Ταζ Μαχάλ ενέπνευσε ποιητές, ζωγράφους και μουσικούς, οι οποίοι επιχείρησαν να περικλείσουν τη μαγεία του σε λόγια, χρώματα και νότες. Ταξιδιώτες διέσχισαν ηπείρους προκειμένου να δουν από κοντά την επιβλητική του ομορφιά και ελάχιστοι κατάφεραν να μείνουν αδιάφοροι μπροστά στο μεγαλείο του.

Οπως πολλοί θρύλοι, έτσι και αυτός αρχίζει με το κλασσικό “Μια φορά κι έναν καιρό…” Μια φορά κι έναν καιρό στην Άγρα, μια περιοχή της μακρινής Ανατολής ζούσε ένας πρίγκιπας που τον έλεγαν Κουράμ κι ο οποίος στα 15 του χρόνια ερωτεύτηκε μια πριγκίπισσα. Σύμφωνα με το θρύλο, οι δρόμοι τους διασταυρώθηκαν τυχαία και οι μοίρες τους ενώθηκαν για πάντα. Αφού πρώτα περίμεναν πέντε ολόκληρα χρόνια ώσπου να τους επιτραπεί να ιδωθούν, τελικά παντρεύτηκαν στα 1612. Η πριγκίπισσα κατά την τελετή του γάμου πήρε το όνομα Μουμτάζ Μαχάλ που σημαίνει ”Η εκλεκτή του παλατιού”. Ο πρίγκιπας ενθρονίστηκε στο βασίλειο το 1628 με το όνομα Σα Τζαχάν (Shah Jahan), που σημαίνει “Βασιλιάς του Κόσμου” και κυβέρνησε με ειρήνη.

Όμως η μοίρα το θέλησε έτσι ώστε η Μουμτάζ να μη μείνει στο θρόνο για πολύ. Αφού πρώτα χάρισε στον Σα Τζαχάν το 14ο παιδί του, πέθανε στα 1631° ήταν μόλις 39 ετών. Ο αυτοκράτορας δέχτηκε σαν μαχαιριά τον θάνατό της και, σύμφωνα με την ιστορία, το βασίλειο πένθησε την Μουμτάζ για 2 χρόνια. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου δεν έγινε τίποτε χαρμόσυνο στην επικράτεια του βασιλείου: ούτε μουσική, ούτε γιορτές, ούτε συγκεντρώσεις.

Ο Σα Τζαχάν αποφάσισε να χτίσει ένα μνημείο που κανένας δεν είχε αντικρύσει ποτέ στο παρελθόν, ώστε ο κόσμος να μη μπορεί ποτέ να ξεχάσει τη Μουμτάζ. Ο αρχιτέκτονας δεν είναι γνωστός, ωστόσο το μνημείο κατάφερε να συγκεντρώσει τους πιο αμύθητους θησαυρούς που μαζεύτηκαν ποτέ στην Άγρα: φίνο λευκό μάρμαρο, νεφρίτη, πολύτιμα πετράδια, τυρκουάζ, αμέθυστο, αχάτη, ζαφείρια, κοράλια, χαλαζία, αμπάρη και άλλα.

Έτσι δημιουργήθηκε το Ταζ Μαχάλ. Η ονομασία του εν είναι τίποτ’ άλλο παρά συντομογραφία του ονόματος της γυναίκας της οποίας τη μνήμη αντιπροσωπεύει° της Μουμτάζ Μαχάλ… Το όνομα Ταζ “Taj” έχει περσική προέλευση και σημαίνει κορώνα, ενώ Μαχάλ “Mahal” στα Αραβικά σημαίνει τοποθεσία. Το μνημείο περιστοιχίζεται από έναν συμμετρικό περίγυρο με κήπους και είναι μια κλασσική μουσουλμανική κατασκευή που διαιρείται σε μικρότερα τετράγωνα και διασχίζεται από ένα κανάλι που στις δυο πλευρές του έχει σειρές από κυπαρίσια. Αυτή είναι και η πιο διαδεδομένη εικόνα του. Στο εσωτερικό το μαυσωλείο είναι το ίδιο εντυπωσιακό. Όταν σουρουπώνει, ο χώρος που περιβάλλεται από λεπτά μαρμάρινα τοιχώματα καλλωπισμένα με χιλιάδες πολύτιμα πετράδια, παίρνει διάφορους χρωματισμούς που δημιουργούν έναν μανδύα χιλιάδων εντυπωσιακών χρωμάτων. Η ατμόσφαιρα στο εσωτερικό είναι μυστηριακή, σαν μια ηχώ που επαναλαμβάνει και επαναλαμβάνεται αδιάκοπα.

Στην κορυφή του μνημείου, υπάρχει ένας εντυπωσιακός τρούλλος, το αποκορύφωμα του Ταζ Μαχάλ. Περιβάλλεται από 4 μικρότερους τρούλλους που στηρίζονται σε ισάριθμους πύργους με τέτοιο τρόπο, ώστε ακόμα και αν οι πύργοι καταρρεύσουν, ο κυρίως τρούλλος θα παραμείνει ανέπαφος.

Το εξωτερικό του κτιρίου είναι φιλοτεχνημένο με σχέδια, ψηφιδωτά και ημιπολύτιμους λίθους να δένουν με το κατάλευκο μάρμαρο, κατά τα πρότυπα της ιταλικής τεχνοτροπίας που χρησιμοποιήθηκε από τους Ινδούς μάστορες. Αυτά τα ψηφιδωτά είναι τόσο καλοσχεδιασμένα και τοποθετημένα με τόση προσοχή, ώστε για να διαπιστωθεί κάποιο λάθος χρειάζεται μεγεθυντικός φακός. Για παράδειγμα, μια απεικόνιση φυτού ύψους εξήντα εκατοστών μπορεί να περιέχει έως και 60 ψηφιδωτά, ενώ τα πλαίσια των παραθύρων αποτελούνται από μονοκόμματες μαρμάρινες πλάκες.

Λέγεται ότι ο Σα Τζαχάν επιθυμούσε να χτίσει το δικό του μαυσωλείο από την άλλη πλευρά του ποταμού. Θα ήταν, σύμφωνα με το θρύλο, επιβλητικότερο και πιο ακριβό, χτισμένο από μαύρο μάρμαρο και θα επικοινωνούσε με το Ταζ Μαχάλ με μια χρυσή γέφυρα. Ωστόσο αυτό το σχέδιο δεν τέθηκε ποτέ σε εφαρμογή. Αφού πρώτα εκθρονίστηκε από τον γιό του, ο αυτοκράτορας τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό στο παλάτι του, από όπου μπορούσε να βλέπει το Ταζ Μαχάλ μέχρι τον θάνατό του. Στη συνέχεια τάφηκε στο Ταζ Μαχάλ, το οποίο ονομάστηκε “Αιώνια κατοικία του Σα Τζαχάν και της Μουμτάζ Μαχάλ”.

Επειτα από σχεδόν τέσσερις αιώνες, το Ταζ Μαχάλ συγκεντρώνει εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο, καθώς έχει χαρακτηριστεί πολύ ποιητικά “Ενα μοναχικό δάκρυ στο χρόνο…”

Πηγή